Cwilingerki....

Zdrzódłym wieluch mojich gyszichtów sóm ludzie, ftorych trefióm przi ladze piwa, we kaczmach, putykach biyrsztubach i ... kaj tam jesce. Tak tyż mi sie przitrefióło ze tóm facecyjóm, kierô kciôłbych terôzki łopedzieć. Idzie mi ło to, iże terôzki szkolorze corôzki mynij czytajóm a barzij zajimajóm sie klikaniym sms-ów abo internecowych ymilków.
Spichnółech sie kiejsik ze jednym mojim kamratym Pyjtrym, ftory mô dóma dwie dziołszki, gniozdurki-cwilingry – jego modsze siestry. Sóm ci już łóne poważnymi sztudyntkóma trzecigo roku uniwerzityjtu. Kiejsik ze jednyj bydzie paniczka prawnik a ze drugij srogô ekónómistka-matymatikerka. Ale, to skuli tych dziołchów, tyn mój kamrat jes już chnet blank glacaty. Łobsztalowalichmy po ladze i Pyjter napocznół łozprawiać:
– Wiysz Ojgyn, wczorej z rańca jedna śnich prziliznym głósikiym rzykła ku mie:
– Pyjterku ...
– Nóoo ... – łodrzyknółech.
– A kiej ty yntlich ślazujesz ze pokładu?
– Pokładu? Ze ferdeki?
– Nó, pokładu Idy ....
– O, szprymnô, zwyrtnô berdyjô! Łoczytanô, wyzdrzitô i szpasownô. Wiadómo przinôjmni, iże moja rodzónô. Ale, wiysz przeca Ojgyn, iże chop musi mieć łostatnie słowo, tóż gôdóm:
– Hmmm, procno ślyjźć ze czegoś, co jes tak festelnie nisko. Tela myjtrów pod ziymióm ...
– Pod ziymióm, bracik? Jak to pod ziymióm?
– Nó, tak to ... – moje niywymiarkowani przełóżiło bezpostrzydnio na fantazyjô wypówiydzi ...
– Cóż tyż ty bracik fandzolisz? Pod jakóm ziymióm?
– I tu mi Ojgyn cosik napoczło świtać, napoczónech cosik chytać ....
– Erna, a ty wiysz chocia, co to bół tyn Łysek?
– Nóóóó ... pewnikiym ... kóń ...
– A ta Ida?
– Nó toć! .... Szif!
– Wiysz Ojgyn, deczkoch sie pochichrôł alech wytuplikowôł szwesterze, iże pokłady sóm tyż na grubie i tak po prôwdzie, to tyn nasz Gustaw Morcinek radnij we grubskij tymatyce robiół.
– He, he ... Pyjter, i co dalszij? Spokopiyła?
– Uzdôłech, co połozprawióm ło tym ze drugóm siestróm a dziepiyro po jeji ryakcji byda wiedziôł eli to jes szpas abo gupota. Ale cosik mie tykło:
– Krista, ty to pewnikiym wiysz, fto to bół tyn Łysek ze pokładu Idy?
– Nó przecamć! Kóń ...
– A ta côłkô Ida?
– Szif ... i to srogi ...
– Dzisz Ojgyn, zarôzki idzie spomiarkować, iże to sóm cwilingerki, prôwda?

We taksi....

Do taksy rajn wlazuje jedyn festelnie naprany chop. Taksiôrz sie go pytô:
– Kaj jadymy panoczku?
– Do dóm! Dó mie do dóm!
– A tak barzij gynał, akuratnij?
– Na trzeci sztok, do paradnyj izby...

Baba psycholog....

Jô już sam kiejsik spóminôł, iżech jesce we łochrónce miôł festelnie rôd jedna dziołcha. Latka nasze wartko ślecieli i trefiółech ci jóm kiejsik we fajnistym kafyju we Poznaniu. Niy widzieli my sie jakiesik trzidziyści lôt, tóż tyż terôzki mieli my mocka do łozprawianiô. Joch już bół iżiniyrym, łona po medicinie praktikowała we lazarycie jako dochtórka psycholożka. Wiycie, kafyj we takich szykownistych szolkach, jakesik ci tam tortynsztikle... po lampusie „Lacrima Christi” abo „La tour blanche”... take ci tam bla bla bla i niy dało mi pokój toch sie spytôł:
– A rzyknij mi ino Yjwa, wydałaś sie to abo niy? Bo ringu na palcu niy ujzdrzôłech ...
– Wiysz Ojgyn. Nôjprzodzij to bóła Akadymijô Medyczno... praktika we lazarycie i anich sie pozdała kiejech merkła, iże wszyjske moje kamratki sóm już wydane ino jô łostałach staróm jóngferóm....
– Eee, niy gôdej mi, coś jes jesce jóngfera! Żôdnego chopaś do prykola niy zasmycyła?
– Niy, to niy ma tak, cobych bóła jóngfera ale miałach taki fal...
Nó, i napoczła łozprawiać a jô ino dolywôł wina do lampusów i suchołech... chocia procno bóło, bo jak same wiycie, niy poradza pychola trzimać... i tela...
– Wiysz Ojgyn, to mi sie przitrefióło jakech już bóła kole trzidziyści piyńć lôt starô. Bóło to na takim obozie rajterskim, nó wiysz... dlô tych, ftorzi majóm rade rajtować na kóniach. A na takim ausflugu to sie zaobycz ... nôjczyńścij... słepie. Słepie sie, niyskorzij trzyźbiyje coby... juzaś sie szło szluknóńć a słepie sie – jak pewnikiym wiysz – abo na wesoło, abo jankornie.
– Nó, znóm tyn ból... sómech ze niyjednego... kastrola słepôł...
– Trefiółach ci tam na jednego istnego „imprezówicza”, co to po łozyjńściu sie ze swojóm dziołchóm, razinku słepôł choby kamela tela, co na smutno. Siedziół ci łón we izbie kóminkowyj kole mie i słepôł, piół, piół... załómany, zastarany i corôzki barzij przimulóny, bezprzitómny. Łorôz poczuł gwôłtówny cwang, mus pokuty i łodkupiyniô winy. A, iże jô bółach nôjbliżyj, łostałach jego... „psycholóżkóm”. Napocznół gôdać. Miarkujesz Ojgyn, co znacy gôdka napranego w trzi dupy chopa?
– Niy, dziołcha, blank niy miarkuja, bo jak jô gôdóm we ankoholowym cugu, to przeca tego niy... suchóm, prôwda?
– Dobra. W miara, jak płynóła jego „love story” z jego beblajóncyj gymby, jô corôzki barzij czułach sie jak jaki wybraniec fortóny, kierymu jakisik cufalowy przechódziyń porynczô nôjskrytsze tajymnice. Suchałach tak Ojgyn godzina, dwie ... yntlich we pojstrzodku nocy powandrowalichmy ze mojim załómanym łozmówcóm ku jezióru, coby tam pojstrzód gwiôzd, miesiónczka i welów na jyziórze wszyjsko mu szykowniście wyeklerować.
– Niy gôdej! Szło ci ino ło łozprôwka?
– Cicho być i suchej! Gôdałach tak chnet godzina. Corôzki piyknij, użytnij ... bółach ci cuszałerym trzyźbo łocyniajóncym zityacjô. Letkoch przeszła do luźnych kónszachtów ze swojim życiym.
– Nó dobra, dobra inoście... łozprawiali...
– Ojgyn, prziwrzij sie i suchej. Bółach prziliznô... łozprułach sie tak wnótrznie. Napoczłach kwiść ze hyrnóści, iżech takô móndrô, takô dobrô... takô potrzybnô. Tyn istny ino kiwôł gowóm... łón tyż rozumiôł, iże przitrefiół mu sie spanialisty, galantny i darmówy „terapeuta”...
– Nó, i co dalszij – jużech bół dociyrny ...
– Ło szaroku dringłach bez skacowany tulm i znodłach niy mynij skacówanygo frica łod nocnyj przigody. Stanółach wele niygo hyrnô jak paw...
– Nó i? – pytóm sie go.
Kuknół tak na mie przekwiónymi ślypióma i szluknół piwa.
– Nó i? – jesce rółz sie go pytóm.
– A coo? – wymamrôł a naobkoło uniós sie cuch niystrôwiónyho ankoholu.
– Pytóm sie ino, eźliś pochytôł wszyjsko to, coch ci wczorej gôdała, i co my ku tymu robiyli... eźli poradzisz to terôzki wykorzystać i przekować na gold, to wszyjsko co bóło wczorej ...Umisz już ...
– Doczkej ep, docz .. doczkej ino... – łoświycióło go cheba ździebko... pamiyntóm, pamiyntóm...
– Nó gynał! To, coch ci rzykła wczorejszyj nocy nad jyziórym ...
– Ooo! – kuknół tak jakosik trzyźbij... – To bylichmy tyż jesce i nad jeziórym?
....
– I wiysz Ojgyn! Jakosik mi blank przeszôł myślónek ło... wydôwaniu sie!!!

Wizgyrny starzik...

Wlazuje jedyn starzik do suchatelnicy i napoczynô:
– Jeżech 92 lata stary. Móm spanialistô i szykownô babeczka, kierô jes 70 lôt starô. Móm dziecka, wnuki i prawnuki. Wczorej podwiózech mojim autokym trzi mode dziołchy, zatrzimalichmy sie we hotylu, nó i uprawiôłech zeks, wydupczółech wszyjske trzi łorôz...
– Eźli terôzki chopie żałujesz tego grzychu?
– Jakigo grzychy, farorzyczku?
– Nó, co ze cia za katolik?
– Jô jeżech Żyd...
– To czamu mi to wszyjsko łozprawiôsz?
– Anó, wszyjskim to łozprawióm...

Teksy i papioki....

Kóntman – Witóm piyknie ... môcie teksy abo choby ino papioki?
Przedowacka – Niy ma!
K. – A kiej bydóm?
P. – Nigdy! Blank niy! My niy sprzedowómy gwóździ!
K. – A czamu, niy sprzedowocie?
P. – Bo to ci jes baksztuba, piekôrz!
K. – Nó i ....!
P. – My niy sprzedowómy żymłów ani chlyba ze papiokómi.
K. – Niy, niy ... mie żymłów ani chlyba niy potrza.
P. – Nó, tóż chowcie sie!
K. – Ale teksy abo papioki to bych kciôł ...
P. – Ale my sam tego niy mómy!
K. – Nó ... cosik eście już sam paniczko ło tym spóminali ...
P. – Nó, tóż zaproszóm, kiej bydziecie kcieli chlyb abo żymły!
K. – Ale, do krojset, jô niy kca żymłów ani chlyba!
P. – Ale, my sam nic przeca inkszego niy mómy ... nó ... jesce kołoczki ...
K. – Bali i jakichsik szrałbków tyż niy môcie?
P. – Przecach już gôdała! Niy mómy!
K. – Gôdaliście paniczko ino ło teksach i papiokach ....
P. – Gôdałach, co mómy ino żymły, chlyb i kołoczki ....
K. – Coście sie tak paniczko uwziyni, coby mi wciś te żymły i chlyb? Jô móm ino pijóndze na teksy lebo papioki!
P. – Jezderkusie! Jô przeca wóm niy kca nic wciś!
K. – Jak niy, jak niy, côłki czôs rzóndzicie mi paniczko ino ło żymłach, chlybie i roztomajtych kołoczkach!
P. – Bo niy mómy sam żôdnych papioków, teksów i inkszych gwóździ.
K. – Jô tyż jich niy móm, kca sie je lajstnóńć, ale niy godóm ciyngiym ło chlybie, żymlach i kołoczkach.
P. – Ale, łóni panoczku, kcóm sztyjc teksy i papioki!
K. – Dobra! Dobra, do sto diosków, dejcie mi już tyn chlyb, żymły i pôra bele jakich kołoczków!
P. – Niy ma!
K. – Niy! Niy ma! Wroz tych teksów i papioków niy ma!
P. – Niy, niy, niy ... ma!!!
K. – Ani szrałbków i muterków!!!
P. – Niy, do dioska niy móm!
K. – Ale chlyb, żymły i kołoczki łóni majóm, ja?
P. – Niy, niy móm!
K. – Ale przeca to jes sklep ze żymłami, chlebym i kołoczkóma!
P. – Ale wszyjsko już wyńszło, do terôzka już niy nastykło!
K. – Ja, aha, nó ... Aha, to niy rozeznowô sie eźli jô kca sie lajstnóńć, kupić teksy i papioki abo chlyb, żymły i kołoczki?
P. – Tak po prôwdzie to niy...
K. – Tóż rzyknijcie mi paniczko kaj jes nastympny skład ze teksami i tymi papiokami?
P. – MASÔRZ jes zarôzki za ... winklym!!!

Ajnfachowe pytani.....

Łocuciółech sie róncz ino napocznół sie szarok, kiej ino widniało ... znacy sie, ło drugij po połedniu. Ze stopieróńskim kacynjamrym ... ze mojigo organizmusu fóngowôł ino ... mój zygarek ... Weżgołech wezrok we zol achtlika, ftory stôł łod wczorej na nachtiszu ...
Moja starô zwyrtô sie po chałpie, przetwiyrô sie po côłkim pomiyszkaniu i już miarkuja, co zarôzki przijńdzie ku mie i cosik mi wypokopi do roboty. Jakech miyniół po pôruch minutkach posywô mie do sklepu po żymły, cobych blank głódny niy łamziół ... nó poswała mie we takim „szczytnym” cylu ganc ajnfach.
Nó, tóż wartk pod brałza, łobleczónko i pyndaluja do delikatysów. Drógóm mijóm zadichtowanô do łostatka ludźmi kwieciarnia i we mojij, jesce niy blank trzyźbyj palicy, gróntuje sie dziobelski kóncypt łominiyńciô raji. Sztaluja plac we raji, bo razinku stôł w nij sómsiôd i gzuja do sklepu, do tych delikatysów. Bocza ło tym, iże na łodwieczerz mô wparzić ku mie kamrat i ugóścić go przeca bydzie trza, toć tyż, nôjprzodzij na sztand monopolowy ... Kupuja gorzôłecka (nó, tak ze śtyry halbecki), miódzik, pôra szejściopaków roztomajtych zortów biyru, jakesik łorzyszki, chipsy, łogórki, łoliwki. króno kyjza i inksze tam jesce duperele nadôwajónce sie na ... zapitka. Bula za wszyjsko zgodliwie, wylazuja ze delikatysów, razinku tyn mój sómsiôd przi tofli we kwieciarni, tóżech festnie sztramsko ... Śmigóm ze pôłnym rukzakym i kwiôtkami do dóm – myśla se, iże moja dzisiyjszô organizacyjô, to niy w kij pierdziôł. Wkarowôłech do dóm, kłada przed mojóm staróm sprawónki ... zadowolnióny ze sia jak sto diosków i po jakimsik łoka mrziku na ziym sprowôdzô mie jedne, blank ajnfachowe pytani:
– A kaj ... żymły?

Pónbóczkowy szwager...

Jedyn gorol ze Zakopanygo pojechôł do warszawskigo urzyndu, do ministyrstwa sporzóndzić sprawa. A skuli tego, co jedna ważnô sekrytarka niy kciała go wpuścić rajn do festelnie ważnego ministra, tyn gorol wrzesknół:
– A wiedzóm łóni, kim jô tak na isto jes? Jôch jes... szwagrym samego Pónbóczka!
Na te słówecka sekrytarka wpuścióła rajn do ministra, gorol wartko swoja zacha sprawiół. I na łostatku tyn minister sie go pytô:
– Baco! A rzyknijcie cie mi ino jak to jes możebne, iżeście wy sóm pónbóczkowym szwagrym?
– Anó, panoczku, to bóło tak. Byli se u nôs we Zakopanym dwie szwarniste siestry. Jena, kiej łóna zemrziła, wzión do sia Pónbóczek. A drugô, toch se wzión... jô!

Winszowani .... inakszij ...

Idóm Gody, Nowy Rok, gyburstaki i co tam jesce ... ludzie sie wzajym winszujóm. I jô tyż kciołbych wszyjskim (znacy sie tyż i chopóm) powinszować. Nó, tóż jadymy wartko podle raje:

Coby niy bóło – jak jes. I jak niy ma – coby bóło!
Coby niy bóło – iże niy ma. Coby – łóno miało!
Coby niy bóło – iże maliczko. Coby – stykło!
Coby niy bóło – co polazló. Coby – wróciyło sie nazôd!
Coby niy bóło – iże zgasło. Coby – na fest blyndowało!
Coby niy bóło – iże bechło. Coby – STANÓŁO!
Coby niy bóło – iże łogupło. Coby – zmóndrzało!
Coby niy bóło – iże brakło. Coby – sie do halby doloło!
Coby niy bóło – iże sie lynko. Coby – sie ringowało!
Coby niy bóło – traci. Coby – erbło!
Coby niy bóło – iże sie przni. Coby – sie łozrzywniało!
Coby niy bóło – iże capi. Coby – wóniało!
Coby niy bóło – iże zdrôdzô. Coby – przoło!
Coby niy bóło – iże niy kce. Coby – zawdy kciało!
Coby niy bóło – iże niy poradzi przoć. Coby – zawdy festelnie miyłowało!
Coby niy bóło – iże blank niy dôwo. Niy, niy ... Coby zawdy dôwało!
Coby niy bóło – iże wstôwo. Coby – jesce deczko nynało!
Coby niy bóło – iże wyrcy. Coby – ino mrónczało!
Coby niy bóło – iże niy potrza. Coby – coby sie zawdy winsz mieć!
Coby niy bóło – iże blank ścichnie. Coby – gôdałô!
Coby niy bóło – iże fandzoli. Coby – nic niy gôdało! Abo loddało ... pilota!
Coby niy bóło – iże dropie. Coby – głôskało!
Coby niy bóło – iże charcy. Coby – chocia pomywało ...
Coby niy bóło – iże już .... bóło. Coby – ZAWDY BÓŁO!

I ludziska! Coby niyskorzij ... na mie niy bóło!!!

Niy lza, niy godzi sie...

Poszôł se kiejsik jedyn istny na ryby. Siedzi sie tak dosik trocha i łoroz czuje, iże mô branie. Wycióngô, a sam na hoku takô blank maluśkô rybecka, goldowô rybecka. Kuknół tak na nia opaternie, zmierzół jóm weźrokym, zmustrowôł jóm, i wymiarkowôł, co łón ze takóm maluśkóm rybeckóm niy bydzie sie blank gowy zawrôcôł. I już ci jóm kciôł wciepnóńć nazôd do wody, kiej ci znôgła ta rybecka sie łodzywô:
– Doczkej! Doczkej! Jô jes goldowô rybka i poradza spôłnić kôżdy twój winsz, kôżde twoji życzyni.
– Wiysz co, jô już tak by tak móm wszyjsko, coch sie ino zawinszowôł, tóż tyż dziynki rybecko, ale wciepna cie nazôd do tyj wody.
– Niy! Tak niy moge być! Zwykowi musi stać sie zadość. Suchej ino chopie! Jô ci postawia takô chałupa, iże wszyjske ludzie ze sto kilomyjtrów naobkoło bydóm ci stopieróńsko zôwiścić.
– Nale, kiej jô już móm takô chałpa!
– Nó, to jô ci sprawia taki autok, jakigo żôdyn we Polsce jesce niy mô.
– Tyż już rybecko móm taki autok!
Ta rybecka tak kwilka pomedikowała i pytô juzaś:
– A jak tam u cia chopie ze tym życiym zeksualnim, znacy sie, jak czynsto to robisz?
– Nó, tak możno ze dwa razy bez tydziyń....
– Tóż jô ci tak to załatwia, tak ci to sprawia, iże bydziesz sie móg dupnóńć dwa razy kôżdydziyń!
– Eee tam, rybecko, kapelónkowi to niy lza, niy godzi sie...

Dwa braciki....

Jakech sam już pora razy rzóndziół, zawdy miôłech we srogij zocy i festelnym reszpekcie naszygo nôjlepszyjszego Ślónzoka Karlika ze Kocyndra – Stanisława Ligonia. Zawdy tyż, jesce za bajtla, poradziółech sie naumieć mocka tych Jejigo gyszichtów, kiere mi sie terôzki drugdy spóminajóm. Możno łóne niy sóm gynał take, jak Łón je kiejsik berôł, lebo naszkryfłôł, nale zawdy ze srogim moresym je sam przikulóm. Spóminóm sie jedna Jejigo gyszichta, kierô bóła ło dwiuch bracikach. I coby mie sam żôdyn niy przeciepowôł, co jo metlóm lebo bamónca słówecka łod Karlika z Kocyndra, godóm zarôzki jesce rôz, co jô to szkryflóm tak, jakech to spamiyntôł. A to bóło jakosik tak:
Byli sie kiejsik sam u nôs – niy bocza terôzki gynał kaj – dwa braciki. Jedyn śnich to Gustel, i bół to szwiec, a drugi to bół Zefel i tyn ci poszoł do fligrów, bół takim szykownym „lotnikiym”. Zefel miyszkôł łod dôwna kajsik kole Warszawy i kiejsik przifurgnół fligrym, tym ci cołkim ojroplanym, takim starym „Kukuruźnikiym” na Muchowiec we Katowicach, tak na jakiesik dwa dni skorzij Wielkijnocy (a możno i Godów?). A, iże jejigo bracik miyszkôł chnet kole tego flugplacu to łón niyskorzij z niynazdaniô wylandowôł na dworze, na ćwiklisku kole chałpy Gustlika. Jak landowôł tak tyż ci potrajtôł, przełorôł côłki tyn zôgón a jesce ku tymu wyborowôł zadkiym tego fligra, łogónym srogo dziurã na pojstrzodku. Kiej to ino ujzdrzoł Gustel – jako dobry siodłok, gospodôrz – tak ci go to rómbło, take ci go mory chyciyli, iże zarôzki spieróniół, sprzezywôł tego, co tym fligrym tam ci przifurgnół :
– Ty giździe diosecki, ty lompie pierónowy niy môsz kaj indzij placu do furganiô i landowaniô ! Podziwej sie ty bezkurcyjo jedna cosikej’eś mi sam nawyrobiôł !...
Zefel z niynôgła wygramulół sie ze tego ojroplanu, ściepnół bryle i czepica, tako jejich „pilotka” – wtynczôs dziepiyro go Gustlik poznôł – szykownie tego swojigo bracika przeprosiół, nale Gustel niy dôł sie tak gibko uholkać, ciyngiym sie jesce na Zefla gorszół. Świynta ślecieli drab i kiej sie tak łoba braciki pojedli, popiyli – nikiej to zawdy przi świyntach – połozprawiali ło swojim żywobyciu i łorôzki Zefel gôdô do bracika, do Gustlika.
– Nó, Gustel na mie by już bół czas i musza, podwiyl sie sam mi blank niy zećmi, pofurgnóńć nazôd do tyj mojij Warszawy.
Kiej już doimyntnie narychtowôł tyn swój fliger i zaszaltrowôł motor, pado do niygo Gustel:
– A wiysz Zeflicku, jô to ci jesce niy wia, niy miarkuja jak ci tyż to sie na takim pieróństwie loce, jak to jes tak furgać we lufcie? Możno byś mie tak kónsek we tym lufcie przewióz ?
– Nó, dobra ! – gôdô Zeflik. – Tak po prôwdzie to móm pilno, ale dlo cia mogã to zrobić. Wlazuj wartko do tego fligra na zadni zic.
Gustlik wgramulół sie rajn, Zefel go sztram przipnół, przikrymplowôł pôskami coby bez cufal mu ze tego fligra niy wypyrtnół i pofurgli....
Kiej już tak wyfurgli na jakiesik piyńćset myjtrów Zefel zwyrtnół sie tak ździebko do zadku i pytô sie bracika:
– Nó, i jak ci tam, filujesz cosik, cujesz co?
– Niy, nic, abo co ? – gôdô Gustel.
Zeflik pofurgnół wyżij, na jakiesik tysiónc myjtrów i juzaś sie pytô bracika cy co cuje ?
– Niy, Zefel, blank nic niy filuja, blank nic niy cuja!
Zefel śmignół jesce wyżij i juzaś sie go pytô ło te same.
– A terôzki wyfilowołeś już co, wycułeś co?
Na to, znerwowany już Gustlik, łodpedzioł bół:
– Pierónie, niy berej tela, ino kukej kaj furgosz. Mogesz jesce wyżij bo mie sie to pierónym zdô, bo te côłkie furganie, to ci jes srogo frojńda i uciycha dlô mie!!!
Nó ale, takô gôdka Zefla ździebko dopolóła. Nerwło go to, co jejigo bracik jes taki norymny i niy woży, i bimbo sie te côłkie furganie. Wiela niy medikowôł majtnół ze trzi kopyrtki, yntki bez plecyska tym ojroplanym i kiej już blank wyglajchowôł tyn fliger pytô sie juzaś Gustlika:
– A terôzki, to już cosik cujesz, jużeś cosik wyfilowôł?
– Ja, terôzki dziepiyro cosik cuja – łodpedziôł Gustlik. – Bo to, coch miôł côłki czôs we galotach, móm terôzki za kraglym. I landuj wartko, bo ci mie to pieróńsko szmyrô i kilo po gyniku!!!

Mosiek....

Jedyn stary żyd, Mosiek lajstnół sie nowe szczewiki. Łoblyk je, stanół we dźwiyrzach do szlafcimru i pytô sie swojij baby:
– Salcie! A widzisz ty coś?
– Widza ciebie Mosiek, i tela...
Wtynczôs Mosiek seblyk sie blank do saga. Łostôł ino we tych nowych szczewikach i juzaś pyro:
– A terôzki cosik widzisz Salcie!
– Nóóó... widza – łodrzyko ze jankorym Salcia.
– Nó, widzisz, on jes móndry! – uradowany Mosiek na to. – On zaziyrô na moje nowe szczewiki!
– Ja? A jô bych barzij miała rada, kiejbyś sie Mosiek sprawiół nowy... hut!

Beaujolais Nouveau est arrivé

Wiycie, tak sie miarkuja, co Polôki (a terôzki tyż hneda chned i nasze Ślónzôki) przijimajóm roztomajte cudze, ałslynderske zwyki nikej swoji. Bali zawdy tak bóło i chichrôł sie ci już ze tego sóm biszof Ignacy Krasicki. Jak miarkujecie mómy sam u nôs, fajrujymy jak sto dioskow (jô niy! jô i moje przôciele niy!) jakiesik ichnie „walyntynki” abo tyn cołki „Halloween” skorzij Wszyjskich Świyntych. Terôzki pomaluśku napoczynô sie u nôs juzaś jakisik nowy zwyk. Ale podle raje:
Zawdy we kôżdy trzeci szczwôrtek listopada we Francji u żabojadów fajrujóm taki „Beaujolais Nouveau est arrivé” co idzie przetłómaczyć na nasze „nowe (mode) bożole akuratnie przibóło”. Jes ci to nôjsrogszy fajer na podzim, kiej wszyjskie napoczynajóm słepać blank mode, jesce niy za tela zagerowane wino. Tyn ichni jabol, te côłkie „bożole” to jes take gryfne szarłatne wino, kierego sie możnô nôjwiyncyj na świycie słepie. Gôdô sie, iże już tak wiela, co chnet moge ci go na świycie niy styknóńć dlo tych wszyjskich, kiere majóm rade je słepać. I beztóż tyż terôzki już łod kielanostuch lot napoczynô sie je ze srogim fajerym, ze szipc paradóm duldać, iże niyftore wóntpióm eźli łóne bydzie dalszij take dobre, eźli niy bydzie łóne skróny tego gorszyjsze. Ze tym „bożole” to jes gynał tak choby ze modóm dziołchóm, ze świyrgołuszkóm, dlo kieryj jeji ristik, jeji szkowroźność jes nôjistniyjszóm szykownościóm. Jes to po jednych pijóndzach ze dziywczycóm i modym winym, bo i jedne, i druge na isto pieronym wartko dojzdrzywajóm a nôjlepszij podłajżóm kiej sóm richtik mode i friszne. To jes nôjbarzij wywołane wino we krisie Beaujolais (Bożole), kiery przinoleżi do Burgundii (Bourgogne) i wszyjskie, ftore chałzyrujóm, wandrujóm po tyj dziydzinie mogóm we tyn razinku dziyń coch skorzij gôdôł nasłepać sie tego wina we Dijon, Nevers, Auxerre, Le Creusot, Chalon-sur-Saône abo Montceau-Les-Mines. Nôjwiyncyj atoli tego wina idzie nôjść we Lyonie kaj podôwane jes we takich dymiónkach podanie nikiej inksze wino, łod cyzaroków, ałstrijacki Heuriger, kierych jo sie miôł przileżitość natutać we Wiydniu na Grinzigu. Niy trza tyż za dugo doczkać aże bydzie te wino fertig do słepaniô. Już za jakiesik kielanôście miesiyncy jes łóne do słepaniô. Skuli tego tyż jes łóne tóńsze łod inkszych zortów, kiere muszóm lygôwać gryfnych porã lôt.
Wiycie, tam u tych Żabojadów na łostatek listopada to te burgundzke wino leje sie faskami. Te, ftore sie na winach rozumióm, ftore miarkujóm, kiere jes śnich nôjlepszyjsze, to gôdajóm, iże te „bożole” listopadowe jes ciynke, ciyrpke i gorzkowate. Niy mô we sia nic, coby szło wymôwiać, kiej jim leberki bydóm sztinkrować.
A u nos łóńskigo roka zarozki juń na drugi dziyń ... Tusk i jejigo kamraty zaprzisiynżóne byli u prezidynta. Côłki nowy rzónd zmachlowali. To niy moge być przeca cufal, prôwda? Przeca, jakech już sam rzóndziół, my wszyjskie Polôki i niy-Polôki rade przijimómy ałslynderske, cudze zwyki, i zawdy tak przecamć bóło. To jes ta naszô dziedzina, kaj przijmli sie take duperszwance jak Halloween, kiej to dziecka polóm świycki we wydubanych, próznych baniach, swańdajóm sie po chałpach, strôszajóm sómsiadów, chichrajóm sie, larmujóm i zgobióm wiela sie ino dô. Ło tych dioseckich „walyntynkach” już sam ani niy spómna. Cosik ino mi sie zdô, co – jak wiym mojich landsmanów – chycóm nasze wszyjsko co ino capi cudzym, ałslynderskim cuchym; chycymy na isto kôżdy belakwaster. I tak cosik mi sie sam zdôwo, iże mieli my już sam we Polsce regiyróngi, rzóndy pod roztomajtymi patrónatóma, ale jesce nigdy niy mieli my po tela tego, coby Radzie Ministrów Nojjaśniyjszyj RP patrónowało w i n o . Nó, cheba iże meszne. Ale, trza sam jesce nóm bôczyć, co tyn côłki Tusk do kupy ze naszym Prezidyntym Lechym Aleksandrym wysłepali łoroz aże śtyry flaszki wina. Tóż tyż moge być jakiesik nowe świynto państwowe, nowy fajer, bo eźli idzie we takij dwanôścieprocyntowyj launie fyjlernie abo fałesznie reskiyrować? Jo Wóm gôdóm, co niy idzie, bydzie ino potrza jesce dociepnóńć jedyn frajny dziyń do tych dwanostuch, coby te reskiyrujónce wyflyjgowali sie ze kacynjamra, coby niy wyglóndali jak wypluty kanold, i coby jim we palicach już tak fest niy szuściyło.
A cóż sie to bydymy zôwiścić ! Prôwda ? Bydzie jedyn nowy fajer, to i dobrze!

Mały Hanysek...

Rółzczasu maluśki Hanysek prziszôł ku swojij mamulce i rzóńdzi:
– Mamylko! Mamulko! A jô wczorej widziôłech naszego tatulka ze ciotkóm Byrblóm we garaży. Wiysz, nôjprzodzij tatulek dôł ciotce kusika... dugigo kusika, zatym seblyk ji jakla, deczko niyskorzij łóna pómógła mu przi seblykaniu galotów, a jesce niyskorzij...
– Styknie synecku, styknie! To jes na isto interesantne, ale jô bych kciała, cobyś to wszyjsko łopedziôł tatulkowi przi wieczerzy. Jeżech stopieróńsko ciekawô jakô bydzie miôł macha, kiej to usłyszy.
Siôdajóm ku wieczerzy i mamulka kôże synkowi łopedzieć to wszyjsko, co jij skorzij gôdôł.
– Nó, tóż widziôłech wczorej tatulka ze ciotkóm Byrblóm we garaży. Nôjprzodzij tatulek jóm stopieróńsko dugo kusikowôł, zatym seblyk ji jakla, deczko niyskorzij łóna mu hilfła przi seblykaniu galotów, na łostatku do kupy robiyli to, coś ty mamulko robióła ze ónklym Jorgym, kiej nasz tatulek bół we delegacyji....

Kardynôł....

Napytali ci mie kiejsik na takie srogie „party”, na tako biysiada do jednygo ci bółtszaftu, do takij szykownyj francuskij ambasady. Ja, ja, to niy jes wic, to jes na richtik; po prôwdzie mie ino rółz i to blank dôwno, jesce za staryj „kómuny” napytali i tela. Wysztiglowôłech sie choby ficywyrt we Boże Ciało; ancug, biôłô hymda, szlips, lakszuły i ... poszołeeech....
A tam już łod samyj szweli, łod proga wyfiokowane mamzele, co jedna to barzij starszyjszô i żadniyjszô, jakiesik stare knakry tyż ci fest wysztafiyrowane nikiej terôzki szucmany we magistracie (he, he jak te łod tego łódzkigo – Trzech Króli – prezidynta Kropiwnickigo) lebo te kóńskie wojôki, lansjyry i chorzowske policajty, i ino jejim te szwalby na rzici łod tych fraków furgali przi kôżdyj łokróncce. Parada ci nikiej we tyjatrze, kiej mô sie przikwanckać nasz kerlowaty cwilinger-prezidynt. Te babskie parfiny sie już blank pometlali i pochechlali, i kiejby tak szkyrtnóńć sztrachecla, to by na isto to wszyjsko do luftu wyfukło. Nó ale, gawca ci sie tak naobkoło ... jes, deptô, kroczô ółber – tyż ci tak jakosik wysztafirowany – ze tabletym. Biera jedna glaska (fuj cheba „szampan”), biera drugô ... ja jes, to jes richticzno zimnô gorzôłecka. Tak ci sie przetwiyróm, tak sie łamża tam a nazôd bele kaj, tu szlukna jednego, tam drugigo a naobkoło ci same ino take tam „parle france” „hoł du ju du”, „szprechanie po dojczu”, „gawaritje pa rusku”, i co tam jesce. Muzykanty dudlóm tam cosik po cichuśku. Nó, gôdóm Wóm, to sie niy idzie wystawić, to sie niy idzie na isto forsztelować, jak ci to tam wszyjsko bóło gryfnie i szykownie narychtowane.
I łoroz blank cichuśko sie zrobióło, wszyjskie kukajóm na dźwiyrze a tam ... a tam styrcy choby ta Wynus, bóginka Wynus ze Milo abo skany ... ŁÓNA. Tak ci blank pomiyrnie, łostrzymnie, grace słożóne choby do rzykaniô, piestrzónek srogi na palcysku, goldowô rubo keta na karku, i te szaty szarłatniô-lilowe aże do samych dylinów, lica jeji byli farbiste, zymbole choby po tym pucojgu łod tego bobera ze telewizyji. Nó, gôdóm Wóm, aże mie zatkało, aże mie ci blank wyprościyło i do łostatka sztopło. Kiej żech sie już spamiyntôł gôdóm sie tak po cichuśku do sia:
– Ta, abo na zicher żôdno ! Musza sie śnióm zatańcować, musza, przeca niy bółbych ci ... Ojgyn !
A wszyjskie ludzie tak ci sie jakosik opaternie rukli na boki a ŁÓNA idzie i idzie, lekuśko, choby we lufcie furgała a niy deptała po dylinach. Jezderkusie, idzie ci tak corôzki bliżyj ku mie. Jô jesce drabko szluknół ze dwa achtliki, gymba żech łobtar sznuptychlóm (dobrze, co mi jóm Elza przodzij wyprała i wybiglowała). Ida ci terôzki i jô ku nij, tyż pomaluśku, opaternie, coby jeji niy przelynknóńć. Już, już żech jes kole nij. I te jeji łocy nikiej ślypia łod sornika. Ludzie, jô już nic niy poradza uwidzieć ino Łóna ...
– Bydóm Łóni tako dobro i zatańcujóm symnóm, ja ? – gôdóm, a dych mi chyto chobych sie szpritu szluknół.
– Niy, jô niy zatańcuja ! – pado mi Łóna, ale tak jakosik fest pieśliwie.
– Jezderkusie, a po jakiymu ? – niy poradza przijńść do sia. Dadzóm mi chocia jakisik jedyn grónt na to, jedyn powód, coby symnóm niy zatańcować.
– A, to sóm aże trzi take grónta – rzykô mi Łóna.
– A jake to sóm, jake, jake ... mogóm mi Łóni pedzieć?
– Piyrszy to tyn, iże podwiyl żeście sam do mie przijńszli, toście panoczku aże trzi razy praskli na pychol, żeście sie łobalyli na zol.
– Alech sie wartko pozbiyrôł, pra?
– Ja, ale tuplowany grónt to tyn, iże terôzki to, co te szykowne muzykanty nóm grajóm to jes ... hymn francuski !!!
– Ja ? Niy dołech pozór. Nó ale, jaki bydzie tyn trzeci grónt ? – pytóm sie jesce.
– Bo jô, wiedzom łóni panoczku Ojgyn ... jô jes ... kardinałym !!!

Łochlapus we bance...

To bóło jesce we czasach, kiej we bankach i autobusach byli szafnery lebo szafnerki.
Szafner do jednego łożyroka we bance:
– Bilet prosza!
– Niy móm bileta...
– Po jakiymu, czamu niy môcie bileta?
– Bo jô niy móm pijyndzy panie szafner...
– A na gorzôła toście panoczku mieli, ja?
– Kamrat mie ugóściół!
– A na rajza do dóm to już niy dôł, pra?
Na to tyż łożyrok wycióngo ze kabzy flaszka i gôdô:
– Jak to niy dôł, jak to niy dôł? Dôł!

Jagwynd abo amerikóńske zwyki...

Nó, tóż mómy pierónym łoszkliwy podzim; ani to babskie lato, ani to piyrszô zima. Śniega jesce sam u nos niy boło, nó móżno ździebko kajsik po dwadziestym listopada, ale za to siómpi corôzki barzij i ino gawcyć kiej bydzie piyrszô toplaka. Nasz Farorz ze Józefki doł już wszyjskim skozać kiej bydzie latoś kolynda u nôs na Pniokach, i jak to mô łod poruch lôt we modzie, napocznie sie łóna dziepiyro po Godach a niy już we jagwiyńcie nikiej we Barbórce lebo kaj indzij. Bo mómy terozki jagwynd we kierym kôżdy mô sie na zicher narychtować na Dziecióntko, na Gody a kiery napoczynô sie zawdy we piyrszo niydziela po św. Aciku, po „andrzyjkach”. Latoś to bóło gynał we „andrzyjki”. I Wiycie? Sam u nôs we Polsce to sie wszyjskim wszyjsko podrzistało. Dóm Wóm sam taki bajszpil.
Gawcółech sie kiejsik we tyn telewizyjor a tu nôgle pokazujóm tyn kabaryt Olgi Lipińskiej. Tam ci gynał Łóna wypokopiyła tyn nasz polski bajzel i łostuda. Pometlali ci blank te jeji szałszpilery amerikańskie „świynto dziynkczyniynio” ze naszymi mickiewiczowskimi „dziadami”, amerikańskim „halołinym” (Wiycie, co to Amerikóny króm Wszyjskich Świyntych machlujóm) i naszym lóniym świycki we „Andrzyjki”. Ludzie! To ci dziepiyro bół bajzel i łostuda. Cóż, kiej ci sam u nôs tak isto je. Rzecy mómy nasze gryfne zwyki, ale jak to Polôki, kôżdygo bydymy choby afy małupicować. Umicie sie to forsztelować jak poruch pofyrtańcow łoroz pyrskało świycka do waszbeka, ze srogóm banióm na palicy, przebleconych za jakiesik pokraki, dziobły, strzigi i inksze szkarady, i kiere jesce ku tymu ciyngiym fyrtali po izbie coby ucapić jakigoś hyndyka na wieczerzô i sztyjc jesce fandzolyli „ciymno wszyndzie, gucho wszyndzie, co to bydzie, co to bydzie”. Gôdóm Wóm, iże to richtik ino skoranie boskie ze tymi polskimi afami, małupicami.
Nó ale, to już bóło, Polok sie niy zweksluje; wszyjsko co ze Hameryki abo Miymiec, to na isto lepszejsze, a nasze gryfne zwyki dziobli bieróm, a mie i poruch jesce inkszych pierón mô szczelić, kiej niyftorzi gôdajóm, iże łóni durch ło ta naszô dziedzina sie tropióm i jom flyjgujóm. A gówno prôwda! Pitli do Rajchu abo do tyj ci Hameryki i łorôzki jich łoświycióło, co jakiesik tam hamerikóńskie „Świynto Dziynkczyniyniô” abo miymiecki „Weinachtfest” sóm ważniyjsze niźli nasz po polsku, po ślónsku łobchodzóny jagwynd. Tak sie medikuja, iże dalszij tak niy idzie. Cosik trza zbajstlować coby sam u nos na Ślónsku zwyków naszych Starek i Staroszków niy przepómnieć. Przecamć Mikołôj to Mikołôj, a niy żôdyn tam Dziadek Mróz, kiery fyrto po supermarketach łod poły listopada, bez côłki grudziyń i aże do poły stycznia na bezrok. Gyszynki nóm tyż nôjprzodzij dôwôł Mikołôj do fuzekli a niyskorzij dôwało Dziecióntko pod jedla we Wilijo a niy we Nowy Rok (jak to niyftorzy wypokopiyli). I niy ma sie co dziwać tym handlyrzóm we super- i hipermarketach, bo jim jes blank jedno jak tych biydnych Polôków łokminiom.
I tak sie medikuja, iże my, te richtik Ślónzôki trefiymy sie latoś nôjprzodzij terôzki we sobota przi Mikołôju (a iże to przeblecóny sómsiôd abo ujek ze Maciyjkowic, to przeca niy szkłódzi) a niyskorzij jak kôżdygo roka we Wilijô na pastyrce i powiskómy te nasze szykowne kolyndy wtynczôs a niyterôzki jak to robióm te wszyjskie angyjbery i we Hamerice, i we Miymcach. Nó, i ludzie! Niy bydzie to żôdne „jingle bells, jingle bells” abo – jakech to słyszôł we telewizyji już przi łostatku listopada – „Stille Nacht! Heilige Nacht! Alles schläft; einsam wacht...”
Niy, żôdyn niy bydzie spôł, niy bydzie nynôł jak dzieciô kiej ci nóm inksze łoszkliwce bydóm ciyngiym tuplikować, iże co amerikóńske abo miymieckie – to na isto lepszyjsze!

Moja ksiónżka...

Dziołcha bergsztajgerka...

Nałónczôs takigo kursu na „skałkach” kletruje sie modô amatorka do kupy ze jeji insztruktorym. Łoroz dziołcha napoczynô hledać, zuchtać nerwyjs gracóm... i znôgła gôdô:
– Jezderkusie! Panoczku insztruktórze, niy poradza znojść przichytki, handgrifu!
Na to insztruktor ze rułóm:
– Zuchtej, badnij ze prawyj zajty... dej pozór...
Po jakimsik loka mrziku dziołcha wrzescy uradowano:
– Móm! Móm fuga (szpara), côłko rynka rajn wlazuje!
– Ty! Dziołcha! Ty sie sam kurwa niy ryklamuj, ino sie kletruj dalszij!

Zandale....

Rółzczasu jedna deczko już zwiykowanô pôrã wykludziyła sie na wywczasy do jakijsik araberskij dziydziny (możno do Ygiptu?). Wandrowali tak bele kaj, nó i trefiyli tyż na jedyn szykownisty, srogi araberski tôrg, kaj kcieli sie lajstnóń pôrã gyszynków, pamióntków dlô przocieli. Zakulwitali sie na takô jakosik dziwucnô huliczka, zaółek, kaj bół ino jedyn sztand ze zandalami. Już ci sie mieli wrócić, kiej łorôz ze tego sklepu usłyszeli wołani:
– Hej! Wy tam! Auslyndery! Wlyjźcie rajn do tego mojigo składu!
Wlejźli a driny we ukłónach prziwitôł jich taki pyrtek, maluśki chopek i ze srogóm zocóm pedziôł:
– Móm dlô wôs, moje roztomiyłe, szpecijalne zandale, kiere majóm całbrownô siyła. Sprôwiajóm łóne, iże wy panoczku bydziecie we prykolu taki dziki, jak pragliwô kamela na pustyni.
Babeczka tego istnego zarozki kciała sprawić tymu swojimu chopeczkowi te zandale, jednakowóż łón bół deczko pochybny, podyjzdrzliwy. Miyniół, co blank mu niy potrza takich zandali, a łokróm tego blan niy wiyrzół we jejich całbrowny macht. Spytół sie tóż tyż tego handlyrza:
– Jak ci to jes możebne, iże zandale poradzóm mieć tako srogô siyła?
– Nó, panoczku, tóż ganc ajnfach weźcie i je przipasujcie. Zandale wóm to panoczku na isto dokôżóm, udowódnióm. – łodpedziôł tyn handlyrz.
Łón blank niy kciôł pasować tych zandali, ale po nôlyganiu, pilyniu swojij babeczki, zgodziół sie. Ledwa łobuł swoji szłapy we te zandale, zarôzki, na doczkaniu poczuł taki sztramski gyfil i chucisko. We ślypiach tyż pokôzôł mu sie blysk łoblyśnyj pragliwóści i poczuł cosik, cego niy czuł już łod blank dôwna – łogrómnucnô i bestyjskô potynga i macht zeksu.
We łoka mrziku chyciół araberskigo budziôrza, sklepikôrza za szkrawitel, bestyjsko przimusiół go do skłónu, łopar ci go ło pudla, ło tyn ladyntisz, zaciepnół mu na gowa ta jego galabija, ścióngnół mu galoty i napocznół sie na niym zeksualnie używać. Handlyrz juzaś napocznół wrzesceć choby nôjynty na côłki karpyntel:
– Stój chopie! Doczkej! Przecamć łoblykeś lewy zandal na prawô szłapa...!

Ściepowanie ze basiska inakszij...

Wiycie! Terôzki mómy we telewizyji, i to na wszyjskich kanalach, mocka ryklamów, ftore namôwiajóm nôs do ściepowania ze wôgi, do tego modernego łodchudzaniô. Nó, i niy ino baby chytajóm sie na te belakwastry, bo lecy kedy znôjdzie sie i chop gupielok. Tak tyż bydzie we tyj cufalu.
Glingô chop do fyrmy, kierô reklamiyruje ściepowanie ze wôgi i po krótkich gôdce łobsztalowôł se paket ło mianie „5 kilo bez piyńć dni.”
Na drugi dziyń zwónek przi dźwiyrzach, przed niymi szykownistô blóndina, kajsik kole dwadzieścia lôt staro, duge nogi, pôłno pióntka (i to fedrujóncô), a na sia, króm tunków i tabulki na karku, niy miała nic. Sagusiyńkô! Dziołcha przestawióła sie, iże robi we fyrmie i tego pakytu „5 kilo bez 5 dni”.
A na tyj jeji tabulece taki napis:
„Móm na miano Kaśka. Kiej mie chycisz – byda twoja!”
Chop puściół sie w te piynty za tóm blóndinóm, pogzuł ci za nióm choby szus. Po pôruch kilomyjtrach i jakichsik ci szwerach i turbacyjach przi napoczniyńciu, na łostatek chyciół ci ta swoja nadgroda. Zituacyjô powtôrzô sie bez kolyjne śtyry dni. Chop wlazuje na wôga i ze zadowolyniym wymiarkowôł, iże richtik ściep za basiska côłke piyńć kilo. Nó, tóż glingô juzaś do tyj fyrmy i tóm razóm łobsztalowôł se pakyt – „10 kilo bez 5 dni”.
Na drugi dziyń ta samô lajera: we dźwiyrzach stowo jesce gryfniyjszô dziôłcha, nôjszykowniyjszô, nôjbarzij zeksównô jakô widziôł we życiu. I tak jak przodzij niy mô ci łóna na sia nic króm tunków i tabulki na karku:
„Gôdej mi Yjwa. Jak mie chycisz – byda do łostatka twoja!”
Ta ale frela mô jednakowóż kóndycyjô choby Ymil Zatopek, tak iże tymu chopowi niyletko, festelnie procnie jes jóm chycić i ta côłkô gónitwa, ścigani zetwała mocka dugszij. Na łostatku jednakowóż wykazuje sie, co nadgroda bóła we wercie tego nadludzkigo wysiyłku... I juzaś ta samô lajera bez śtyry dni i po tym żyniyńciu chop stowo na wôdze, blank zadowolóny... ściep ze wôgi łobiycane 10 kilo.
Nó, tóż terôzki uzdôł, iże pójńdzie na côłkość i zwóni do fyrmy trzeci rółz. Łobsztalowôł se paket „25 kilo bez 5 dni.”
Baba, kierô łodebrała telefółn pytô sie go ale:
– Sómeście panoczku isty tego, coście łobsztalowali? To jes nasz nôjprocniyjszy, nojgorszyjszy prógram!
– Ja, ja... tego razinku na isto kca, jeżech pewny, iże tego kca! Côłke lata niy czułech sie tak sztramsko jak terôzki!
Na drugi dziyń zwónek u dźwiyrzi. Przed niymi stoji srogi, zwality, musklaty dwametrowy chop, ftory mô na sia ino różowe tryjtki i tabulka:
„ Jeżech Franc. Jak cie chopie chyca – bydziesz MÓJ!”

Posły...

Fajrant feryji. Piyrszy dziyń we szuli. Do szóstyj klasy prziszôł blank nowy rechtór. Napocznół łod pytaniô dziecek ło jejich łojców. Pôruch gryfnie łodpedziało i we raji bół Hanysek, ftory na pytanie rechtora, co tyż to robióm jejigo łojce łodrzyknół tak:
– Mojego tatulka zawarli na pôra lôt do heresztu, a juzaś moja mamulka styrcy we nocy pod laternóm, robi za putana, za lotawica...
– Jezderkusie! Synek, niy moge być! Siadej!
Na pauzie kamrat Hanyska pytô go:
– Hanysku! A czamuś ty tak łoszkliwie scyganiół? Niy gańba cie?
– A coch miôł pedzieć, iże łoba sóm posłami ze PiS-u?

Spis powszychny, wobec nôs spisujóm...

Ździebko już czasu śleciało, kiej wypraskła ci nóm sam we Polsce, i samtukej na Ślónsku, ta côłkô dymokracyjô. Wiycie! Nôs Ślónzkoków niy ma ci tak blank letko i do łostatka zbamóńcić, jakby sie to niyftorym zdôwałô. Snami – jak to gôdajóm szac ze libstóm – potrza deczko połamzić, a niy bajstlować łobiycanki-macanki a gupimu... styrcy. Niy ma tak ruk-cug i wszyjske my bydymy klackać i tańcować jak nóm inksi, razinku warszawske Polôki – zagrajóm. Potrza nóm przecamć na isto deczko pomedikować, pouwôżać, coby nôs wtosik za balek niy wcis, i niy blank za bozna niy zrobiół.
Nó, i tak jakosik we 2002 roku tam na wiyrchu, we tyj Warszawie wypokopili móndroki, iże zbajstlujóm we Polsce taki srogi „Spis Powszychny”. Fajniście ci to wysztudiyrowali, porachowali wszyjsko do porzóndku i łorôz wykôzało sie, co samtukej na Ślónski bez 174 tysiónce chopa uzdało, zadeklarowało iże sóm... Ślónzôkóma! Ja, ja, niy Polôkóma, niy jakimiś Miymcóma, ino Ślónzôkóma. Nó, i w tym łoka mrziku choby sam fto dekel ze haźlika łozewrził. Łocuciyli sie tam we tyj Warszawie i niy poradziyli spokopić skany sie we tyj Polsce wziyni jakiesik .... Ślónzôki.
Deczko zetwało, podwiyl sie te wszyjske warszawske angyjbery niy pochytali, i w te piynty niy napoczli tuplikować, co to jes jakiesik festelnie chachniyńcie, ftosik chyciół jakosik blaza, ftosik sie łogrómnucnie szajasnół, popśniyły sie możno te ichnie warszawske kómputry, i take tam duperszwance i belakwastry. Ku tymu tyn jedyn kurduplowaty (ze tych dwiuch cwilingrów, co to kiesjik pichli, zahabiyli ci dôwno tymu nazôd tyn strzybny Miesiónczek), dôł ci nóm wszyjskim we Polsce do wymiarkowaniô, iże Ślónzoki to na isto jest ci takô moc łoszkliwô, zamaskiyrówanô „opcjô miymieckô”!
Nó, i napoczło sie. Zatym zarôzki bół welónek, wybiyralichmy tych naszych (Pónbóczku łodpuść mi tyn grzych) niyftorych „wybrańców nôrodu”, i sam ci u nôs na Ślónsku ludzie ze filipym na gyniku blank łosmolyli tych richticznych Poloków... ło czym jô gôdóm, niy musza za tela tuplikować, kôżdy Ślónzôk miarkuja ło czym jô miynia.
Ale, ale... bez tyn tyż czôs łoznojmiyli we Polsce, po dziesiyńciuch latach, drugi we raji po łobalyniu tyj kómuny – „spis powszychny”. Ja, i terôzki wziyni sie do tego same fachmany, kôżdymu ze tych rachmajstrów spisowych dali jakisik moderny kómuter abo inkszy wichajster, coby poradziyli ci łóne nôs gynał i do łostatka pospisować. I sam ci sie pierónym szajsli. Tak jakosik po pôruch tydniach, kiej ło niczym inkszym sie niy gôdało, niy nastykło już jim pijyndzy, wartko poswijali tyn côłki gyszeft i łoznojmiyli, iże wszyjsko bydzie na zicher do porzóndku, niy potrza tak do łostatka wlazować wszandy i szterować kôżdyj we Polsce familiji, a łosobliwie niy potrza spisôwać... Ślónzôków. Przecamć to sie do wyrachować „sztatystycznie” i niy musi kôżdô Ślónzoczka, i kôżdy sam ci Ślónzôk łosobiście podszriftować ta spisowô szkartka. Styknie, co to za nich (za nôs) zmachluje jakisik spisowy byamter.
Jak wypokopiyli, tak i zrobiyli. Napoczli rachować, rachować, rachować... ło sto pierónów, do dzisiôj rachujóm, i niy poradzóm do łostatka tak na zicher pedzieć wiela to tyż nôs Ślónzôków sam na tym naszym gryfnyn Ślónzeczku jes, wiela miyni, iże sóm Ślónzôkóma, wiela ludzi kce, poradzi, i musi gôdać po naszymu, po ślónsku. I eźli to bydzie śtyrysta tysiyncy, abo pół milijóna Ślónzôków, to już blank niy ma we wercie, blank to niy gelduje... ło tela bydzie jich dlô tych ci tam klugszjasrów, warszawskich angyjberów we Warszawie za tela i na ibrich. Cwek w tym, iże żôdyn diosecki Warszawiôk niy dopuszczô do sia myślónku, iże sóm inksze, pewnikiym i mocka móndrzyjsze nôcyje we Polsce. I to sam, we naszyj szykownistyj dziydzinie, na Ślónsku. I, iże my Ślónsôki niy dómy sie za balek ciś, ani niy bydzie nôs żôdyn gupielok we Warszawie wrażowôł do fuzekli, niy bydzie żôdym warszawski łochyntoł miôł nôs za jakô flaszka knót. Prôwda?

Siedym cudów PRL-u...

Kôżdy cowiek we tym PRL-u miôł robota.

Chocia kôżdy miôł robota, żôdyn tak by tak niy robiół.

Jednakowóż, króm tego, iże żôdyn nie robiół, plyjny byli wyrobióne na 100%.

Jednakowóż, króm tego, co plyjny byli wyrobióne na 100%, niczego niy szło sie lajstnóńć, niy szło kupić.

Jednakowóż, króm tego, iże niczego niy szło sie lajstnóńć, wszyjske snôs, wszyjsko mieli.

Jednakowóż, króm tego, iże wszyjske wszyjsko mieli, wszyjske pierónym kradli, wszyjske naobkoło habiyli.

Jednakowóż, króm tego, iże wszyjske habiyli, na łostatek tak by tak niczego niy brakowało....

Beaujolais Nouveau est arrivé

Wiycie, tak sie miarkuja, co Polôki (a terôzki tyż hneda chned i nasze Ślónzôki) przijimajóm roztomajte cudze, ałslynderske zwyki nikej swoji. Bali zawdy tak bóło i chichrôł sie ci już ze tego sóm biszof Ignacy Krasicki. Jak miarkujecie mómy sam u nôs, fajrujymy jak sto dioskow (jô niy! jô i moje przôciele niy!) jakiesik ichnie „walyntynki” abo tyn cołki „Halloween” skorzij Wszyjskich Świyntych. Terôzki pomaluśku napoczynô sie u nôs juzaś jakisik nowy zwyk. Ale podle raje:
Zawdy we kôżdy trzeci szczwôrtek listopada we Francji u żabojadów fajrujóm taki „Beaujolais Nouveau est arrivé” co idzie przetłómaczyć na nasze „nowe (mode) bożole akuratnie przibóło”. Jes ci to nôjsrogszy fajer na podzim, kiej wszyjskie napoczynajóm słepać blank mode, jesce niy za tela zagerowane wino. Tyn ichni jabol, te côłkie „bożole” to jes take gryfne szarłatne wino, kierego sie możnô nôjwiyncyj na świycie słepie. Gôdô sie, iże już tak wiela, co chnet moge ci go na świycie niy styknóńć dlo tych wszyjskich, kiere majóm rade je słepać. I beztóż tyż terôzki już łod kielanostuch lot napoczynô sie je ze srogim fajerym, ze szipc paradóm duldać, iże niyftore wóntpióm eźli łóne bydzie dalszij take dobre, eźli niy bydzie łóne skróny tego gorszyjsze. Ze tym „bożole” to jes gynał tak choby ze modóm dziołchóm, ze świyrgołuszkóm, dlo kieryj jeji ristik, jeji szkowroźność jes nôjistniyjszóm szykownościóm. Jes to po jednych pijóndzach ze dziywczycóm i modym winym, bo i jedne, i druge na isto pieronym wartko dojzdrzywajóm a nôjlepszij podłajżóm kiej sóm richtik mode i friszne. To jes nôjbarzij wywołane wino we krisie Beaujolais (Bożole), kiery przinoleżi do Burgundii (Bourgogne) i wszyjskie, ftore chałzyrujóm, wandrujóm po tyj dziydzinie mogóm we tyn razinku dziyń coch skorzij gôdôł nasłepać sie tego wina we Dijon, Nevers, Auxerre, Le Creusot, Chalon-sur-Saône abo Montceau-Les-Mines. Nôjwiyncyj atoli tego wina idzie nôjść we Lyonie kaj podôwane jes we takich dymiónkach podanie nikiej inksze wino, łod cyzaroków, ałstrijacki Heuriger, kierych jo sie miôł przileżitość natutać we Wiydniu na Grinzigu. Niy trza tyż za dugo doczkać aże bydzie te wino fertig do słepaniô. Już za jakiesik kielanôście miesiyncy jes łóne do słepaniô. Skuli tego tyż jes łóne tóńsze łod inkszych zortów, kiere muszóm lygôwać gryfnych porã lôt.
Wiycie, tam u tych Żabojadów na łostatek listopada to te burgundzke wino leje sie faskami. Te, ftore sie na winach rozumióm, ftore miarkujóm, kiere jes śnich nôjlepszyjsze, to gôdajóm, iże te „bożole” listopadowe jes ciynke, ciyrpke i gorzkowate. Niy mô we sia nic, coby szło wymôwiać, kiej jim leberki bydóm sztinkrować.
A u nos łóńskigo roka zarozki juń na drugi dziyń ... Tusk i jejigo kamraty zaprzisiynżóne byli u prezidynta. Côłki nowy rzónd zmachlowali. To niy moge być przeca cufal, prôwda? Przeca, jakech już sam rzóndziół, my wszyjskie Polôki i niy-Polôki rade przijimómy ałslynderske, cudze zwyki, i zawdy tak przecamć bóło. To jes ta naszô dziedzina, kaj przijmli sie take duperszwance jak Halloween, kiej to dziecka polóm świycki we wydubanych, próznych baniach, swańdajóm sie po chałpach, strôszajóm sómsiadów, chichrajóm sie, larmujóm i zgobióm wiela sie ino dô. Ło tych dioseckich „walyntynkach” już sam ani niy spómna. Cosik ino mi sie zdô, co – jak wiym mojich landsmanów – chycóm nasze wszyjsko co ino capi cudzym, ałslynderskim cuchym; chycymy na isto kôżdy belakwaster. I tak cosik mi sie sam zdôwo, iże mieli my już sam we Polsce regiyróngi, rzóndy pod roztomajtymi patrónatóma, ale jesce nigdy niy mieli my po tela tego, coby Radzie Ministrów Nojjaśniyjszyj RP patrónowało w i n o . Nó, cheba iże meszne. Ale, trza sam jesce nóm bôczyć, co tyn côłki Tusk do kupy ze naszym Prezidyntym Lechym Aleksandrym wysłepali łoroz aże śtyry flaszki wina. Tóż tyż moge być jakiesik nowe świynto państwowe, nowy fajer, bo eźli idzie we takij dwanôścieprocyntowyj launie fyjlernie abo fałesznie reskiyrować? Jo Wóm gôdóm, co niy idzie, bydzie ino potrza jesce dociepnóńć jedyn frajny dziyń do tych dwanostuch, coby te reskiyrujónce wyflyjgowali sie ze kacynjamra, coby niy wyglóndali jak wypluty kanold, i coby jim we palicach już tak fest niy szuściyło.
A cóż sie to bydymy zôwiścić ! Prôwda ? Bydzie jedyn nowy fajer, to i dobrze!

Czamu słepióm?

Moja starô ciyngiym mi dziura w basisku borowała, po jakiymu chopy durch słepióm ta gorzôła. Kiejsik żech niy szczimoł. Kôzôłech ji sie zicnónć na zesliku, zawrzić japa i dać pozór. Nó i zacónech ji to gynał tuplikować choby nasz kapelónek we tym miesióncu ze szperóm na gorzoła, Wiycie, we siyrpniu. Bo to jes baji tak:
Sóm roztomajte zorty łożyroków i możno jich wszyjskich niy byda poradziół zrachować – bo mie tyż już ta sklerółza łapła – nó ale byda to, podwiyl jeżech jesce trzyźby, pomaluśku skłôdać.
Gorole pijóm skuli upadówy. Przeca wszyjsko u nich jes na szago i bali na jakisik berdze idzie ukiołzdnóńć, łobalić sie abo i szłapa połómać. To ci już lepszij cosik przodzij szluknóńć dlô wôgi.
Kaszuby duldajóm juzaś beztóż, iże wszandy majóm wilgło. Łod morza jejim cióngnie, to i we chyrtóniu tyż ci ta wilgłość trza chycić – nó, to Kaszub musi luchnóńć chocia jedna laga kôżdydziyń.
Kurpie chlapióm ino ze strachu. Suchejcie! Naobkoło lasy, kniyje, roztomajte bezkurcyje po nich tyrajóm, to dlô łopowogi trza musowo deczko wytintać.
Ruskie tutajóm ino zgwoli zimna. Mojigo starego, kiej ruskie wziynli ci go łod nôs we śtyrdziestym pióntym, to dziepiyro tak richtik sie łogrzoł kajsik kole śtyrdziystego łósmego .. pierónie, przikludziół sie nazôd do dóm taki nagrzóny, że .. dejcie pozór!
Pepiki, znacy Czechy muszóm wyżrić skiż tego, iże majóm takich sómsiôdów jak my. Chocia bez łostatnie lata (terôzki już możno niy, skuli tyj côłkij Uniji Ojropyjskij) to chnet côłko jejich gorzôła wandrowała na puklach tych, co to jich mrowcóma mianujóm, zółwizół do Polski (i tak ci już bez kielanoście lôt).
Miymce to sie sztyjc nabzdryngolóm bo ... nó, jak by Wóm to wyeklerowć ? Widzieliście kiejsik Niymca, wiycie jak taki pierón wyglóndô ? Nó, tóż taki Niymiec ło szaroku sie łocuci, wlejzie do haźlika, wejzdrzi sie we zdrzadło i kiej łoboczy w niym takigo szwoba to ... zarôzki ze cyjntla abo halba musi hornóńć.
Ynglyndery tintajóm zgwoli tego cióngłygo ćmoka – jak sie szluknóm, to tak, choby sie jim fakla zapolóła pod deklym.
Japanery to ci słepióm z neca abo cosik wele tego, jakiesik ci tam zaki (?), sake (?) abo ... inksze diosectwo.
Indianery to ci tak po prôwdzie niy miarkuja po jakiymu łóni muszóm na isto bzdryngolić, ale bezmać beztóż, coby jim niy zbladła ta szarłatniô fresa.
Chińcyki szlóndrajóm gorzôła, coby zapić te roztomajte robole, glizdy i take tam inksze łoszklistwo, ftore łóni ćkajóm, a kiere bez gorzôły niy przecisnóm sie bez chyrtóń.
Poznaniôki słepióm tyż richtik fest, ale ino ... kiej jim ino fto laga postawi.
Szwiece, te łod kopydła i drajfusa chlejóm, bo niy poradzóm sie doczkać pyndziałku. A we pyndziałek, to łóni majóm te słepanie naszkryflane we „konsztytucyji”, pra?
Kawalery zasik to tintajóm skuli samotności. Mamulki zawdy jim gôdali, coby przed śnikiym trzimali grace na pierzinie, nó tóż co majóm robić ? Muszóm sie chocia jednego ciornóńć dlô spokojności.
Wojôki juzaś beztóż niy poradzóm szczimać bez gôrzoły abo jabola, iże jim sie durch i jednym ciyngiym ckni. Przeca sami wiycie, iże we kasarni jedzine co terôzki za tego ministra Klicha jesce szczylô to ... frópy łod flaszek.
Te co durch póntujóm (nó, te póntniki łod łojca Radiopiernika), ftore ci sztyjc śpiywajóm na côłki karpyntel choby jich fto ze skóry łobziyrôł: „Jak dobrze nóm zdobywać góry ...”, kiej deptajom na Jasno Góra po mobilnioki ze Radia Maryja, to tutajóm, bo ... bo, tak po prôwdzie niy wiym czamu, ale sómech widziôł latoś we siyrpniu pierónym dupny niyszczysny fal kole Czynstochowy. Bóło ci to jużcić na zicher „czołowe” szczaśniyńcie sie dwiuch pielgrzimek, ze cego jedna bóła – jak to sie terôzki gryfnie gôdô – „uprziwilejowano”, bo bół to póńć ... policajtów do kupy ze utrzidupskimi tych cwilingrów.
Żyniate, te to ci na zicher miarkujóm zgwóli cego muszóm, padóm, muszóm cosik wyżrić ... te, synek, ty sie niy lachej. Kiej ty sie tyż łożynisz, to chnet na isto spomiarkujesz czamu chopy durch słepióm. Skuli łobamóncyniô. Bo dejcie sie ino pozór. Przijńdzie taki na tyn przikłôd samotny, ferniok do chałpy, depce do kilszranku, tam nic niy ma, to tómpie niyskorzij do prykola. A tyn żyniaty? Przilazuje taki istny do chałupy, gawcy do prykola ... i tam nic gryfnego niy ma to ... idzie zarôzki do kilszranku, biere halbka i .... już !!!
Nó, tak sie gówkuja, iże moja Haźbiytka tyż to spokopióła i do mi już terózki pokój, i niy bydzie mie szterować kiej przińda ździebko dzisiôj ścioprany. Pra ?

Pampónie-starziki...

Starka we łogródku hakuje, piyli gymizy a starzik łorze na polu. Łoroz słychać głós tego starzika:
– Babkaaa! Babkaaa! Kurde, babkaaa!
Starka niy miarkuje ło co sie rozłajzi, zaziyro tak na tego starzika. Tyn chybnół ku nij, prasknół jóm bez rzić i wrzescy:
– Do sto pierónów! Piyrszy rółz łod 20 lôt mi stanół, a tym miasto ściepnóńć batki i wypnóńć rzić, nic niy robisz ino styrcysz. Wszyjskoś spiytnôścióła, blank spierdolóła...
Na drugi dziyń ta samô lajera. Starka we zegródku, starzik na polu. Starzik juzaś gzuje na wykopy i cosik wrzescy. Starka nauczónô wczorejszym dnioszkym, wartko ściepła galotki i wypnóła sie. Tyn juzaś chybnół ku nij, prasknół jóm stopieróńsko w rzić i wrzescy:
– Ty to byś sie ino dupczóła, a nóm cugmaszina, trachtór ukradli!

Wszyjskich Świyntych ...

Terôzki, razinku, kiej wszyjskie kiyrchowne gónki, chodnicki sóm łobciepane liścióma, i kaj kôżdy ci wól niy wól mô sam swój plac, kaj kôżdy umrzity mô doczkać, aże go dobry Pónbóczek napytô ku sia – trza cichuśko porzykać i ta świycka łoświycić. I chocia cowiek stôwo i ze lutościóm, ze srogim jankorym ku niybu, ku Pónbóczkowi gorście sztrekuje i jamruje ku tymu:
– Po jakiymu łón, po jakiymu łóna, po jakiymu tyn maluśki synecek abo ta dziołszka – musieli ślazować ze tego świata, a niy jô?
Bo nikiej te ślatujónce listka, cowiek ani sie niy pozdo, ani spokopi, kiej tyż we tyj côrnyj, zmarzniyntyj ziymi legnie na wiyki, wiyków, amyn.
Ech! Płaczki sie we łocach zwyrtajóm. A możno to skuli tego, iże rzecy gryfnie, piyknie, babskie lato jesce furgo w lufcie i chytô sie kôżdyj asty, kôżdygo ci tyż habozia, ale ku tymu jakisik jankor za chyrtóń chytô, a już nôjbarzij kiej sie ujzdrzi tak chnet na łodwieczerz abo z rańca, i we kôżdô niydziela i beztydziyń, jak sie kulwito procno ku naszymu hasiokowi zwiekowano starka ze dwióma psiokóma posznupać eźli niy nôjńdzie hań cosik do jôdła dlô sia i dlô jeji śtyroszłapnych przocieli.
Roztomajcie to inksze ludzie poradziyli mianować, naszkryflać. Wszyjskie, kiere chocia do hilfki łamziyli suchali jejich rechtorów, kierzy ze płaczkami we łoczach gôdali za Kochanowskim:
„Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim,
Moja droga Urszulo, tym zniknieniem swoim!
Pełno nas, a jakoby nikogo nie było:
Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło.”
Ja, na isto, kôżdy to moge pedzieć, iże pôłno sam nôs, a choby tak blank nikogo niy bóło, i ino te migotliwe świycki na smyntôrzu, kiere blyskajóm miyndzy drzywami, miyndzy liścióma choby te liche duszycki furgajónce podle kôżdego krziża, kôżdyj mogiyłki ... Ludzie, a kiej sie tak cowiek kuknie naobkoło, to chnet poradzi ujzdrzeć wieluch już sam snami niy ma. A jô jesce bocza ...
Mały psiok jamruje, wyje, ale corôzki cichszij, corôzki barzij zachrapociały. Wszyjskie we siyni znajóm tego psiôka, to lipling łod sómsiôdki ze szczwôrtego sztoku. Cosik sie musiało przidarzić. Ficywert, policajt i dochtórka ze naszygo chorzowskigo retóngu, ajzynzyjga, zgrzitanie żelazła ... keta puściyła, psiôk tak jakosik ucichnół ... ja, już my spokopiyli, naszô sómsiôdka jesce wczorej takô wizgyrnô, a już leży na marach, we śniku jóm ta śmiertka dopadła ... Wszyjskie jóm blank dobrze znali. Zwiekowała fest, ale zawdy we łoczach bóło chichranie. Chocia gymbulka, czoło, côłko fresa połoranô nikiej zasuszónô byrka, nikiej pieczka ze godnego kómpotu, dlô kôżdego miała dobre słowo. Tydziyń, dwa, ulicha bez pôra dni, ziymia już zmarzniyntô, już tak śległa, po cichuśku jak bez côłke jeji żywobycie, jedna ino świycka...
A inksze ... Mieli radzi góry, srogie góry, poszli rółz, drugi, trzeci ... i prziszôł tyn jedyn fal ... już jóm niy znôjdóm, już kajsik śleciała na dół, już niy bydzie sie już śmiôć Wanda Rutkiewicz ... ani Jerzy Kukuczka (zatrzas sie na 8300 myjtrów nałónczôs kletrowania sie na Lhotse), byli, i już jich niy ma ... Łod zawdy pamiyntóm takigo gryfnego, szykownego karlusa. Łod Logiewnik robiół dlô trajningu taki dałerlałf aże do werku, kaj robiół. Tyż pojechôł w góry, Hajna Furmanik mu bóło po łojcach, tyż grobu ani szykownyj truły niy mô ... śleciôł kajsik do tify we Górach św. Elijasza we Kanadzie we 1974 roku – bół ino trzidziyści siedym lôt stary ... I jesce inksze ci nasze Chorzowioki. Jes taki, a tak richtik, to bół już łod terôzka, taki jedyn srogi, szumny Chorzowiôk. Zemrziło mu sie szesnôstego paździyrnika 2007r we Rzymie.Tonasz arcybiskup Ignacy Jeż, kiery napoczynôł wszyjsko we kościyle Wniebowziyńciô NMP łod naszych Hajduk, łod kapelónka. Niyskorzij ordynarjusz diycezyji koszalińsko-kołobrzyskij i już zatym łod 1992r, biskup-synior tyj diycezyji. Dziyń skorzij jesce, tak na łodwieczerz, łodprawiół mszô we gryfnyj bazylice św. Sabiny na Awentynie, a z rańca, ło rozwidnioku bóło już Śniym gorzij i zemrziło Mu sie na dródze do wywołanyj kliniki Gemelli, kaj tyż i nasz polski Łojciec Świynty łocy zawar. Latoś pizło by Mu aże dziewiyńćdziesiót szejść lôt, we czyrwcu fajrowołby siedymdziesiónt trzi lata łod wyświyncyniô Go na ksiyndza ...
„Rzućmy pruskie śmiecie – chyćmy polskie kwiycie
Ślazacy-Polacy już od wieków przecie.”
To śpiywôł kiejsik Stanisław Ligoń, Karlik z Kocyndra. Kiej Jimu sie zemrziło we piyńćdziesióntym szczwôrtym roku, côłki Ślónsk ślimtôł, a kiej Go chowali na katowickim smyntôrzu kole Ślónzôków: Arki Bożka i Emanuela Imieli, to aże kielanôście tysiyncy ludzi Go wiydło na tyn kiyrhow ... Abo tyż i maluśke łokno na piyrszym sztoku. Wiesna, lato, podzim, zima, zawdy we tym łoknie kukała nôjprzodzij jego fajfka a niyskorzij fresa ze srogim fusiskiym. Dlô kôżdygo miôł dobre słowo, z kôżdym poradziół gryfnie pogôdać ... piyńć lôt śleciało, kiej łokno jes ciyngiym zawarte, niy ma starzika, tego istego starzika dlô wszyjskich nôs łochyntoli ze côłkigo familoka ...
Piyrszy Farorz ze naszyj „Józefki”. Dusza cowiek, Paweł Czaja. Jak chodziół po kolyndzie, to niy jednymu biydôkowi przed wojnóm poradiół do kropielnicy złocioka lebo marka wciepnóńć; nigdy niy czekôł aże mu fto do reweryndy, do kabzy cosik wciepnie ... trzinôstego paździyrnika pizło szejśćdziesiónt trzi lata, kiej go Pónbóczek do sia napytôł.
Śtyrdziyści dwa lata tymu nazôd poszôł we swoja łostatnio cesta inkszy Farorz, tyż srogi duchym Hanys Nita ... Siedym lôt tymu nazôd mój piyrszy kapelónek łod kapistrantów ks. Szpunar, już na kościylnyj pynzyji, tyż sie ze tego świata wykludziół tam na wiyrch, tam kaj niy kôżdymu to pisane ...
Co tam wiela gôdać. Wszyjskie znôcie takich kapelónków, starzikow, dziecka, kiere mieli dziepiyro żyć a już sóm na smyntôrzu, kamratów, kamratki, jesce samotne, ale tyż i te wydane, kiere jesce dziecek niy łodchowali, tyż naszych karlusów, kierzy już ze gruby nazôd do dóm niy prziszli ...
Chnet bydzie dzisioj ćma. Jô sie zicna przi łoknie i kukna na ta moja „Józefka” i na mój smyntôrz, kaj już mô swój plac i Starka Klara, i mój Tatulek Jorg, i Mamulka Rółza, i już łod śtyruch lôt moja roztomiyło Świekra, i kaj – tak sie terôzki medikuja – tyż mie kiejsik pochowióm. A côłki smyntôrz, choby ci te gwiôzdki na niybie, blynduje tymi maluśkimi światełkóma, te wszyjskie świycki tyn jejich swónd cióngnie aże sam do mie na trzeci sztok, tyn nowy krziż, ze świyckami naobkoło, i wszyjsko to blikuje choby te Pónbóczkowe gwiôzdki na tym côrnym niybie i corôzki cichszij, corôzki tyż srogszy jankor, tela sam jich bóło, a już niy ma, już wykludziyli sie na ta drugo zajta, tam skondyś sie już niy wrôcô, kaj jes i możno lepszyjsze życie niźli sam nóm zrychtowali ... kaj bydzie lepszij ... eeee tam, stary dziamdziała ...