czwartek, 2 grudnia 2021

Jak to ze Barbōrkōm bōło....

Kejsik, za starego piyrwyj, kôżdy fach, kôżdô profesyjô mieli swojigo patrōłna. I tak: świynty Jōzef miôł we flyjdze cimermanōw a stolôrzy, św. Kryspin miôł juzaś ci szwiecōw pod sia, Mikołôj – pastyrzy, Izydor – siedlokōw i pampōni, Kosma ze Damianym – dochtorōw i japtykôrzy; muzykantōw – św. Cecylia, wojokōw i szucmanōw – św. Jerzy, sztudyntōw – św. Grzegorz, a juzaś berkmōnōw, mataczkôrzy i zyjmanōw – ta naszô ci ślōnskô Barbōrka. Nale, ino ta świyntô Barbōrka przodzij, tyż jesce za pierōnym starego piyrwyj, bōła ci patrōnkōm (krōm berkmōnōw): kamiyniôrzy, siodłokōw, mulôrzy, kowôli, cieślōw (tych grubowych terlaczy tyż), kopidołōw, zwōnnikōw (gloknerōw) i ludwisôrzy (glokyngiserōw), hutmacherōw, kuchôrzy, masarzy, dziołchōw-freli, ku tymu heresztantōw, artileristōw, kanoniyrōw i saperōw, fojermanōw i... mocka jesce inkszych. Ja, ja ! Tak ci jeik bōło, a i terôzki dalij niyftore jesce sie prōbujōm prziflostrować ku tyj naszyj świyntyj. Ło samyj naszyj św. Barbōrce niy za tela idzie pedzieć skuli tego, co przinôleżi ci Łōna do tych świyntych jōngferōw „dziywic-ciyrpiyntnic”, ło keryj wszyjskie papiōry sie potraciyli, zapodziôli, ale ludzie boczōm łō Nij, a gyszichty i roztomajte łozprôwki ło tyj świyntyj, sōm zawdy żywe i do dzisiôj spōminane. Gôdô sie, co ta szumnô i gryfnô dziołcha umrziła ciyrpyntniczōm śmiyrciōm kajsik kole 305-306 roka. Bōła bezmać cerōm pijynżnego niyznobōga Dioskura ze Heliopolis we Azji Mynszyj. Łojciec posywôł ci jōm do roztomajtych szuli tela, co niy spodziywôł sie, iże Łōna tam przyjńdzie na krześcijaństwo i do sie łokrzcić. Ku tymu jesce przisiōngła forgot, co bydzie do łostatka jōngferōm i łodciepowała wszyjskich szacōw i galantōw, kerzi sie kcieli śniōm łożynić. Tyn côłki Dioskur, srogi byamter bôł sie ło swōj urzōnd i pijōndze, i je sie ino tego wszyjskigo ło tyj swojij cerze dowiedziôł, napocznōł ci ta swoja cera fōłdrować i krziwdować. Pôrã razy mu drapsła ze pomiyszkaniô. Jedyn rōłz to bali skukała sie u takich skalnikōw, u ludzi, ftorzi we gōrach fedrowali. Je sie tam ino przikludziyła, to ta côłkô gōra łoroz sie łozstōmpiyła tak, iże poradziyła ta Barbōrka wlyjźć rajn. I beztōż tyż możno, berkmōny łobrali sie jōm za patrōnka. Jesce niyskorzij łojciec-łoszkliwiec zawar ci jom we takij srogij wiyży i blank niy dôwôł jôdła, i sōm winowôł jōm przed sōndcōm we ichnim gyrichcie. Nō, i we tyj wiyży miała doczkać do śmiyrci. Je ale niy poradziyła doczkać sie tyj śmiyrci, to gryfny janioł prziniōs ji tam kōmunijô świyntô. Zatym tyn sōndca skôzôł jōm na śmiyrć, a jeji łojciec sôm uchlastnoł ji gowa. Je to robiōł – jak sie gôdô we tych powiarkach – pierōn szczelōł ze światłygo niyba i tego Dioskura zatrzas na szlag. Skuli tego tyż na niyftorych łobrôzkach pokazuje sie ta św. Barbōra ze hostyjōm w gorzści. Ta naszô św. Barbōrka przijynli na patrōnka berkmōny chnet na côłkim świycie. U nôs napoczli jōm ćcić dziepiyro we strzydniowiyczu a przijńszło ci to ku nōm ze Czechōw. I Wiycie, iże nôjstarszy kościōł tyj świyntyj Barbōrce wystawiyli już we 1262 roku we takij dziydzinie Bożygniew kole Środy Wielkopolskij. Idzie sam jesce dociepnōńć, co świynto Barbōrka majōm we srogij zocy we Czechach, we Saksonii, Lotaryngii, połedniowym Tyrołlu, a i tyż we miymieckim „Zagłębiu Ruhry”. Juzaś we Miymcach, ale we Nadrynii, gôdajōm, co Łōna zawdy je do kupy ze świyntym Mikołôjym, ze kerym depto, wandruje po ludziach i dowo dzieckōm gyszynki. Wiycie, do dzisiôj kajsik kole Bytōnia, Radziōnkowa i Piekôr łozprawiajōm jesce takô inkszô szykownô gyszichta: Bōło to jakosik na łostatek piyrszyj wojny światowyj. Mode karlusy, kere jesce niy byli przi wojôkach, blank nie mieli co robić. Bōmlowali, brzōnkali sie bele kaj, i bez côłke dnie garusiyli, ślygali na Gōrze Gryca we Miechowicach. Szkaciyli tyż, ździebko tam cosik szlukali i wadziyli sie, jak to zawdy modzioki. Świyntô Barbōrka, kierô tam kukała ze takij kapelki, zaślimtała aże bōło słychać naobkoło. Jedyn ze tych gryfcokōw wstôł i prasknōł jakomsik bergōm we ta kapelka. Zarôzki sie ale sie wystrachôł i citnōł, kaj ino go dziobli poniyśli; wkarowôł blank na zôgōny. Jego kamraty gawcyli sie, chichrali a niyskorzij podeptali ku dōmowi. Pôrã dni niyskorzij szoł ci tam jedyn hajer ze Karbia i po klynczōncku porzykôł jedyn pôciorek przi tyj Barbōrce. I wtynczôs usłyszôł te ślimtanie we tyj kaplicce. To ta ichniô świyntô Barbōrka fest beczała skuli tego modzioka-chachara. Je to niyskorzij tyn murcek łopedziôł we Miechowicach, wszyjskie ludzie poszli pōńtować na ta Grycowo Gōra. I uwidzieli, co wszyjsko sie tam ci zwekslowało, przemieniyło. Barbōrka niy dziyrżyła już szebli we lewyj gracy a srogi lampus miała łobrōcōny do doła... I tak ci tyż do dzisiôj styrcy i ślimtô, je ino słyszy jak fto sklinô i sie ze wszyjskimi wadzi. Bezmać to wszyjsko sie przemiyni, we Miychowicach bydzie juzaś gryfnie, je ta jejich Barbōrka nazôd bydzie miała ta szebla we gracy a tyn srogi lampus bydzie na łodwyrtka, znaczy sie do gōry.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

ojgyn@interia.pl