wtorek, 31 grudnia 2013

Zilwestrowe łozwôżani....

Jô, i moja starecka, zawdy my mieli radzi Zilwestra, kiej sie deptało kajsik na srogi zol lebo jechało do Pragi, Budapesztu, dôwniyjszego Leningradu, i kaj tam jesce, na pôra dni, na Zilwestrowe bale, na zilwestrowe rómraje i balangi.
Byli tyż i gryfne Zilwestry kajsik u kamratów we chałpie, kajsik u tych, kierzy mieli sroge chałupy, coby tam szło sie gryfnire potańcować i... deczko tyż ku tymu szluknóńć i niy zważować na to, coby inksze niyskorzij niy łoszeredziyli, niy łobgôdali. Jô to skorzij kôżdego Zilwestra musiôłech sie nasłepać gansinego fetu, coby bez côłkô noc szczimać wiyncyj niźli moje kamraty, kiere mi zawdy niyskorzij zôwiściyli taki „mocnyj gowy”. Nale, to już bóło blank dôwno i tyż możno już niy prôwda.
Zilwester tak kole szóstyj po połedniu. Na biglu już świyżo wybiglowanô biôłô hymda, ancug wyklupany już ze kulków na mole i ze równymi, blank łostrymi bigelfaltami, nowe zoki, gryfnô fliga do ancuga, szuły richtik wywiksowane i fest wyglancowane (to zawdy moja Elza robi). Terôzki ino do badywanny, łoszpluchtać sie gynał, gryfnie sie łoraziyrować, łogolić, łoblyc friszne batki i dowej rychtować sie na zilwestrowy bal.
Zatym gryfny zol, szlukli my już ze kamratami pôra lagów, bo przeca niy idzie tańcować bez nałoliwiyniô (inakszij to cowiekowi przi tańcowaniu kolańska zgrzipióm jak sto diosków). Fóncle sie ściymniyli, ino we winklu gryfnô chojna blyskała. Jôch już bół po piyrszym kónsku, kiery żech ze mojóm Haźbiytkóm zatańcowôł (zawdy tańcuja ino piyrszy kónsek dlô zwyku i łostatni, kiej mie moja babeczka musi pomaluśku do chałpy zakludzić) i terôzki kukóm tak naobkoło ze kieróm gryfnóm dziołchóm by sam zatańcować. Ja, ja, przed dwanostóm, to cowiek jesce gawcy ino na te gryfniyjsze, szykowniyjsze, bo po tym ci takim szaumwajnie (kiejsik to jesce szło sie lajstnóńć dobry ruski, gruziński lebo bali i francuski „szampan”), to już napoczynô być cowiekowi, znacy chopowi – jedno.
Jes, widza jóm, tak jakiesik dwadzieścia kilo modszô łod mojij Elzy, we takim szykownym klajdzie (côłkie cycki na wiyrchu a i szłapy ze tego szlica aże do półrzitków wylazujóm take, iże normalny chop moge ło gowa przijńść). Ida, ida corôzki gibcij, coby mie fto niy ścignół. Muzykanty grajóm cosik ze Ray’a Charlesa: „Georgia on My Mind” lebo „I can’t Stop Loving You”. Już żech jes kole nij, już jóm móm napytać do tańcowaniô (niy zważuja na chopa, kiery bół na Gołoty podany i tak jakosik krziwo na mie świdrzół), juz widza kiej śnióm napoczynóm tańcować, trzimóm za blank sage plecy tyj dziołchy i...
– Łobudź sie stary purcie. Co tak szłapami przebiyrôsz i chichrosz sie choby ipta pod fusiskiym – rzóndzi ci moja starô. – Szluknij sie „Amolu” lebo „Melisany Klosterfrau” bo zarôzki wkarujóm sam sómsiôdy, coby nóm powinszować Nowego Roku a na łostatek (ino niy łodszpóntuj tyj gorzôłecki, coś jóm skukôł na balkónie, cobych jô niy ujzdrzała) przeblyc sie we szlafancug, deptej do prykola.
„Nowy Rok, nie patrz w bok, tylko prosto w oczy nasze, pogodzim sie wzajem Wasze” – tak kiejsik za blank starego piyrwyj gôdali do sia bali i te co sie bez côłki rok wadziyli, kiere sie niy poradziyli skuplować, bo przeca Nowy Rok witali ino w dóma, we familiji a dziepiyro po Trzech Królach napoczynali tyn côłki „karnawał”, napoczynali fajrować, bawić sie, tańcować i wyrôbiać na côłki karpyntel. Przeca jesce niy tak dôwno miarkowali nasze starziki i staroszki, co jóngfera, kierô dotrwô przi dwióch świyckach i gawcyniu sie we zdrzadło aże do północki, ujzdrzi w niym za sia tego, kiery moge być na bezrok jeji chopym. Nale, tyż we Zilwestra ludzie spóminali côłki rok, medikowali jak to tyż bydzie na bezrok i... take tam inksze winszbildy.
Tyjka, szynkwas we „Breku”. Zicnół sie tam jedyn mój kamrat Walduś. Cheba bół już – jak to mô we zwyku – po śtyruch „żubrówkach”, bo miôł ci take kalne, fest zaszlómióne i maślanne ślypia. Cosik tam mróncôł pod fusiskiym a jô ino tela usłyszôł:
– Rod bych tak jesce rółz pojechôł do Paryża – gôdô ździebko ci już natintany Walduś. – Wiycie, tak bych sie poszpacyrowôł bez tyn plac Pigalle, bez te Pola Elizejskie, na Montmartre. Kuknół bych tyż gern do Moulin Rouge, Lido lebo do Crazy Horse....
Jô tak suchóm, i niy poradza zmiarkować eźli łón nôs za bozna niy robi, bo przeca ze tych jego Pnioków, to łón sie dalszij niy wykludziół niźli do tego Koszęcina.
– A bółeś Walduś już kiejsik we tym Paryżu? – pytóm sie tak opaternie.
– Niy, jôch tam jesce niy bół, nale rółz żech już KCIÔŁ BYĆ! – łodpedziôł Walduś i palica mu śleciala na blat i tak łostôł spać.
Juzaś inkszy kamrat, kiejech go tak na trzi dni przodzij Zilwestra trefół na naszyj Krojcce, poasiół mi sie, co latoś ino dwadziyścia śtyry razy bół u dochtora. Ino dwadzieścia śtyry razy!
– Wiysz Ojgyn – gôdô i trzimô mie za knefel z jakli – jô sóm ci niy poradza zmiarkować jak to jes, co jô bez tyn rok tak mało bół niymocny. Wiysz, tak ze dwa dni przed Wilijóm wylazuja na balkón, kukóm tak na tyn nasz krankynhałs i... wiysz Ojgyn! Nic mie niy boli.
– Nó, to przeca dobrze przed świyntóma, pra?
– Niy, niy – łozciepôł sie tyn kamrat (niy byda mianowôł, bo tak by tak wszyjskie u nôs na Pniokach miarkujóm ło kim gôdóm). – Przeca, kiej ci już cowiekowi piźnie siedymdziesiónt lôt i łocuci sie rano a łónego nic niy boli, to bezmać już blank wykopyrtnół, już na isto umrził, prôwda?
– Możno i ja – gôdóm tak opaternie, ale chichrać mi sie kce jak sto diosków.
– Nó, tóż dej pozór Ojgyn, kôża staryj narychtować świyże batki, podblyczka i nowe, niy posztopowane fuzekle i deptóm do tyj mojij dochtórki. Dugo mie badała, badała aże cosik znodła... móm dwa nowe gryfne plynckiyrze !!!

poniedziałek, 30 grudnia 2013

Dlô Elizy...

Szulsztónda we szkole muzycznyj. Rechtórka napoczynô:
– Dzisiej bydymy łomówiać dziyła Beethovena. Ale, coby bóło gyszpantnie, to jedyn swôs namaluje na tabuli łobrôzek, a reszt bydzie zgadować jaki tyż ci to jes kónsek tego Beethovena.
Ku tabuli podlazuje Marika i szkryflô srogi miesiónczek. Dziecka wrzescóm:
– Wiymy! Wiymiy! To przecamć „Sonata księżycowa”!
– Nó, gryfnie! Brawo! – rzykô rechtórka .
Zatym ku tabuli podlazuje Zuska i szkryflô srogachny „pastorał”, takô ci biskupskô kryka. Dziecka juzaś wrółz wrzescóm:
– Wiymy! Wiymy! To „Symfonia pastoralna”!
– Wybórnie! Galantnie! – rzóńdzi juzaś rechtórka.
Terôzki ku tabuli podlazuje po lekuśku mały Hanysek i szkryflô łogrómnucny ciulik. W klasie cichuśko sie zrobióło jak we kościele. fest szarłatnô na fresie rechtórka pytô:
Hanysku! A to co mô znacyć? Przecamć to niy ma nic do kupy ze kónskami Beethovena!
Na to Hanysek ze uskargowaniym we głósie:
– To, to przecamć... „Dla Elizy”!

sobota, 28 grudnia 2013

Baby... po naszymu...

Miastowy karlus łożyniół sie ze dziołchóm ze wsi. Nó ale, festelnie sie gańbiół jeji wsiowyj godki. Uzdoł, co wykludzi jóm do Hameryki, coby tam erbła wyćwiki, nabrała maniyrów, a łosobliwie, coby sie naumiała po „miyjsku” gôdać.
Po pôruch tydniach dziołcha wróciyła sie nazôd. Wylazuje ze fligra i wrzescy ku swojimu chopowi:
– Heloł bejbi! Heloł bejbi!
– Ło, dzisz jóm jak gryfnie! – medikuje jeji chop.
A łóna wrzescy dalszij:
– Heloł bejbi! Juści jezdem nazad!

piątek, 27 grudnia 2013

Jak gróntowała sie mółda?

Jô już sam kiejsik eklerowôł, co mie fest nerwuje, mierzi we tym naśladówaniu i mustrowaniu mółdy bez wszyjskich. Bez łoglóndaniô sie eźli to jes gryfne, eźli to kómuś klapuje abo i niy. I to gynał cy to bez modzioków, cy bez stare kamele abo zwiykowanych knakrów. Jesce za bajtla, za modzioka, i ździebko po tym jakech sie łożyniół, moja Starka i Mamulka zawdy mi wykłôdali, cobych sie niy robiół afóm, małupicóm i niy kukôł ino na tych, co sie pokazowali we fylmach abo (to już ździebko niyskorzij) we telewizyji. Przecamć same miarkujecie jak ci to kiejsik bóło i łostało do dzisiôj. Tyż żech nosiół duge kudły nikiej te côłke Bitlesy (the Beatles), ćmawe bryle jak Cybulski abo Ray Charles, za knap galoty ze pasiatymi fuzeklami jak te wszyjskie papagale – abo inakszij mianowane – „bikiniarze”, kierych niy ciyrpiôł tyn côłki Gomułka. Deptołech we szczewikach na świńskich żółtych zolach, „słóninach” abo – to już ci niyskorzij – na diosecko rubych zolach i jesce srogszych abzacach. Tyż’ech ci za procnie uszporowane betki poradziół sie lajstnóńć olimantel (ortalijón) i „non-ironowô” hymda tela, coch niy łoblyk za Boga na sia bindra ze Bardotkóm, abo szlipsa knółtlowanygo na gómin pod karkiym. I tyż ci niy zapuściółech sie fusiska podanego na te, kiere wlazło we mółda we latach łoziymdziesióntych po tym falu, jak jednyn elektrykôrz fuknół bez tyn pot we Gdańsku. Tuplikowôłech kiejsik przi inkszyj przileżitości, coch miôł fusisko i łod tego napoczła sie we Polsce, jô sam u nôs rozfaklowôł ta trzeciô wojna światowo, ale to bóło ino take maluśke cygaństwo. Ale mółda bóła zawdy, jes terôzki i fórt jesce bydzie. Mółda, a tak po prôwdzie małupicowanie inkszych, bali jak ci nóm ta mółda niy sztimuje, i wyglóndómy na isto jak masno dupa zeza krzôka. I sam mi sie terôzki spómniało, co ci już pierónym dôwno tymu, jesce za fest starego piyrwyj tuplikowôł mój libling, mój szimel we beraniu, Stanisław Ligoń mianowany bez côłkie lata Karlikiym ze Kocyndra. A klarowôł ci Łón to óngyfer, małowiela tak:
Mółda, to jes na isto srogi tropiduch ludzkóści, a możno nôjbarzij dlô utropy biydnych żynioli, chopecków, co to majóm w dóma pieróńskie machmarajdy, mamzele i szlajerojle, kiere strugajóm gryfnioczki abo sztajfiyry i markiyrujóm gryjfinie. Żôdyn tak po prôwdzie niy boczy (i niy idzie tego nikaj wyczytać) kaj, kiej i łod cego napoczło sie te włôdanie i „diktatura” mółdy. Bezmać mógło sie to dziôć we telij krajinie kyns drógi łod nôs, kaj klara wisi na szpagacie, i to blank przi ziymie, a grzeje choby piyńć litrów starzikowego bimbru, i kaj jesce żyje roztomajto gadzina, kiero mogymy ujzdrzić ino we naszym chorzowskim łogrodzie zoologicnym. Tóż tyż kiejsik zakrôd sie fuks, ryżokudła do jednyj nyjgerskij chałupy, coby wydusić tameszne kurze. Ale ichni kokot, sztramski, prôwdziwy mantekler narobiół teligo larma i łostudy, iże tyn gizd łocuciół ci bół wszyjskie psiska we łobyjńściu, a kiere kiej ino wparzyli do chlywika, wziyny zarôzki ryżokudły we łobroty. Tyn fuks bezkurcyjô swijôł sie choby mu fto terpentiny nakidoł pod łogón, skôkôł, charcôł, forskôł aże sie berdyji udało spopod psowych zymbisków wykuglować. Ino jedyn bakan, jakosik barzij łod inkszych uwziynty, chyciół ci tego lisa za podłogónie i blank przi samyj rzici użar mu tyn jejigo łogón, tego jejigo lónta.
Tyn ryżokudła radowôł sie łokropicznie, iże wytargôł sie bez pochyby łod śmiyrci, ale tyż festelnie mierzióło go to, iże niy mo ci łogóna, kierym sie zawdy festelnie asiół i skuli cego bóło mu terôzki pierónym gańba. Cichym duchym, po kryjóncku śmiatôł do lasa i medikowôł ci bół, jak by tyż ta swoja srogo ujma i sróm zadekować abo bodej szykownie łocyganić, co tak musi być, aże tu łorôz zaszuszcało mu cosik nad łebym i srogi, na côłki karpyntel śmiych łozlygnół sie miyndzy sztamami i astami.
Gawcy sie a sam na stromie siedzi côłko hormijô małupic i aże niy poradzi sie spamiyntać, niy poradzi przijńść do sia łod śmiychu.
– Nó, i cóż sie tak afy pieróńskie dziwocie, cożysz tak te gały wyszczyrzocie? – pytô sie sie lis zegzioły jak sto diosków.
– Anó, ze cia lebrze i ślimôku! Kajeś to tyn swój chwost podziôł?
– Łogón, lónta? Kajech mój chwost zapodziôł? A cóż tyż to za iptowate, cepiate pytani? Wyście to szlómpy, szmodry stopieróńskie wiyrza łobżarły sie blekotu, iże sie gupio pytôcie, co tyż ci sie stało ze mojim łogónym. Iże take swos ynty i piternogi, gupie jak fónt kudeł paniuchny, to bych sam nigdy niy wypokopiół!
Zgańbiyły sie te afy i byli blank we sztichu po takij łostryj łodpowiydzi podwiyl niy napoczli pilić i nôlygać na ryżokudły, coby jim to wszyjsko gynał wyłożół i wyeklerowôł.
– A dyć żysz to jes gańba i srómota – zawrzesknół fuks ze pogardóm . – To wy, sztramske w gymbie, rajcule diosecke blank niy miarkujecie, co to jest terôzki nôjnowszô mółda. Żôdnô terôzki małupica i żôdnô inkszo gadzina, kierô kce być wysztafirowanô niy nosi łogóna. Dyć żysz i gupie hazoki już tyż ci sie blank dôwno pozbyli łogónów. A wy usmolóne wypierdki, mie sie môcie łopowôga pytać, kajech to tyn swój chwost zapochóniół? Do dioska ze takóm gupotóm i dupówatóścióm.
Pyrsknół bez zymbole ze pogardóm, zwyrtnół sie ku nim rzicióm i poszooooł...
A kiej na dygi dziyń ło szaroku wyloz ze lasa, ujzdrzôł, co żôdnô małupica niy miała łogóna. Wszyjskie sie go same połodgryzali. I tym tuplym mómy terôzki mółda łod kieryj niy poradzóm sie łodchlastnóń ani mode, ani – tym barzij – stare baby i możno tyż chopy.

czwartek, 26 grudnia 2013

Gody ... II Godne Świynto

Nó, tóż szczimalichmy już do tego drugigo Godnego Świynta. Kiej tak na łodwieczerz kuknóńć bez łokno wszandy widać blyskajónce fajniście chojny. I możno jô dzisiôj deczko ło tym, bo ło jôdle pewnikiym byście suchać terôzki niy meli rade.
Chojna, krisbaum mô nóm garantjyrować szczyńści i darzyni. Tym sporzij, im gryfnij jes ugarniyrowanô. Sztiblowanie, galancyni chojnów na Dziecióntko, na Gody wlazło już do świóntycznych regli blank niydôwno. We XIX w prezidynty Hameriki, królewskô familijô u Ynglynderów i ruske cary napoczli szacić sroge zole we swojich palastach zielónymi chijnami – zimbolami nowo narodzónygo Synka Pónbóczkowygo. Skorzij tradycjô garnirowania jedli i świyrcoków na świynta utwôlóła sie we Skandynawii i Miymcach, kaj srogim miyłóśnikym prziłozdobiyniô, urychtowaniô chojny bół Marcin Luter. A jesce skorzij, za blank starego piyrwyj, we czasach przedkrześcijôńskich, wiycznie zielóne stromy uważowali pogóny, niyznobogi.
Kajsik kole 150 lôt tymu nazôd, kiej ludzie niy byli tak nabónckane wszelijakim jôdłym i roztomajtymi dobrami jak terôzki, krisbaum garniyrowali maszkytami i roztomajtymi ółbstami. Na zielónych astach wiyszali roztomajte ci feferkuchy i futermyjloki, pónki (zimbole rajskigo jabka Jadama i Yjwy, i łodkupiyniô piyrworódnygo grzychu beż Pónjezuska), łorzychy (zaobych posztrajchowane na goldowo i strzybno – jako zimbol bogajstwa i dobrobytu), kyjkse na szimel gwiôzdków (gwiôzdki mieli pokazôweać dróga wandrusóm). A wszyjske do kupy łozdoby i garniyry geldowali gyszynkóma dlô tego ci nowo narodzónygo Krystusa. Szpica chojny prziłozdóbiano zilwetóm janioła (miôł sie łopatrować dziydzinóm) abo srogóm gwiôzdóm na pamióntka gwiôzdy betlejymskij, kierô wiydła króli i pastyrzy do betlyjki. Ku tymu przidôwali dwanôście świycek – tela, wiela jes miesiyncy we roku. Postymp techniczny blank łodmiyniół niy ino styl życiô ludzi, ale i ku tymu godne prziwyki. Świycki łostali wyprzite bez lampecki krisbaumowe a plac pónków, jabek zajyni glaskugle.
Chnet we kôżdym kraju istniyjóm inaksze tradycyje garniyrowania godnych stromów. We Hamerice widziane sóm łozdoby, ftore niyskorzij idzie wećkać; do regli przinoleżóm cerwióno-biôłe fefermynckowe bómbóny na gysztalt ajcapów abo tyż i kryków. Hamerikóny łobwiyszajóm chojna tyż jesce apluzinóma, łorzechami a bali i tym ichnim ... popcornym. Sroge chojny trefić idzie niy ino we dómach ale tyż i na wszyjskich hulicach hamerykóńskich miast. Szprymne Jankesy gôdajóm, iże wiyszajóm na tych ulicnych stromikach garniyry, ftore nadôwajóm sie do jedzyniô, co płużyli za jôdło dlô przefyrgajóncych ptôków.
We Japónii miasto czynstych we Ojropie i Hamerice jedli i świyrcoków garniyruje sie na Gody cwergowate sośniczki. Na kruchkich astkach wiyszô sie roztomajte gracki ze papióru zbajstlowane poduch ichnigo kómsztu „origami”. Nôjczyńści używanymi zimbolami sóm żurawie i żółwie, ftore majóm ludzióm garantjyrować darzyni i zdrówie.
Ojropyjskô juzaś ci mółda na łozdoby chojnowe diktyruje łokryślóne regle – nôjważniyjsze, coby krisbaum łobrychtowany bół we jednakim sznicie. Zwykowy sznit zakłôdô użycie roztomajtych fliterków, ciaćkow, janiołków abo klinglików jadnakij farby. Moderny terozki sznit elekstrycny – blank inkaszij, na prociw – dowo pole do popisowaniô sie, do fantazjyrowaniô. Na krisbaumach prziłozdobiónych na tyn szimel wiyszô sie nie ino roztomajte siekate, farbiste glaskugle ale ku tymu tyż jesce zbajstlowane bez sia papiyrzanne kety, łozdoby ze słómy, pirórecek abo wydmuszków. We mółdzie sóm tyż roztomajte betlyjki, żłóbecki ze słómy.
Łogrómnucne chojny ustôwiane sóm zwykowo przed Bazylikóm św. Piotr na Watykanie, kôzdyrok przijyżdżajóm ze inkszych zajtów świata (łóńskigo roka chojna jes łod Belgijoków ze Ardynów, ftoro jes srogô na trzidziyści myjtrów i wôży śtyrnôście tón). Brazylijskô sztucno chojna, ftoro postawiyli łóńskigo roka we Rio de Janeiro bóła 82 myjtry srogô, wôżóła 530 tón i trefióła ci do Ksiyngi Guinnessa. Pozstawiyli ci jóm na pojstrzodku jyziora Rodrigo de Freitas i kôżdy wieczór rozblyskuje na nij chnet 3 mln krisbaumowych lampecków.
W dziydzinach, kaj chojny niy rosnóm, ludzie wypokopiyli inksze knify. Chińcyki garniyrujóm cwergowate drzywka mandarinowe abo apluzinowe kandiyrowanymi ółbstami, ółbstami we cukrze. We Meksiku – podanie jak i we inkszych gorkich krajach – chojna zastympuje palma. We Kolumbii blank niy sztigluje sie stromów, natómiast girlandóma lampecek, ftore pôlóm sie bez côłki dziyń, łobwiyszô sie chałpy, łogrodzynia, kościoły i zwónice. Lyńcuchy strokatych fóncelków przibiyrajóm gysztalt janiołków, klinglików abo gwiôzdecków.
We Nowyj Zelandii takim ichnim krisbaumym jes „pohutukawa”, tako zorta merty, kiero napoczyno kwiść we grudniu. Wyjzdrzitocerwióne kwiôtki pohutukawy sóm gryfniste same we sia. Na Filipinach łozpowszychniónóm godnóm garniyróm sóm girlandy ze palmiannych liściów i kwiotkow, ftorymi garniyruje sie dźwiyrza i lokna chałupów.
We Japónii tyż jesce ze przileżitości Godnich Świónt i Nowego Lata robi sie take „kadomatsu” – zbytkównie szpricowane kómpozicje ustôwiane kole wchodu do chałupów. Te kadomatsu majóm garantjyrować szczyńści i darzyni wszyjskim dómownikóm. Tóńsze i pomiyrniyjsze warijanty godnych stromików robi sie ze astków wiyrby i bambusa. Kómpozycyje garniyruje sie kuglikóma ze rajsowyj mółki. We Africe bożonaródzyniówe gracki wiyszô sie na tamesznych baobabach, a we Wietnamie – na bambusach. We Izraelu we szpecijalnych chowaniach flancuje sie jatelinki, klôsztorne chojki, kiere niyskorzij sóm łozdôwane wszyjskim chyntliwym na świynta.
Trza sam jesce na łostatek dopedzieć, iże chojny prziłochyndożóne gwiôzdkóma i śiyckóma idzie ujzdrzić na takim „miedziorycie” miymieckigo malyrza i grafika ypoki łodrodzyniô Lukasa Cranacha Starszego (1472-1553r) a tak na isto piyrszy rółz we 1597 r we Bremie tameszne rzymiyśniki ugarniyrowali miyjsko chojna, coby przi nij fajrować Gody. Do Francyji tyn zwyk przikludzióła miymieckô ksiynżnô Helena Meklemburska kiej sie wydała za ksiónża Orleanu. Do Polski tradycyjô godnyj chojny przikludziyli miymiecke ... protystanty na przełómie XIX i XX wiyka.

wtorek, 24 grudnia 2013

Pies i ... basztard

U mie dóma nigdy niy bóło żôdnyj gowiydzi, króm kurzóntek, kierech sie lajstnół jesce za bajtla, a ze kierych moja Mamulka uwarzóła szmektno ... nudelzupa. Przeca miyszkołech, i miyszkóm w miyście. Niyskorzij zrobiółech szykowny gyszynk mojij babeczce na gyburstak i kupiółech ji ... basztarda. Nó ale dzisiôj byda rzóndziół ło gadzinie i gowiydzi z kieróm spichnółech sie, i to blank niydôwno.
Bóło ci to we łóńskô Wilijô. Suło, fujało fest śniygym, bóła srogachno kurniawa i strzympióło mrozym. Ździebko zetrwało, kiej my ze bracikiym wykulwitali sie ze naszyj „Józefki” ... niy, niy coby my byli już na sztajfnych szłapach, chocia deczko my tam przi wieczerzy szlukli, ino niy kcieli my sie ryć choby sorónie nikiej te, co jejim bóło drap, kierzy sie wartko uwijali do szinki lebo szołdry i do sznapsa, a kierym jich zółwizół bóło już cuć. Tómpali my sie blank pomaluśku kole płota łod smyntorza przi „Józefce”, eknyli my sie na zegródki, a iże mieli my ze sia gryfnô halbecka, kcieli my sie zicnóńć kole lałby kaj Józik Gmyrek do kupy ze starym Neumanym, cichtowôł briwy, pulty, cukrówy i inkszo gadzina. Sznuptychlóm ściepnółech ta kupa śniega ze gnotków, bo śniyg przi dźwiyrzach bół ci już łodszałflowany, blyndnółech fónclóm eźli bez cufal ftosik sie sam niy skukoł i już my mieli wlajzować rajn, kiej łoroz słysza zachrapociały głós:
– I cóż wôs sam gizdy pieróńskie prziwlykło???
Wejzdrzołech sie na bracika, ale łón ci przeca takigo sznapsbarytóna niy mô. Kuknółech w lewo, kuknółech we prawo, nikogo żech niy uwidziôł, nó tóż ryja sie do lałby...
– Pytołech cie ciarachu, co wôs łobuch sam wlece? Zasik bydzicie słepać ta łoszkliwô gorzôła jak zawdy przi szkacie, a niyskorzij to ino bydziecie sie wadzić i spiyrać choby wôs fto ze skory łodziyrôł?
Troszka ci mie to nerwło, dopolóło. Gawca juzaś wele siebie naobkoło, ale nic niy poradza ujzdrzić, żôdnego sam przi nôs niy ma. Niy ma, i szlus!
– Ustóń gupieć Bogdan – gôdóm do bracika – przeca someś kciôł, coby my sam po pastyrce prziszli (bo sie przeca staryj strachosz!) i ta halbecka łobalyli.
– Przeca jô do pieróna nic niy gôdôł – pado mi na to bracik.
Nó nic, niy byda zważowoł, ino deptóm rajn.
– Niy gupiyjcie karlusy, niy tropcie sie. To jô, Kónda, pies łod Józka, coście zaboczyli, iże jô sam côłki czôs wachuja?
Richtik, gawca a przi budzie zicniynty na łogónie Kónda, łoblizuje pychol, ślypiami przewrôcô i dalić prawi:
– Bół sam tyn mój gospodôrz, wciepnół mi do grotka jakigosik flapsu i myśli, iże mi to przi Wiliji styknie. Kiej ino łón sóm sam przidepto, to mu dziepiyro rzykna, co jô łó niym tak na isto medikuja.
A z wiyrchu szło usłyszeć nôjprzodzij gurglowanie, a niyskorzij napoczli już fest skyrczeć józkowe briwy we gołymbniku:
– Ja, ja łó nôs tyn Jółzel tyż ci blank przepómniôł przi tyj Wiliji! Siedzi ze staróm pod jedlóm, ćko sam maszkyty a nóm wciep ino pôrã ziorek i medikuje, co nóm to na Gody styknie!!!
Ździebko mi sie gupio zrobióło, iżech zaboczół, co we Wilijô gadzina – króm możno mojij staryj – gôdô ludzkóm sztimóm, i napocznółech do niygo ze inkszyj faski:
– A dyć sie Kónda niy trop, niy starej, przijńdzie Jółzel, to ci co ze wilije do garca wciepnie ... wóm zwadliwe ptôki pewnikiym tyż ... a podwiyl co, môsz sam tyn kranc wusztu, kiery my sie ze bracikiym na zagrycha pod mantlym przismycyli.
Briwóm podrobiyli, pokruszyli my tyż tyn kónsek kranckucha, kierych majtnół staryj ze kómory.
– A kiej już my przi tym sóm, to co tyż tak Józkowi kcesz pedzieć Kónda?
– Nó, nó ... tóż moga mu pedzieć, co sam we tyj lałbie, na tym szeslóngu, kiery jejigo starô kôzała mu tukej przitargać – łóna sama wyrobiała ze tym glacatym pampóniym, kiej Gmyrek miôł szychta na noc a jij kôzôł briwy wachować, co to mieli ze flugu wrôcać. Abo ...
– Dej pokój Kónda, co go tam bydziesz ałfryjgować, jesce go hercszlag chyci abo ji prasknie jakómsik kopyścióm i łostuda gotowô.
Pies napocznół ćkać tyn wuszt, kierych mu wciepnół do budy, my zasik wartko, coby niy doczkać sie Józka, wysłepali ta halbecka, ale jakosik nóm za tela niy podłajzióła. Możno to skuli tego psigo gôdaniô, pierón wiy.
Tyż my drap potyrali nazôd do dóm a sam już łod proga łobie, staro i moja świekra ze pycholym na nôs:
– Wy gizdy dioseckie, wy łochyntole. Jô zawdy tak sie medikowała po jakiymu ciebie durch sie ślypia blyndujóm i ciyngiym fulosz choby naprany. A tyś na isto, richtik zawdyś bół chycóny. Wdyckiś ino deptôł do szrancku na balkón. Terôzki dziepiyro żech wypokopióła, co tam môsz skukano i gorzôła, i zaobycz jakiejsik piwo.
Co prôwda, to prôwda. Jô richtik na zadku we szrancku, za srogimi krałzami naforantowôłech sie pôrã flaszecek (to mi jesce, tyn zwyk, łostoł łod tyj trzecij wojny, łod tego „stanu wojennego”, kiej cowiek musiôł naściubić, co sie ino dało, coby ło suchym pysku nie łajziś nynać). Nó ale, fto ji to pedziôł? Przecamć wiyrza, iże łod samości by ci tego niy wysztudiyrowała.
– A dyć niy górsz sie dziubecku, jô to tam ino dziyrżół skuli gripy, kucanio lebo inkszego choróbska, abo kiej by sam do cia, moja roztomiyło, jakiesik kamratki przilejźli, przikwanckali abo co – gôdóm i gryfnie sie pod fusiskiym lachóm.
– A fto ci tyż to pokôzôł? Przeca świekra niy je tako monter, coby sama to wypokopióła.
– A dyć to mi pedziôł tyn twój basztard, kiery niy poradzi sie doczkać kiej ci sóm nazdô, jak mu bydziesz dalszij tyn stary futer łod Majzlinyj dôwôł do jôdła.
Tegoch już niy kciôł suchać i wartko wlejźli my ze bracikiym do małyj izby. Achtliki my już mieli we kabzi (te, co po pastyrce) i ino żech staryj pedziôł, coby nóm narychtowała cosik do jôdła, bo chyciół ci nôs głód a i ta szykownie wyziómbióno halbecka tyż we zocy miała pôrã talarków szinki, prawoków we łoccie, abo co tam jesce...
– A dyć Elza, niy dôwejcie jim jesce jôdła, bo jak zawdy napocznom niyskorzij we nocy, kiej już prasknóm do prykola, pierdzieć nikiej przeżgany luftbalóng – zaskrzecało cosik ze antryja.
Nic, ino gizdowi byda musiôł łeb ukryńcić. Przeca tyn pieróński basztard, niy dosik iże z rańca nynać niy do, to jesce terôzki mi sam moja Haźbiytka bydzie bańtować. I to przi takich srogich świyntach. Przi Wiliji.
I beztoż tyż latoś byda dowoł pozór, coby mi gadzina Godów, nikiej łóńskigo roku, niy popśniyła.

poniedziałek, 23 grudnia 2013

Kocik...

Do dźwiyrzy klupie akwizytôrz, taki wandrówny handlyrz. Dźwiyrze łotwiyrô mu baba. Tyn handlyrz napoczynô łozprawiać ło tym swojim produkcie, a już na piyrszy łoka mrzik widać, iże ta baba jes snerwowanô jejigo byzuchym.
– Spierdalaj chopie! – wrzeskła baba i praskła dźwiyrzami mu przed kicholym.
Jednakowóż te dźwiyrze sie niy zawarli, letko sie uwrziły, tóż tyż tn wandrowny handlyrz dalszij fandzoli jak nôjynty.
Kobiyta już blank nerwyjs, niy rzykła już nic, ino juzaś praskła tymi dźwiyrzami. Nó, ale jak za piyrszóm razóm dźwiyrze juzaś łostali deczko uwrzite. Tóż tyż tyn akwizytôrz jesce gibcij rzóńdzi ło tym jejigo produkcie. Baba już niy strzimała, wziyna szwóng i juzaś ze côłkij siyły praskła tymi dźwiyrzami. Jednakowóż i terôzki te dźwiyrze sie niy zawarli ino łostali letko uwrzite. A na to tyn handlyrz pokazuje palcyskiym na próg i gôdô ze rułóm:
– A możno byście paniczko nôjprzodzij wziyni tego kocika spode dźwiyrzy!

niedziela, 22 grudnia 2013

Janiółek na szpicy jedli ...

Możno bych tego niy łozprawiôł ale kiej sam dó nôs przikwanckali sie te hamerikóńskie prziwyki i miast ci Dziecióntyczka wszandy nałobkoło już łod łostatka listopada aże to Trzech Króli fyrto ino Mikołôj, a tak po prôwdzie jakisik cwerg przeblecóny za Mikołôja – moga już ci to rzóńdzić.
Bóło to razinku kiejskik skorzij Bożygo Narodzyniô ale jesce za pierónym starego piyrwyj. Ichni Świynty Mikołôj rychtowôł sie do swojij kôżdorocznyj rajzy. Jednakowóż wszandy przed niym mnóżyli sie roztomajte problymy ...
Nôjprzodzij ze jejigo „elfów” śtyruch sie rozniymógło, a jejich zastympce niy poradziyli robić gracek tak wartko jak te „elfy”, tóż tyż tyn Mikołôj napocznół podejzdrzywać, co moge niy zdónżyć ... Nastympnie jesce jejigo babeczka, paniczka Mikołojôwo, dała mu do wymiarkowaniô, iże jeji Mamulka kce jich chnetki nawiydzić, co juzaś jesce barzij dopolóło Mikołôja. Króm tego złygo, kiej poszoł zaprzóngnóńć rynifery do sônek wykôzało sie, co trzi śnich sóm nabite, napochali a juzaś dwa inksze przefukli bez pot i pitli Pónbóczek jedyn wiy kandyż. Mikołôj łozgzukôł sie jesce barzij ... Kiej ci zaś napocznół pakówać te sónki, jedna szuła, spłóza (płóza) złómała sie. Miech ze gyszynkóma prasknół ło ziym a gracki rozsuli sie naobkoło. Łozhajcowany do łostatka, Mikołôj uzdôł, co wróci sie nazôd do dóm szluknóńć sie kafyju i glaska whisky.
Kiej jednakowóż łozewrził szybónek, pokôzało sie, co elfy wysłepali côłki ankohol i już blank nic niy łostało do wysłepaniô ... Mory ci go wziyny i blank ci już łoztrzynsióny, łozdyrgotany upuściół ci zbónek ze kafyjzerwisu, kierzy łoztrzaskôł sie na blank maluśke kónszczyczki na dylinach we kuchyni. Poszôł ci dyć tyż po mietła, szipa i śmiatek ale i sam tyż ci miôł pycha, bo myszy wećkali włósie ze kierego bół zrobióny śmiatek. I wtynczôs ci zaglingôł zwónek, taki klinglicek do dźwiyrzy ... Mikołôj poszoł łotworzić. Przi dźwiyrzach styrcôł maluśki janiołek ze szykownistóm, srogóm chojnóm. Janiołek ci radóśnie zawrzesknół:
– Wesołych Świónt Mikołôju! Katać niy jes to dzisiôj piykniy dziyń? Przismycółech dlô cia Mikołôju szykownisto, sztramsko jedla. Prôwda, iże łona jes szumnô i galantô? Kaj kciôłbyś, cobych ci jóm wrajziół?
.....
I stela wziyna sie tradycjô janiołka na samyj szpicy chojny ...

piątek, 20 grudnia 2013

Kamela...

To sie przitrefióło kajsik we Egipcie. Jedyn istny, Beduin, miôł srogi problym ze kamelóm, kierô sie dziepiyro co lajstnół. Ta kamela za pieróna nikaj niy kciała lyjź. Z biydóm zacióng ci jóm do autowerksztatu we jakisik oazie i napoczynô szkumleć, błôgać automechanikera:
– Panoczku! Zrobióm łóni cosik, coby tyn bydlôk napocznół mie suchać i deptać tam, kaj jô mu kôża!
– Wkludź go chopie na kanal – rzóńdzi tyn automechaniker.
Kiej już łoba wcióngli ta kamela na tyn kanal, mechaniker wzión srogi fajzel, taki motek i ze côłkij siyły prasknół ta kamela w jajca. Ta kamela wrzeskła ze bólu i sztartła, pogzuła fórt, we sinô dal. Tyn Beduin napoczyno beceć, ślimtać i wrzescy:
– A jak jô terôzki ta kamela zgónia, jak jô ci jóm dognóm?
– Nó, tóż wlazuj pón.. na tyn mój kanal!

czwartek, 19 grudnia 2013

Habozie...

Jedyn istny przetrôwiół côłke popołednie u swojij kóchanki. Niyspodziónie, znôgła do dóm wrôcô jeji richticzny chop. Baba wartko biere srogi miech ze haboziami, fiframi, dowo tyn miech chopowie, ftory już styrcy we dźwiyrzach i rzykô:
– Mój ty roztomiyły chopecku, prosza cie, wyciep te habozie do hasioka.
Tyn istny bez tyn czôs drapsnół po kryjóncku, cichym duchym i kiej tak ci już szôł drógóm do dóm myślôł ło tyj swojij flamie we samych ino przichlybstwach:
Ale ci tam moja libsta, ta moja kóchanka jes inteligyntno, sposobno i szprymno. Jak ci łóna to wszyjsko fajniście wypokopióła...
Wlazuje tyn istny do swojigo pomiyszkaniô, a sam ci jejigo baba dowo mu miech ze haboziami i rzóńdzi:
– Mój ty roztomiyły chopecku, festelnie cie prosza, cobyś poszôł i wyciep te habozie na hasiok.
Tyn istny nic nie pedziôł, biere tyn miech, idzie ku hasiokowi i mróncy sóm do sia ze złóścióm pod fusiskiym:
– Kurwa mać, côłki dziyń ta moja starô siedzi dóma i bali habozi na hasiok niy poradzi wyniyś!

środa, 18 grudnia 2013

Dwie stare mamzele...

Łozprawiają rółzczasu dwie stare mamzele.
– Wiedzóm łóni, moja wy roztomiyłô, te modzioki sóm ci terôzki pierónym niywychowane, łozwiezióne i niymoreśne! Cóż łóni terôzki machlujóm, jakô łostuda siejóm. Łamżóm, wiedzóm łóni, moja roztomiyłô, po hulicach, po cestach, za rynce sie trzimióm, łobścikujóm sie jawnie! Sodóma i Gómora, moja wy roztomiyłô! Łostatniô to już bali, wiedzóm łóni, moja wy roztomiyłô, kusikujóm sie na haltynsztelach i ku tymu blank niy majóm na boczyniu ludzi starych i dziecka.
A drugô mamzela na to:
– Moja wy roztomiyłô! To jesce ale psinco, blank nic. Jô wczorej ślazuja po słodach u sia w familoku i słysza, iże na dole, we pywnicy, wiedzóm łóni, moja we roztomiyłô, cosik sie dziyje, cosik sie wyrôbiô. Ślazuja niżyj i strziga daklami, nasuchuja, moja wy roztomiyłô, a tam we tym ćmoku jakisik karlus ze dziołchóm łozprawiajóm. I łona, ta dziołcha gôdô ku niymu, wiedzóm łóni, moja we roztomiyłô, coby łón wykryńciół byrna a łóna weźnie jóm do gymby...
Wiedzóm łoni, moja we roztomiyło, łóni terôzki już żróm... szkło!

wtorek, 17 grudnia 2013

Cudze cycki...

Jedyn istny, Hanys mu bóło na miano, merknół, iże do jejigo sómsiydztwa wkludzióła sie nowô pôra. Wartko tyż zmiarkowôł, iże nowô sómsiôdka mô rada sie łopôlać, łobleczóno ino we kurc „bikini”, ftore gynał pokazuje jeji szykowniste i sroge cycki. Tóż tyż łón usiyłówôł przelazować poblisku jak nôjczyńścij, coby sie ino pogawcyć na te galantne cycki swojij sómsiôdki. Na łostatku niy szczimôł i zaklupôł do dźwiyrzy sómsiada. Łozewrził mu dźwiyrze srogachny, musklaty chop:
– Wyboczóm mi łóni, iże wôs szteruja – rzóńdzi zastarany i mocka stropióny Hanys – alech niy poradziół sie łoprzić, coby niy pedzieć wóm panoczku, iże môcie na isto szykownô, gryfnistô baba.
– Ja? Nó i co z tego? – łodmrónknół gospodôrz.
– Nó, tak prôwdóm, to łogrómnucne wrażyni na mie robióm piykniste, rajcowne cycki waszyj, panoczku, babeczki. Dóm wóm panoczku sto tysiyncy złocioków, eźli byda móg pokusikować te... cycki.
Gospodôrz już kciôł ci tymu naszymu Hanysowi prasknóńć bez pysk, ale sztopła go jejigo babeczka. Łodcióngła ci łona swojigo chopa na bok i bez pôra minutek ło czymsik śniym dyszkutjyrowała. Na łostatku wróciyli sie łoba ku Hanysowi, zaprosiyli go rajn do chałpy...
– Dobra! – rzóńdzi wkurwióny deczko chop. – Za sto tysiyncy złocioków dóm ci zwólô cobyś pokusikowôł cycki mojij staryj.
Baba seblykła jakelka i cycnhalter, i łoswóbodzióła te gryfne, sroge łobiykty pragliwóści i chuciska naszego Hanysa.
Tyn wzión ci te szykowniste i łogrómniaste cycki we gorzci i napocznół sie dó nich tulić, migdolić je i głôskać we srogachnym chopskim byrauszu i upojyniu. Zetwało to tak pôra minutek aże na łostatku ściykły chop tyj cycatyj babeczki rzóńdzi ze złóścióm:
– Nó, dôwej chopie, gibko kusikuj a niy macej, i niy głoskej tych cycków!
– Niy moga, panoczku! Niy moga! – łodrzyko Hanys ciyngiym jednakowóż tulół te cycki, migdolół je i głôskôł.
– A po jakiymy? Do sto pierónów, po jakiymu? – wrzesknół sómsiôd.
– Anó, bo wiedzóm łóni panoczku, jô niy móm sto tysiyncy złocioków!

poniedziałek, 16 grudnia 2013

Referat 1-go sekretôrza Episko... czegóś tam ....

Rodôki! Ludkowie wiyrzóncy! Spółkamraty wiary i duelowaniô sie ło nasz katolicyzmus! Roztomiyłe weterany wojnów religijnych na côłkim świycie, i Wy uczystniki katolickigo trefu modzioków we Madrycie! Roztomiyłe delegaty watikańskich delegaturów ze wszyjskich kóntinyntów!
Przi napoczniyńciu kciôłbych Wóm sam terôzki pedzieć zwykowe „Bóg zapłać” za rygularne płacynie sztojerów, dowków kónkórdatówych i łogrómnistych, blank niyłopodatkówanych dochodów ze przedeju „jednorazówych ajntritkartów do raju” na kónto watikańskij cyntrali. Jak rzóńdzi starożytniô powiarka:
„Wszyjske drógi wiedóm ku Rzymowi, a kónta bankowe ku Watikanowi”.
Episkopat juzaś stanół na wysokóści zadaniôw biyżóncyj dykady. Skaźniki produkcyjne Kościoła Katolickigo we tyj dykadzie sóm łogrómnucne. Polska stowo sie potyngóm religijnóm we Ojropie.... (sam festelnô owacyjô)....
Ze zadowolyniym kca Wóm słożić meldóng, iże we teraźnij dykadzie – ku łóńskim dykadóm – ilóść łoddanych do użytkowaniô miyjsc błógosłôwiónych i świyntych festelnie przekróczóła nasze docylowe plyjny.
Watikan procnie i ze srogim poświyncyniym zaspokôjô rosnónce potrzyby rynku religijnygo na świyntych i błógosłôwiónych bez móbilizacyjô nowych szwóngów przerobowych, bez wkludzanie wieloszychtowego zizdymu rzykaniô, bez spółzawódnictwo kómandów póńciowych i różańcowych. Niyłodzównóm tyż zachóm przi produkcyji świyntych jes „cudotwórstwo” łosobliwie we Polsce (choby ino we Sokółce). Watikan do kupy wrółz ze wszyjskimi sztandóma terynówymi przelazuje ze chałupnicych do nówatórskich, srogoprzemysłówych zizdymów produkcyji zjôwisk nadprziródzónych wertych cywilizacyji XXI wiyku. Skuli snotwianiô, modernizówaniô metodów rzykaniô i zwiynkszónyj przepustowóści cudotwórczyj, kôżdy miesiónc ze tych brantranszporterów Watikanu ślazujóm nowe świynte i błógosłôwióne. Tyn intynzywny, zakróny na szyrokô skala procys produkcyjny łodbywô sie tyż gynał ze zachówaniym nôjwyższyjszych sztandardów kóntroli jakóści nowych byatyfikówanych i kanónizówanych niyboszczyków, ftorym zapewniómy pośmiyrtnô garantyjô.
Fórt i jednym ciyngiym zezwłóki tych wszyjskich świyntych i błógosłôwiónych rychtujymy ku roztomajtym impryzóm widówiskowo-rajzyndrowym. Łostało to napoczniynte bez błógosłôwiónygo Karola Wojtyły, pod ftorego niyłómylnym prziwództwym i dozórym technicnym, wyrobióno ci wiyncyj świyntych i błógosłôwiónych, niźli to zrobiyli bez łostatnie śtyrysta lôt wszyjske papiyże skorzij niygo. I trza sam jesce ze słósznościóm dociepnóńć, iże we côłkij historyji KK niy przitrefióło sie nóm ani rółz, coby bóła jakosik skuli tego ryklamacyjô. Świynte „Made in Vatican” wykazujóm sie niyzawódnóścióm i czyście, gynał sprôwdzajóm sie we fedrónku we kôżdych ci warónkach klimatycnych, terynówych i pod kôżdóm szyrokościóm gyjograficznóm: we Africe, Hamerice Łacińskij a łosobliwie we połedniowo-wschódnij Polsce, kaj już napoczynajóm rzykać do św. Lecha. Spomiarkowalichmy tyż srogi wzróst produkcyji dynkmalów Jezusa Krystusa i Jana Pawła II, aji tyż świyntych/ błógosłôwiónych na côłkim świycie, jednakowóż nôjsrogszy spółczynnik „udynkmalowiyniô” przinoleżi Polsce. Strzydniô przipôdô samtukej u nôs 1.14 Krystusa i 1.67 Jana Pawła II na hektar. Chnetki tyż już na kwadratmyjter naszyj dziydziny bydzie przipôdać ci 1.3 krziża. Gratuliyrujymy naszymu łoddanymu kolektiwówi kapelónkowymu zwinkszyniô wydajnóści roboty, ftore łobrodziyło tak szumnymi przedterminówymi łosióngniyńcióma produkcyjnymi. Côłki aktiw kapelónkowy, a łosobliwie szpiclajterów roboty duszpastyrskij forszlaguja łodznaczyć Złotym Krziżym Zasugi Krystusa Króla Polski Piyrszyj Klasy i Betlejymskóm Gwiôzdóm ze szlajfkami. Kraków – umiyłówane miasto Karola Wojtyły – antraguja przemianować na Wojtyłogród, a na krakowskim Rynku postawić jego mauzolyjóm. Chocia mómy łoczywiste, bezpochybne wziyńci a zukcysy, niy mogymy ustôwać we ringowaniu sie ło serca i filipy Polôków, Filipińcyków, Afrikanerów i Latinosów – tym tuplym modych pokolyniów. Muszymy zewrzić, skuplować nasze raje we walce ze świyckim „liberalizmym”, ftory direkt wiydzie nôs ku zatracyniu, a bali i ku anarchiji. Muszymy tyż ci bezzglyndnie łopiyrać sie, prociwiać sie bezidyjówymu ateistycznymu „nihilizmowi” i zatracyniu cweku życiô, tyj „łże-dymokracyji”, kierô hebuje i łobôlô jedzinie słósznô i prawo wólo Bóżô (ftoryj bali i my, filzajtich bildowane teologi niy poradzymy zgłymbić), ze kosmolitycznóm dekadyncjóm, ze tym ci łoszkliwym globalizmym i usmolónymi pokusóma, wôbikóma tyj modernyj terôzki rywolucyji infórmatycznyj, tego jadliwygo, trujóncygo zdrzódła cygaństwa i niyprôwdy, niyusuchliwóści Pónbóczkowi i moc grzysznych pomyślónków, ftore łodbiyrajóm nóm kónfesyjnô tóżsamóść, wymiarkowani jednoty i letkóści kolektiwnygo krześcijóńskigo myślyniô. Łosobliwie muszymy dôwać pozór przed śmiyrtylnym grzychym „humanistyczno-racjonalistyczno-naukowyj” herezyji – króm „apostazji” – nôjsrogszego aktu zdrady prôwdy łobjawiónyj. Bezzglyndnie, uwziyńcie muszymy sie prociwstôwiać wrogóm słósznych „dogmatów” krześcijóńskij kónfesyji: wszelijakij zorty kaceróm i heretikóm, a ku tymu małżyństwóm miyszanym wyznaniówo, kiere podkopujóm autorityjt Kościoła, niyłodwrôcalnie kalyczóm, haratajóm umysły dziecek śnich spłódzónych. Rada Kardinôłów Ludowych na łostatnim plynóm episkopatu we côłkości i łostro łodrzykła sie łod ledy jakigo gôwyndzyniô ze liberalnymi „intelektualistami”, łże-Polôkóma, ftorzi ciepióm swoji ryjdy głósym lucypera. Siejóm łóni ino ziôrka niyzgódy miyndzy nami i bulóm ta naszô usiotanô a fest ścioranô Dómowina. Próbujóm ku tymu zahaltować misyjô dziyjowô Kościoła Katolickigo, Mamulki naszyj przenôjświyntszyj.
Nôjbarzij wziynte i wywołane nasze spółczysne Polôki: Piotr Natanek, Stanisław Dziwisz i Tadeusz Rydzyk, duchówe dziydzice i erbnery Jana XII, Benedykta IX, Aleksandra VI, Juliusza II, Piusów XII i XIII, Jana XXIII, Jana Pawła II, niy dopuszczóm do pokónskowaniô i niyzgody we naszym Kościyle Powszychnym. Polskojynzycznym szlóndrôkóm i szterownikóm Konfederacjô Prôwdziwych Polôków gôdô: „Schizma niy przyjńdzie!” Dosik już tych gupich berów i klepetów ło świyckim humaniźmie. Eźli Polôkóm na isto potrza „praw cowieka”, kiej majóm „Prawa Pónbóczkowe”? Naszym prawym bydóm fórt Dziesiyńć Przikôzaniów, a Pónbóczkowô wólô – sprawiydliwóścióm!
Chopy, arbajtery, inteligyncjô pracujóncô, a łosobliwie po-łokróngłotiszowe milijónery pod reskiyróngiym KK dadzóm bezzglyndnô łodpóra zacharkanym pyrtkóm anty-kościylnyj ryakcyji reprezintowanych bez Tuska, Polsat, TVN24, Michnika, Owsiaka, Harry Potera, Palikota, Nieznalskô, Nergala i wszyjskich jejich sprawców. Niy dómy wóm zwóli łobrócić, hebnóńć łod wiary wszyjskich tych Polôków, kierzi procnie bakajóm na kôżdy ceski, i niy dómy wóm zwóli, cobyście weprali klin, żelozko miyndzy Kościół a KASA robotniczô... wyboczóm mi łóni, klasa robotniczô. Rzykna kurc ónd bindich. Kôżdô graca podniysiónô na Kościół Katolicki bydzie łodchlastniyntô. Zadbajóm ło to nasze fajniście przirychtowane idyjologicznie dewocyjne kómanda sztórmowe moherówych kapelków, kiere tak hersko i norymnie stawiôły czoła dziobelskim siyłóm na Krakowskim Przedmiyściu we Warszawie. Ino Polska katolickô moge być na isto państwym niypodlygłym....
– Karol Wojtyła jes Łojcym i rechtórym wszyjskich narodów. Jego idyje sóm wiecznie żywe!
– Watikan – przewódnióm siyłóm wszyjskich narodów!
– Prógram Kościoła Katolickigo – prógramym ludzkóści!
– Niych żyje „internacjónalizmus” ... kónfesyjny!
– Raus, fórt stela ze lewacko-prawicowymi łodchylynióma łod jedzinie słósznyj liniji niyłochybnego Jezusa Krystusa! Niych żyje walka ludu wiyrzóncygo ło religijny postymp i ... katolicyzmus!
– Niych żyje niyłozerwalny sojusz polsko-watikański!
– Niych żyje Posuszyństwo i Świyntobliwóść!
– Eźli sómeście fertik umrzić za wiara, hónor i dómowina jak nasz śp. brat Lech Prezidynt Tysiónclyciô?
– Kcecie wojny na côłki karpyntel ze bezbóżnikóma i kabociorzami?
– Pómogecie? ... (spóntanicznô owacyjô po klynczóncku)...
– Niych żyje dyktatura Episkopatu!
– Niych żyje walka ludu wiyrzóncygo pod prziwództwym Kómitetu Cyntralnygo Polskigo Zjednoczónygo Parijarchatu Rzymsko-katolickigo!
– Religijne yntuzjasty wszyjskich frakcyji krześcijóństwa kuplujcie sie!
– Muszymy być łodcajne i pozórne! Bezbóżne jancykrysty niy śpióm!
– Jedyn Pónbóczek, jedyn Kościół, jedyn Papiyż! ... (spóntaniczny łokrzik póblikóm): – Benedikt XVI Krystusym dnia dzisiyjszygo!
– Przeôjświyntszyj trójcy – drajmal JA!
Kiej richticzne Polôki dójńdóm na łostatku ku włôdzy, satanisty Nergala i tego drugigo łochyntola Palikota, trefi nôjsrogszô sztrofa przewidzianô artiklym 196 Kościoła Katolickigo... wyboczóm mi łóni... Kodeksu Karnego.
A na łostatku łodśpiywali wszyjske: „Wiyrzóncy klynknij ludu ziymi....” i „Bóg to jes nasz łostatni...”.

piątek, 13 grudnia 2013

Czyjô baba...

Wiycie, jedyn istny spokopiół bół, co bezmać jego baba go na richtik zdrôdzô, lôce kajsik do inkszych chopów, bo ji jeji chop już nie poradzi możno wygódzić. Rółzczasu, na łodwieczerz doczkôł, aże łóna wyjńdzie, wykludzi sie ze jejich pomiyszkaniô i zarôzki niyskorzij czympnół do taksy i przikôzôł taksiôrzowi ta swoja baba bez pôra godzin cichtować. Kwilka niyskorzij wszyjsko już bóło klar – jejigo babeczka robióła we takij „agyncji towarzyskij”.
Chop wyglóndôł choby rapitółza we giskanie i gôdo do taksiôrza:
– Chcesz pón przidubnóńć jakosik stówa ?
– A dyciś kciôłbych! Fto by niy kciôł? Ino co jô móm terôzki robić?
– Wlejziesz do tyj sam agyncji i zebieresz moja starô, wrajzisz jóm do taksy i zakludzisz nôs łobiuch do chałupy.
Taksiôrz chyciół sie za robota i po jakisik kielanostuch minuteckach dźwiyrze tyj agyncji sie łozewrziły za srogim gruchniyńciym i pokôzôł sie tyn taksiôrz, kiery dziyrżół jakosik baba za kudły, kierô sie wygibała na wszyjskie zajty. Łozewrził dźwiyrze łod ałtoka, wciep ta baba rajn i rzyknół po gibku do tego istnego, kiery go narajół:
– Trzymejcie jóm panocku!
A tyn istny kuknół i łozdar sie jak stare galoty:
– Przeca to do stu dzioskow niy ma moja BABA !
– To jô miarkuja, to jô wiym kurde mol – rycy taksiôrz. – To jes moja baba! I dziepiyro terôzki ida po ta waszô!!!

czwartek, 12 grudnia 2013

Gorke...

Rółzczasu jedna blóndina wlazła do supermarkytu i ujzdrzała glancowanô, mechcóncô zacha na gysztelu, na rygale. Festelnie ci jóm to zaciekawióło i pyto sie przedowacza:
– A co to jes panoczku?
– Anó, to jes termosflasza... termos...
– A ku czymu to jes? – pytô blóndina dalszij.
– Anó, to pómôgô utrzimać gorke rzecy gorkimi, a zimne zimnymi.
Blóndina sie lajstła taki termo i na drugi dziyń przilazuje do roboty ze tym termosym we gorzci. Uwidziôł to jeji szef, tyż blóndin i pytô:
– A cóż tyż to ty môsz takigo blyszczóncygo, mechcóncygo we ryncach?
– Anó, to jes... termos.
– A ku czymu łón jes? – pytô dalszij blóndin.
– Anó, to jes ku tymu, coby gorke zachy łostali gorke, a zimne, coby byli fórt zimne.
– A co môsz dziołcha driny?
– Anó, móm dwie szolki kafyju i jedna glaska apluzinowego zoftu...


środa, 11 grudnia 2013

Fto sam rzóńdzi...

Po wiesieli jedyn istny wkludziół sie do pomiyszkaniô swojij szwigermutry i zarôzki łod proga łoznôjmiô:
– Kôżdydziyń z rańca mô być śniôdanie do prykola!
– Zgupiôłeś chopie? – łodrzykô na to świekra.
– Ale, mamulko, łón sam terôzki miyszkô, i łón sam terôzki reskiyruje! – gôdô na to jego babeczka.
– Kôżdydziyń tyż majóm być wypucowane moje szczewiki do glancu! – rzóńdzi dalszij mody żyniol.
– Coś ty jaki chopie, blankeś łogup, abo co? – nerwuje sie świekra.
– Mamulko, dejcie pokój, łón sam terôzki miyszkô i łón sam terôzki reskiyruje!
– Nó, i ku tymu – rzóńdzi dalszij tyn istny, tyn mody żyniol – rółz śpia ze mojóm babeczkóm, a rółz ze mojóm, niy takóm staróm, szwigermutróm!
Na to jego babeczka ze złóścióm:
– Abo ty mój chopecku łogup do imyntu? Na dekel ci pizło, abo co?
Nó, a na to ze ryłóm szwigermuter:
– Łón sam miyszkô, moja cerzicko, łón sam... reskiyruje wszyjskim!

wtorek, 10 grudnia 2013

Całbrownik...

Wlazuje do szynku chop ze takim maluśkim cwergym na ramiu (takim wele 40 cyntimyjtrów srogim) i sztaluje u gospodzkigo:
– A jô sie winszuja seta czystyj gorzoły, a ku tymu piyńćdziesióntka dlô mojigo kamrata.
Gospodzki leje, ale ku tymu wrazicko sie pytô:
– A skanyście panoczku wziyni takigo szkóta, takigo cudôka?
– Dej pón jesce jedna laga, to wóm to byda łozprawiôł.
Szynkiyrz wartko nalôł drugô laga...
– To bóło, wiedzóm łóni, na taki zafari... Idymy ze kamratym bez dżóngel, wylazujymy na świetlok, na takô łónka na kieryj naobkoło srogij fojery styrcy pôłno murzinów, a na pojstrzodku taki jedyn ze srogachnym fyjderpuszym na gowie tańcuje jakiesik łómańce... taki ichni całbrownik...
W tym tyż łoka mrziku tyn istny przerwôł swoja gôdka i pytô sie tego cwerga na swojim ramiu:
– I jakeś ty to Hajna mu wtynczôs pedziół... że łón jes srogi chuj a niy żôdyn całbrownik?

poniedziałek, 9 grudnia 2013

Raja...

Do dochtora we knapszafcie przilazuje baba. We poczykalni trefiyła na chopa.
– Sóm łóni łostatni, ja? – zagôdała baba.
– Niy paniczko! Taki blank łostatni to jô niy ma! Widziôłech gorszyjszych!
– Ale czekôcie we raji?
– Niy, niy paniczko, jô czekóm we poczykalni...
– Pytóm sie wos panoczku eźli styrcycie na ... kóńcu?
– Skany to wóm paniczko przilazło do gowy? Stoja przecamć na mojich szłapach!
– Gnyp i soróń! – wrzescy zaufryjgowanô baba. – Nie łóni mie panoczku we rzić pocałujóm!
– Prosza wôs paniczko – wzdychô tyn istny – jôch sam prziszôł po recept dlô mojij staryj, a nie coby sie swami samtukej hajać abo i dupczyć!

piątek, 6 grudnia 2013

Niy taki świynty Mikołôj...

Rółzczasu we Gody tyn hamerikóński świynty Mikołôj wylazuje ze kómina i niyspodziónie widzi szykownistô, cycatô, modô blóndina we izbie.
– Świynty Mikołôju! A łostaniesz ty sam terôzki symnóm, ja? – pytô łona.
– Ho, ho, ho! – wrzesknół, jak to mô we zwyku, tyn świynty. – Musza jesce wartko dostarczyć te wszyjske gryfniste gracki moreśnym, grzycznym synkóm i dziołchóm.
Ta frela seblykła klajd i łostała ino we cycnhaltrze i we „stringach”, i juzaś ie go gryfnie pytô:
– Świynty Mikołôju! A łostaniesz tym samtukej symnóm, ja?
– Ho, ho, ho! Musza jesce wartko dostarczyć te wszyjske gryfniste gracki moreśnym, grzycznym synkóm i dziołchóm. – łodrzyknół juzaś tyn świynty.
Tak gryfnô i modô frela ściepła ze sia blank wszyjsko i juzaś pytô:
– Świynty Mikołôju! A terôzki to już łostaniesz samtukej symnóm?
– Ho, ho, ho! – wrzesknół, jak to mô we zwyku, tyn świynty. – Terôzki to już na zicher musza ze cia dziołcha łostać, bo ze takóm lagóm we galotach niy przelyjza bez tyn... kómin!

czwartek, 5 grudnia 2013

W dupie...

Rółzczasu jedyn mody i jedyn stary rechtór idóm wrółz na swoji szulsztóndy. Tyn mody smycy po parzóm roztomajte papióry, ksiónżki, dziynnik we zymbiskach. Stary juzaś idzie blank frajny, na luzie i mô ze sia ino klucz ze klasy. Tyn mody rechtór rzóńdzi ze podziwym i łocałbrowaniym:
– Nó, nó, po teluch latach roboty, to pewnikiym môcie to panoczku wszyjsko we gowie, prôwda?
– Niy, synek, niy! Móm to w dupie!

środa, 4 grudnia 2013

Barbórka....

Nó, tóż mómy juzaś Barbórka. Ino jak mi sie zdo, niy ma we ludziach aby tyj uciechy, kiero bóła piyrwyj. Bo i niy ma ze cego ta uciecha sam u nôs mieć. A dôwnij? A dôwnij to ci dziepiyro bół fajer. Łod samiuśkigo rozwidnioka po drógach, po ulicach trajtali dmuchoce, gryfne berkmóńskie damfkapele. Muzykanty we paradnych mundurach we berkmónkach ze tym ci federpuszym na palicach, kierych wiód szumny kapelmajster wołali muzykóm wszyjskich hajerów, gwarków, grubiorzy, murcków – cy jak jejich tam fto mianowôł – na gruba. Tam te nôjlepszejsze, nôjbarzij robotne dostôwali łod dyrechtorów roztomajte krziże, medalijki, gyszynki (gelt, co starô niy wiedziała) i take tam bele co. Łoszkliwce godali, iże za Gierka to sam dó nôs na Ślónsk przijyżdżała kipa a do kôżdyj gruby walyli côłkie kary tych medalików. Terôzki możno tego jes mynij, ale i grubów mómy już nie za tela. A we tych wszyjskich miastach, kaj gruby byli napoczynôł sie fajer na côłki karpyntel.
Musowo bóły wszandy roztomajte biesiady, i to niy jakiesik wysztudiyrowane, ale te nasze ślóńskie, dlo samych chopów. Piwo ci sie lôło choby ze kokotka. Na talyrzach gryfne ajsbajny, i to take srogie, iże kostyry za łoknym wystowali.
Nó i dalszij: krupnioki i żymloki, ślónski wuszt ze mosztrichym, berkmóński gorczek i wiela, wiela piwa; scyganiółbych, kiejbych pedziôł, iże gorzôły blank niy bóło. Niyskorzij to furgały wice, szpasy i roztomajte gôdki łod starych sztajgrów, kierzy modzioków, sztiftów uczyli grubelokowego fachu. Kiej już niyftorzi mieli sztajfne szłapy dyrdali nazôd do dóm a tam jejich stare i dziecka szykownie wysztiglowane niy poradziyli sie doczkać na łojca lebo starzika, dowali jim ciepłe lacie, rychtowali fajfka i kôzali sie zicnóńć na zofie abo i na szeslóngu. Dobro kobiyta to jesce narychtowała chopowi już przodzij warzónka. Wiycie, taki gorki sznaps na szpricie, miodzie ze citrołnóm i korzynióma. A to wszyjsko skorzij wlywało sie go rubych szolek, coby za wcas niy łoziómbło.
Lata tak zetrwało podwiyl terôzki to wszyjsko diosi niy wziyni, i niy praskło to wszyjsko na łostuda. I komu to zawôdzało? Fto tego ci niy miôł rôd?
Barbórka, to jes ci tyż przeca gryfne miano dlo dziołszek samtyjszych, kierym dowali to na krzcie. W kôżdyj dôwniyjszyj hajerskij familiji musiała chocia tako jedna Barbórka być. Bo to jes patrónka wszyjskich berkmónów, ale tyż i kamiyniôrzy, wojôków i – możno mało fto ło tym wiy – zyjmanów i rybôków. Tela, co nôjbarzij we zocy majóm jóm berkmóny i ... możno to bydzie blank fółglowate ... drukôrze.
Nó ale, Barbórka, to przeca jes dziołszynne miano. W kôżdyj famili hajerskij – jakech już spóminôł – bóła zawdy jakosik Barbórka. I te wszyjskie gryfne dziołchy, kiere sie wydôwali za berkmónów, to tyż na isto byli takimi świyntymi „Barbórkami”. Kiej sie tak spómnieć i posuchać naszych Starecek, Ółmów to niy jedna poradzi łopedzieć mocka fali, co to tyż kiejsik ze jejimi chopami lebo synkami sie sam u nos dziôło. Niy jedna płaczka po licu skapnie, kiej sie tak spómnieć tych, kierzy już nigdy ze gruby nazôd do chałpy sie nie wróciyli, kiere abo tam na dole łostali (nikiej we piyńćdziesióntym szczwortym we Chorzowie sam u nôs na „Barbarze”) abo jejich przikludziyli we truchle. abo tych, kierych załóńskigo roka na „Halymbie” zatrzasło. Stôli nasze Starecki, jejich cery i tak ci kukali bez łokno za gardinóm ... idzie chop ze gruby nazôd, eźli niy. Terôzki jes srogi „ajwaj” kiej tam cosik wyprasknie na grubie, a byli czasy, kiej żôdyn ło tym niy gôdôł i ino łozprawiali pierónym niy gryfne wice (jesce za Giyrka):
– Widzisz giździe, dzisz ty pierónie – pado jedna baba do swojigo chopa hajera. – Kiejbyś sie wczorej niy naprôł i niy wzión byś sie wolnego u sztajgra, to jô bych dostała łodszkodowanie po tym falu na grubie dzisiôj rano!!!
Nó, i możno jeste terôzki inkszy wic, barzij szpasowny: nikiej to downij bywało. Jedzie berkmón do kupy ze swojóm staróm na podzim na wywczasy. Wtynczôs takie tyż dowali. Jadóm cugiym i łoroz tyn grubiôrz sie pytô jejigo staryj:
– Jes ci tam dobrze na tym zeslu?
– Dobrze – łodpedziała jejigo starô.
– A niy jes ci tam za zimno przi tym łoknie?
– Niy, niy jes mi za zimno, tak richticznie.
– A możno ci tam łod tego łokna jakisik przecióńg leci? – pytô sie jesce rôz tyn berkmón.
– A dyć tam, dobrze mi sam jes! – pado baba łod tego berkmóna.
– Nó, tóż pójńdź sam ino, zwekslujymy sie ze tymi naszymi placami!!! Siednij sie na mój plac.

wtorek, 3 grudnia 2013

Słepanie...

Pióntek na łodwieczerz. Wlazuje jedyn istny do szynku.
– Co byście sie panoczku zawinszowali? – pytô gospodzki.
– Anó, trzi piwa... i wszyjske łorôz!
– Gôdôcie łorôz? A ło co sie rozłajzi? Kcecie sie wartko naprać, abo kogoś łocałbrować?
– Niy, to takô tradycyjô. Kiejsik do kupy ze mojimi bracikóma deptalichmy wrółz do szynku na piwo we kôżdy pióntkowy wieczór, a terôzki, kiejech sie przekludziół samtukej, piastuja ta tradycyjô i słepia te piwa za nich.
Śleciôł tydziyń, do szynku wlazuje tyn sóm chop..
– Co byście se panoczku zawinszowali?
– Trzi piwa, i wszyjske łorôz!
– Ja, ja pamiyntóm, wy panoczku słepiecie te piwo za waszych bracików...
– Ja, gynał, trza piastować tradycyjô!
Śleciôł juzaś tydziyń, do tego samygo szynku wlazuje tyn sóm fric, gospodzki go poznôł i pytô:
– Jak zawdy trzi piwa! Dlô tradycyji!
– Niy, niy! Dzisiej ino dwa piwa...
– A co sie stało? Kieryś ze waszych bracików umrził, abo co?
– Co? ... aaa, niy, niy... Joch ino ciepnół słepanie piwska!

poniedziałek, 2 grudnia 2013

Logistyka...

Jedyn, taki moderny terôzki we Polsce... „project manager” – jak to móndroki gôdajóm – siednół se wele jednyj maluśkij dziołszki we fligrze. Tyn manager (po naszymu lajter projyktu) zagôdôł do tyj dziołszki eźli by łóna miała chańdź sie śniym pogôdać. Dziołszka zawrziła ze rułóm ksiónżka, kierô czytała i tyż ze rułóm pedziała:
– Anó, rada sie swami pogôdóm. Ale ło czym tak na isto bydymy terôzki łozprawiać?
Tyn istny, dupny manager, na to:
– Możno ło... ło... „logistyce”?
– Nó, dobra, panoczku, pogôdejmy ło tyj waszyj „logistyce”. – łodpedziała dziołszka. – Ale móm do wôs pytani: jak to tyż sie dziyje, iże kóń, krowa i lelyń jedzóm te same, znacy sie, trółwa ale lelyń srô maluśkimi suchymi kuleckóma, krółwa wysrowô rzôdke, rozkisłe placki a kóń srô srogachnymi kulkóma. Poradzicie mi to panoczku gynał wyeklerować?
– Nó, nó... blank niy móm anóngu, blank niy poradza tego ci terôzki dziołszko wytuplikować! – łodpedziôł tyn dupny manager.
Na to ta dziołszka juzaś ze rułóm łodrzykła:
– Eźli sóm łóni na isto richtik „kómpetyntni”, coby połozprawiać ło „logistyce” kedy tymat ajnfachowego gówna przekrôczô wasze możybności?