I co mie sam jesce dziyrżi?

I co mie sam trzimô? Co mie sam dziyrży? Pōnbōczku, na isto co mie sam jesce dziyrży? Pōnbōczku, niy dej tak dalszij żyć! Anō, samech sie urodziōł, i sam kca zemrzić. I sam idzie łozprawiać take cepiate wice, szpasy. Bo cheba wszyjskie miarkujōm, co ta piyrszô połowina życiô popsowajōm cowiekowi łojce, a drugô – dziecka! Ale tam. Jô już sam kejsik gôdôł ło mojij Starce Klarze. Łōna zawdy łozprawiała nōm śpikolōm roztomajte gysziszty, roztomajte bery. Kciôłbych terôzki rzyknōńć cosik, coch spamiyntôł ze modych lôt i – coby mi żôdyn niy przeciepnōł, iżech je małupica lebo papagaj – byda to rzōndzioł tak, jakech to spamiyntôł: Bōła ci rōłz gospoda, niy, niy ta łod Pyjtra, ino inkszô, tyż gryfnô. We tyj gospodzie szło pojeść, pośniôdać, no i szluknońć mało-wiela, tela – co inakszij niźli u Pyjtra – gospodzki niy dôwôł na pōmp. Ino kciôł, coby zarôzki bulić i to rubymi. Wszyjskie naobkoło to miarkowali. Nō i kejsik przikludziyli sie tam dwa miglance. Niy mieli żôdnych betkōw ino ździebko pomyślōnku. Co tyż mieli robić? A dyć łōni już na Barskij (tôrg we Chorzowie) dowiedzieli sie, co tyn gospodzki nic niy do na heft. Tak ci dugo medikowali aże wypokopiyli. Wlejźli sie gryfnie rajn do tyj gospody, zicli sie szykownie a jedyn śnich miôł gryfny koferek, drugi sztramsko tasia. Tyn istny, tyn karczmôrz tak sie gawcy i wrazidlato pytô: – A łōni, to łod kany, skōndsi? Cym tam jarmaczycie, co tam kajplujecie? – Anō, mōj kamrat kajpluje sznaplami, sznōrōwkōma do szczewikōw, gutalinym i byrsztami. A jô mōm sam kichole na przedej! – łodrzykô jedyn miglanc. – Kichole, sznupy na przedej? Jak to tak idzie? – pytô sie gospodzki. – A dyć blank ajnfach. Jet ci sam u nôs we Sosnowcu taki werk, kaj sie te kichole, kiere jô sie sam lajstna, sztapluje, garniruje i niyskorzij dalij kali, dalszi sprzedowo. Przeca niy kôżdy je zadowolniōny ze swojij fresy i swojigo kichola. Skuli cego ludziska nôjbarzij wajajōm? A dyć wajajōm na kichole. A wy gospodzki, môcie tyn kichol nikej côłki kibel kobzoli. Mogecie ale sam nōm go skalić. – Jak to, jak to skalić? Jesce terôzki podwiyl żyja? – pytô sie tyn istny. – A dyć niy zarôzki! Jô sam terôzki kłada na tyn blat sto złociokōw, a łōni mi dajōm tyn kichol zarôzki, kej ino kipnōm. – Gôdôcie, co dziepiyro kej mi sie zemrzi? A przeca po jakiego dioska tam we truchle, tyn pyrkaty kichol bydzie mie sie nadôwôł? I dowocie zarôzki côłke sto złociokōw? – Gynał! Dowōmy sam zarôzki sto złociokōw, ale kejby sie ftosik zegziōł, i kciôł niyskorzij sie ze tyj parady wykiołzdać, buli jesce rōłz tela! – Nō, tōż sztama, dôwejcie mi sam zarôzki te sto złociokōw! – pado gospodzki. – Po maluśku, panie ōłber, muszymy tyn kichol nacechować, coby nôs żôdyn niyskorzij niy łocyganiōł, niy łoszydziōł. – łodrzyknōł jedyn ze tych miglancōw. Wyjimajōm, srogi pitwok, szpirytusowy bryner i warzōm taki cerwiōny lak, szlajfujōm i grzejōm tyn pajtok .... Gospodzkigo ździebko strach łobleciôł, mrowce mu po plecyskach napoczli tyrać... – Ej, ej, a co wy kcecie sam zbajstlować? – pytô sie wystrachany. – Nō, a dyć nic, ino wôs kcymy nacechować. Przeca dowōmy sto złociokōw, to muszymy gynał miarkować, iże tyn kichol je nasz. Jedyn sztympel i fertik! – Coście pedzieli? To jô mōm taki łosztymplowany tyrać choby kormik abo gańć? A dejcież wy mi pokōj – zawrzesknōł gospodzki, kej sie i tego pitwoka i tego łognia zlynknōł. Niy ma żôdnyj „umowy”, jô... jô wylazuja ze takigo konszachtu! – Co? Jak? Łodmiyniōło wōm sie? Miarkujecie, co wôs to bydzie sto złociokōw geldowało. – pytajōm sie wrōłz łoba miglance. – Stanowiynie je na zicher sam podszrajbowane i nic sie już niy do zwekslować. Szynkorz côłki znerwowany, rozgzukany, jesce cosik prōbowôł przełōnacyć, ale wszyjskie we tym szynku widzieli i byli mōnter, co gospodzki dôł zwōlo na przekajplowanie tego kichola i niy łostało mu nic, ino chycić sie za kabza i wybulić te sto złociokōw sztrofy. Kej już wybulōł te pijōndze, te dwa miglance zicli sie gryfnie na jejich zeslach, napytali sie inkszych kamratōw i napoczli ćkać i słepać, a za kōżdōm razōm, kej dźwigali lampus przisrywali: – A to, gospodôrzu, a to barman, za wasz KICHOL! I to sie terôzki tak modernie mianuje: „marketing bezpośrydni”, pra? Nale, moge być i tak, jak to sie przidarziło mojimu kamratowi, zyjmanowi, ryżymu Jyndrysowi. Wkarowoł ci łōn bōł do szynku we Gdyni (lebo Gdańsku, niy bocza) i łod proga wrzescy choby go ze skōry łodziyrali: – Chief! Chief! Bōłech bez côłkie pōł roku na morzu, dejcie mi sam, a wartko, cosik srogigo, łobłōnczastygo i nafolowanego łod gōry do spodku gorzôłōm! – Robi sie Jyndrys, zarôzki – łodpedziôł mu ze rułōm gospodzki. – Moge to być naszô rubô Marika?

Mōj kamrat i jejigo dijyta....

Dŏwnoch niy pisŏł ło cufalach, kere sie mi przitrefiajōm wele mojij siyni. Ale terŏzki musza spōmnieć fal ze łōńskigo tydnia. Wylazowŏłech – jak to mōm we zwyku – na laga biyru do mojigo szynku na Grunwaldzkij i łorŏz sztopnōł mie kamrat, Janiurcynyj Pyjter, keregoch już pierōnym dŏwno niy widziŏł. Miŏł ci łōn take zaślimtane łod cygaretowego smōndu i zbrōnotniałe łod niymocnych leberkōw ślypia a ku tymu jesce stopierōńsko zachrapociały głōs: – Te! Ojgyn! A żyjesz to jesce? – napasztnōł mie na winklu Krojcki. – Anō, Pyjter, żyja tela, co to jes za życie chopa na pynzyji? – łodrzyknōłech. – Ja, ale dobrze wyglōndŏsz... miarkuja, co ci sie darzi, abo chocia mŏsz rŏd... biyr. – fandzoli jak zawdy Pyjter. – Widza, co mŏsz nowy gybis... a i u golaca bōłeś, ja? – No, sztimuje... ale pewnikiym niy to kciŏłeś mi pedzieć... – łodrzyknōłech mu juz deczko snerwowany. – Gŏdej, co tam u cia słychować. –Wiysz Ojgyn, jŏ jesce do terŏzka niy poradza sie spamiyntać po takim jednym stopierōńsko szpasownym cufalu, kery mi sie przitrefiōł niydŏwno. – Niy gŏdej! A co takigo ci sie przitrefiōło? – Wiysz Ojgyn, mōm psiŏka. Poszŏłech do Kauflandu, coby sprawić mu ze dwa-trzi pakyty tego modernego Pedigree Pal Junior... tyn pierōński gizdōń ino take maszkyty żre... a je już pōłtora roku stary. – Nō, cosik mi ta łozprŏwka wyglōndŏ na dugszŏ... wlezymy rajn do mojigo szynku, łobsztalujesz po ladze (czamu jŏ mōm łochyntolowi fōndować?) i mogesz dalszij łozprawiać. Wleźlichmy rajn, Pyjter łobsztalowŏł po zajdlu piwa i ku tymu po sznapsie. Zicli my sie na lufcie, nō i suchōm, co tyż to bydzie fabulōł tyn mōj kamrat... – Wiysz Ojgyn, stanōłech ze tym sprawōnkym we raji do kasy, kej łorŏz jakosik baba za mojimi plecōma pytŏ sie mie eźli jŏ mōm psa... cōż tyż to za pytani? – Nō, i... – markiyruja, iże mie to interesjyruje. –Jŏ, wiysz Ojgyn, tak bez dugszigo medikowaniŏ łodrzyknōłech, iże niy, inoch razinku napocznōł wywołanŏ dijyta... dijyta Pedigree Pal, coby małowiela ściepnōńć ze basiska, czegoch ale miŏł niy robić, bo wylandowŏłech ci we lazarycie na OIOM-ie... – Toś to wysztudiyrowŏł Pyjter! – To jesce nic Ojgyn. Pedziŏłech tyj babie, iże tak po prŏwdzie ściepnōłech ze dwadzieścia kilo ze basiska, tela, coch sie chnetki łocuciōł ze roztomajtymi jegłami i rułkōma powstyrkanymi bele kaj na tym OIOM-ie. Ale dijyta jes fajnistŏ i ino trza zawdy wylazować ze chałpy ze kabzami naladowanymi do pŏłna tymi klōmpkami Pedigree Pal i ćkać je, kej czowiek napoczynŏ mieć głōd. Bo to ci jes jŏdło, ftore mŏ we sia wszyjske tajle, kerych potrza do zdrowygo życia... i byda ta dijyta dalszij używać. – Chopie! Aleś to zagiździōł! I co dalszij? – spytŏłech i łobsztalowŏłech terŏzki jŏ po ladze biyru. – Wiysz Ojgyn, wszyjske ludzie we tyj raji byli łocaubrowane mojōm łozprŏwkōm a łosobliwie srogi chop, kery stŏł za tōm wrazickōm babōm i mało mu basisko niy pukło łod śmiychu. A ta baba niy dała pokōj i dalszij ci mie pytŏ: – A to łōni wylandowali na tym OIOM-ie skuli tego, iżeście sie zagidziyli, zatruli tym jŏdłym dlŏ psiŏkōw, ja? – Niy, niy paniczko. To skuli tego, iżech siednōł se na wele borsztajnu na hulicy i napocznōłech sie lizać swoje jajca. Wtynczŏs ci mie prasknōł autok! – Jezderkusie! Pyjter! Ale to nametlŏł! – Ja, ja Ojgyn... ale nŏjgorzij bōło ze tym istnym, co stōł za tōm babōm. Pō niygo musiała przijechać waleska (pogotowie retōnkowe), bo blank ci sie niy poradziōł ze śmiychu spamiyntać! Ojgyn z Pnioków

Jedyn, jedziny rōłz...

Môj, to môj i swoji prawa mô. Łozprawiôł mi stary Alojz Bregula, jak to kejsik we môju nachtigale klōnskali za łoknym (łōn miyszkôł kole „ligi”, kole tyj „doliny gōrnika” , ale łod Maciyjkowic) , hica ci bōła festelnô bez côłki dziyń, flider wōniôł za łoknym, choby côłki fynsterbret parfinym ftoś popyrskôł, a łōn ci ze swojōm starōm kładōm sie do pryka, bo już bōło dobrze na łodwieczerz. Łōn, kej ino lygôł, już mu sie ślypia zawiyrali, już mu sie ślypia klapli, ale jego starô krynci sie, zwyrtô, fajtô sie we lewo, we prawo, wylazuje na poszwa, wlazuje rajn pod pierzina, ciyngiym tam a nazôd, i blank ci niy poradzi nynać. Łorôz tyż tyrpie tego swojigo chopa i po cichuśku gôdô ku niymu: – Lojzik, Lojzik, suchôsz ty mie? – Suchōm, suchōm, ale kciôłbych już spać – pado Bregula, i łobrôcô sie na drugô zajta we prykolu. – Lojzik, Lojzik, a rzykni ty mi ino, zdradziōłeś ty mie kiedy, abo niy. – Cicho być Hyjdla, aże być cicho. Co cie dzisiôj siokło? Pytlujez i pytlujez, a mie blank niy dôwosz spać. – Nale, Lojzik, takeś sie dupōm ku mie zwyrtnōł, ani mie niy pohajosz, kusika niy dôsz, to chocia rzyknij: zdradziōłeś ty mie ty, abo niy? – Jezderkusie! Ale ty tyż poradzisz kwiōnczeć, ale ty poradzisz być zmierzło. A kej ci powia, dôsz ty mi już yntlich pokōj. – Dōm Lojziku, dōm, ino mi rzyknij eźliś mie chocia rōłz zdradziōł? – Nō, możno to bōło rōłz, wiysz, tam we zanatorjōm, nō... zdrôdziōłech cie rōłz. Ale... ale na zicher, ino rōłz! I to pierōnym dôwno tymu nazôd! A Hyjdla jak ci sie niy łodwinie, jak ci go niy prasknie bez pysk: – Dzisz go łochyntola pierōńskigo! Rōłz! I prask ci go tuplowanie we fresa. – Hyjdla! Co cie siokło? Co we cia za diosek wlôz? – A niy przidało by ci sie terôzki.... tyn jedyn, jedziny RŌŁZ?? Ojgyn z Pnioków

Kartofle, kartofle...

Łojciec ze swojim synkiym handlujōm kartoflōma po roztomajtych zidlōngach. Jak zawdy wjyżdżajōm na plac i wrzescōm: – Karofle! Kartofleee! Ze drugigo sztoku wychylōła sie modo baba i rzōńdzi, iże winszowała by sie... – A wiela wōm paniczko potrza? – Anō, śtyry miechy! – Synek! Deptej na wiyrch! – gŏdŏ łojciec. Na wiyrchu baba sie pytŏ: – A wiela byda musiała zabulić? – Anō, jak dlŏ wŏs paniczko, to uczyni 200 złociokōw. – Hmmm, niy mōm tela, ale sōm łōni panoczku już majoryntny, dorōsły, mie tyż nic niy brakuje, to możno jakisik nōmerek, jakesik wartke dupczyni? – Anō, musiŏłbych pogŏdać ze fatrym. – Nale, nale, wiedzōm łōni panoczku, sōmeście już majoryntny, to po jakego pierōna pytać łojca? – Jŏ jednakowōż kciŏłbych sie fatra spytać... – Nale po jakiymu, panoczku, po jakiymu? – Bo wiedzōm łōni paniczko łōńskigo roka przedupczylichmy kajsik kole 8 tōn naszych kartofli!