Andrzyjki...

Nale, mielichmy te côłke Andrzyjki łod kerych bezmać napoczynô sie tyn cołki jankorny jagwynd, po łacińsku: adventus, znaczy „przijńscie” lebo Narodzynie Krystusa. Kejsik, za starego piyrwyj mianowali to „śtyrdziystnica” skuli tego, co srogi post zetrwôł aże śtyrdziyści dni a napoczynôł sie zarôzki po świyntym Morcinie (jedynôstego listopada). Łod tego tyż Morcina bōł ci gryfny zwyk parszczyniô gańsi we łostatnim dniu przodzij tyj śtyrdziestnicy, bo na isto: „we Morcina, nôjlepszejszo je gynsina”. Tela, co ło świyntym Morcinie jô już sam rzōndziō i niy byda tego tuplowanie powtôrzôł. Sōmy dzisioj po świyntym Andrzyju, po naszym Aciku i beztōż trza by sam terôzki pedzieć ło poruch gryfnych zwykach, ło wrōżyniu. Tyż zech już to niyrôzki ło tym sam berôł, ale zawdy werci sie jece przijńść na to. Ło lōnyj świycce lebo ło gorkim blaju niy byda sam wiela eklerowoł, bo to przeca kôżdy jece boczy. Ale, mode dziołchy, frele abo na szpas, abo naskwol stôwiali swoji szczewiki rajōm ku dźwiyrzōm ze zadku, do przodku, ze zadku do przodku. I ta dziołcha, keryj szczewik piyrszy dōjńdzie do tych dźwiyrzy, nôjprzodzij ze wszyjskich sie wydo. A u samygo Oskara Kolberga możno nôjńść taki zwyk, iże frele, samotne ciepiōm do zadku jejich szczewiki a keryj majdyczny charboł śleci samōm szpicōm ku dźwiyrzōm, ta na bezrok sie wydo. Juzaś kej śleci abzacym, krōmflekiym ku dźwiyrzōm łostanie starōm pannōm, a możno i zowitkōm. Tyż ciepanie za sia łostrużynami ze jabek i ze jejich zawijasōw możno wypokopić piyrszô literka miana karlusa, kery bydzie na bezrok śniōm zolyciōł. Juzaś u mojij Starki Any, we Logiewnikach to sie do waszbeku ze wodōm opaternie wrajżowało jegły, sztopnadle łokrzczōne mianami wszyjskich dziołchōw i karlusōw we izbie, i te sztopnadle, kere sie spichły do kupy znaczyli, co tyn synek, i ta dziołcha bydōm ze sia gôdać, bydōm zolycić. Je jece jedyn zwyk, kej pod trzi szolki wtykô sie pora drobnych, chlyb i berga ziymi. Ta, kerô znôjdzie klepoki – bydzie bogato, ta, kerô nôjńdzie chlyb – nigdy niy bydzie miała głōd, a juzaś ta, kerô ziymia – bydzie przi śmiyrci. Grała tyż jece zawdy jakosik muzyka, a na stole byli teriny ze roztomajtymi hanyskowymi i kokosflokowymi kyjksami, makrōnami, i roztomajtymi, bele jakimi kołoczkami, piernikōma. Dlô dziołchōw bōł do picio „szeker” (po naszymu piwo rzniynte) i jakiesik zofty, nō a chopcy – to przeca wiycie – jakosik miodōwka lebo inkszy, dobry sznaps. I fto mi rzyknie, iże to niy byli gryfne zwyki? A możno mie sie ino spōminajōm stare czasy, i jak to gôdôł tyn poeta Boy-Żeleński: „Jednania święcą się gody: Grajcie mej duszy fanfary! Umiera błazen młody, Rodzi się dureń stary...”