sobota, 16 kwietnia 2022

Jutro Wielkanoc ...

Nō ale, jutro już je yntlich dugo, bo łod Godōw, łoczekiwanô Wielkanoc. Wielkanoc, niydziela wielkanocno – nôjstarszyjsze i cheba nôjważniyjsze świynto krześcijōńskie ustanowiōne na pamiōntka mortwychstani Krystusa. Przodziyjszy tydziyń stanōwi czôs spōminaniô nôjważniyjszych dlô wiary krześcijańskij wydarzyni, mianowany je Wielim Tydniym a łostatnie dnioszki tego tydnia: Wieli Szczwortek (łodwieczerz), Wieli Piōntek, Wielo Sobota i ta gryfno Niydziela Mortwychstani mianowane sōm Triduum Paschalne. Tak po prowdzie kôżdô niydziela je we krześcijaństwie pamiōntkōm mortwychstani Krystusa (krōm pamiōntki stworzyniô świata bez Pōnbōczka), ale ino ta Wielo Niydziela je ci u nôs pamiōntkōm nôjbarzij podniōsłōm. Ło tym jak i co skuplowane je ze Wielaknocōm, niy byda sam tuplikowôł, bo pewnikiym wszyjskie’ście mocka usłyszeli bez côłki Srogi Post łod waszych kapelōnkōw. Jô bych sie sam jednakowōż wrōciōł do jednego piyknego zwyku, ło ftorym sie chyba blank przepōmniało a kery bōł na isto piyknisty. Wiycie, kejsik za pierōnym starego piyrwyj (dalszij niźli za Stary Polski) bōł szykowny zwyk skuplowany ze Wielkanocōm, ftory mianowałi „pogrzybym żuru i śledzia”. Kejsik na isto jôdło wielgopostne łograniczało sie do żuru i harynkōw. Niy ćkało sie niy ino miynsa i fetu, ale i nabiału, i cukru. Kej tyż już tyn Wieli Post szoł ku łostatkowi, szykownōm tradycyjōm we Wieli Piōntek na łodwieczerz abo we Wielo Sobota z rańca, bōł ci tyn „pogrzyb żuru i harynka”. Wykludzaniu ze chałpy harynka i żuru asistowali roztomajte szpasowne śpiywki i łokrziki. Tego harynka (ale niy takigo fest spaśnego, fetownego), nôjlepszij to wyrzniyntego ze papyndekla abo drzewiannego krymplowało sie na rubym sznōrym i na wiyrbie wiyszało sie go nad drōgōm. Bōła to tako zimboliczô sztrofa dlô tego hangniyntego harynka za szejściotydniowy post. Juzaś we łodrōżniyniu garniec ze żurym, jakisik stary bunclok zakopowało sie kajsik za wsiōm. Kajniykaj ku tymu zakopowało sie jece garniec ze hasiym, co juz na isto łoznaczało fajrant ze postym i pokutōm. Ze inkszych zwykō trza sam jece spōmnieć ło Judôszach, Judôszkach znacy sie, ło wiyszaniu tego łoszkliwca Judôsza. Bōł ci to (jece kajniykaj sie tyn zwyk piastuje) prziwyk skuplowany tyż ze tym ci krześcijōńskim świyntym Wielkijnocy. Tyn zwyk nawiōnzôwôł do historyji mortwychstaniô Krystusa, bo przipōminôł ło zdradzie Judôsza. Mōndroki prawiōm, co to je takô skrystianizōwanô forma tōnkaniô Marzanny, kierô wyrōsła ze pogōńskich łobrzyndōw witaniô wiesny. Te côłke widōwisko napoczynało sie we Wieli Szczwortek bez noc (we niyftorych dziydzinach już we Wielo Strzoda) a kōńczōło sie na drugi dziyń po połedniu. Srogo kukiōłka, ftorô pokazowała tego Judosza bōła nôjprzodzij sōndzōnô a zatym wiyszanô na kościylnyj wiyży. We Wieli Piōntek ściepowało sie tego Judôsza ze wiyży, a zatym juzaś prało sie go, szarpało i ciorało sie niym po côłkij wsi. Na łostatek podpôlōnô kukiōłka wciepowało sie rzyki abo jakigosik subla. Tela, co to sie naszym kapelōnkōm moc niy zdało i Kościōł zakôzôł organizjyrowaniô tego widōwiska, skuli tego, co na to przilazowało na isto mocka ludzi. A tam kaj jece zetwôł wiyszało sie Judôsza na kōminie, na jakisik zojli abo i na jakim stromie. I jece na sōm łostatek spōmna ło takim tyż gryfnistym, chocia niy naszym, ślōnskim zwyku jakim byli „pucheroki” (łod łacińskigo miana synka – puer). Fajrowali te pucheroki we Palmowô Niydziela we Karkowie i łokolicach a wandlowôł sie tyn prziwyk ze dôwniyjszych kolyktōw sztudyntōw, „żakōw”. Ło szaroku we Palmowô Niydziela poprzeblykane chopcy deptali łod kōmina do kōmina, łod chałpy do chałpy. Na palicach mieli ci łōne sroge szpicate copki ze farbistego leszpapiōru, gympy zmazane, ufifrane sadzōm a we pasie przepôsane byli sznōrami. Śpiywali, winszowali wesołych świōnt Mortwychstaniô Pańskigo, wygłôszali mōłwy, kere kuplowali ze sia starodôwne piyśni wielkopostne, „kantyczkowe” kolyndy, wicne łozprôwki i rymowanki. Przi tymu klupali jece fest krykami pastyrskimi i rzōndziyli na tyn przikłôd tak: „A jô mały pastuszek szukołech Jezuska, Znodech go pod dymbym, miôł piscołka i bymbyn. Na piscołce pitu-pitu – na trōmelku stuku-puku, Śtyry panny w tańcowaniu a tyn istny na łostatku ...” Dostôwali za to jôdło, gōwnie jajca i pôrã klepokōw, kere wciepowali do koszyka.Bōł tyż jece prziwyk mianowany Palmōwym Jezuskym (abo tyż Dymbōwym labo Lindowym) do kupy ze Palmowym Yjzlym. Bōła to szykownô drzewiannô figōra Krystusa na yjslu wojżōnô na wōzku nałōnczôs procesyji we Palmowô Niydziela. Tak pokazowali tryjōmfalny wjazd Jezusa do Jyrozolimy, kaj ludzie witali Go ciepanymi pod nogi mantlami i palmowymi astami. Sōmech widziôł takigo Palmowygo Jezuska we Muzyjōm Narodowym we

środa, 13 kwietnia 2022

Jak fajrujōm Wielkanoc...

Wiycie, jŏ już mocka razy pisŏł ło wszyjskim, co je skuplowane ze gryfnymi świyntami, ze wiesiynnōm Wielkanocōm. Ale łostatnioch prziszŏł na te idy (po przeczytaniu szykownistego artikla Wilhelma Karuda), coby połozprawiać ło deczko inkszych prziwykach, i ździebko inkszym fajrowaniu tyj Wielkanocy. Nŏjprzodzij spytōm: Co ze sia do kupy majōm ukraińske perepyczki, szwedzke påskkaerringar i nasze podbeskidzke kyćki? Ze czym tyż tak blank ajnfach idzie skuplować patrōnka ludōw Pōłnocy, greckŏ citrōłnowŏ zupa i łobrŏz ruskigo malyrza? Wszyjsko to sie binduje ze zymbolikōm Srogigo Postu, Wieligo Tydnia i Wielkanocnych Świōnt. Wiycie, kejsik faterek Beda mianowany Czcigodnym abo Wspaniałym (ur. 672 w Wearmouth k. Sunderlandu w Anglii, zm. 25 maja 735 w Jarrow), mnich i prezbiter anglosaski, już przi napoczniyńciu VIII wiyku naszyj yry mocka ci szpekulowŏł na tyma wiesiynnego fajrowaniŏ. We stodiosich murach klŏsztoru we Jarrow zgłymbiŏł, sztudjyrowŏł niy ino dziyje Mynki Pańskij. Interesowali go łobyczaje pogańske, wiyrzynia niyłokrzczōnych przodkōw i wpływ na sia roztomajtych kōltur. Łōn już wtynczŏs wiedziŏł, iże Ziymia je kulitŏ i piyrszy napocznōł rachować lata łod narodzyniŏ Pōnbōczka. Pewnikym tyż niy miŏł nic na prociw, iże szpasowne cyrymōnije na czyść bōginki Ēostre (abo Ostary) zbōgaciyli usiyszne fajery Dnia Mortwychstaniŏ. Ta ci „Wspaniała Matka” – jak jōm mianowali – bōła patrōnkōm ludōw Pōłnocy, a łoddŏwanŏ ci jij przi tyj przileżitości czyść – słŏwiōła rōwnonoc wiesiynnŏ. Jajco, bagniōntka (wiyrbne kotki) i łokwitōść żywych farbōw, to ino niyftore zimbole tyj łodnowy życiŏ i uciychy, ftore we blank przirodzōny szimel kuplowali sie ze całbrōwnōm mistykōm Wielaknocy. Te nŏjważniyjsze, i tyż cheba nŏjstarszyjsze świynto blank przi napoczniyńciu naszyj yry, fajrowanli we dniu żydowskigo Pesach (Pascha – „przejście”, Pajsoch, Pejsoch abo jesce po naszymu Przaśniki). Juzaś we szczwŏrtym wiyku Kościōł gōwnym dniym fajerōw ustanowiōł piyrszŏ niydziela po piyrszyj wiesiynnyj pŏłni miesiōnczka. Ale tyż Wielŏ Niydziela we cŏłkim krześcijōńskim świycie poprzydzōnŏ je Srogim Postym i Wielim Tydniym. To czŏs zastŏraniŏ, pokuty i rzykaniŏ. Rychtuje nŏs, wiyrnych ku fajrowaniu Dnia Mortwychstaniŏ. Kościōł rzymskokatolicki, ale tyż luterŏki, ynglikany, wyznŏwce prawosławiŏ i inksze kōnfesyje deczko inakszij podłajżōm ku fajerōm Świōnt Wielkanocnych (ino łōńskigo roku u wszyjskich te świynta trefiyli we tym samym czasie). Jednakowōż wszandy, krōm kultu religijnygo, reszpektuje sie uświyncōnych tradycyjōm łobyczajōw i ludowych cyrymōnijōw skuplowanych ze uprawōm ziymi i cŏłkōm zimbolikōm tego tisza świōntycznygo. Niyftorzi snŏs krajzujōm, wandrujōm po świycie, i mōmy beztōż tyż przileżitość przifilować, przijzdrzić sie tyj religijnyj, łobyczajowyj i kucharskij roztomajtōści i łokwitōści. Wszyjske pewnikiym widzieli już sroge procesyje we Lipnicy Murowanyj, kaj idzie uwidzieć palmy na bez trzidziyści myjtrōw sroge. Juzaś kajsik we Gōrnyj Szwabiji (Oberschwaben lebo inakszij – Schwäbisches Oberland) łocaubrujōm ci nŏs do łostatka blank maluśke palymki, ale niypodobnie zbytkōwnie ugarniyrōwane. Na Podolu (łac. Podolia, ukr. Поділля, Podilla, ros. Подолье, Podolje, rum. Podolia) dowiymy sie juzaś jak to za starego piyrwyj nałōnczŏs postu schrōniało sie dzieckōm gracki, a miasto bŏjkōw czytało sie jim żywoty świyntych. Tam tyż idzie pojeść perepyczkōw, takich – jak to tameszne mianujōm – zaduszōnych babōw, ftorymi sie kajplujōm we Wielim Tydniu na... smyntŏrzach. Kajsik hań-tam we afrikańskij masajskij dziydzinie idzie posuchać łodświyntnygo babskigo śpiywaniŏ – kigelegele, a zatym we Łętach Szlachyckich kajsik pod Piotrkowym Trybunalskim mogecie sie porŏczyć festelnie szmektnym żurym wielkanocnym. Deczko juzaś inkszym żurym, ale tyż festelnie szumnym, ugościć wŏs poradzōm i na cŏłkim naszym gryfnym Ślōnzeczku. We moskiewskij Galeryji Tretiakowskij (Государственная Третьяковская Галерея) idzie we zastŏraniu przetrowić deczko czasu przed moc wywołanym łobrŏzym Ilji Riepina (Илья Ефимович Репин) „Procesyjŏ we Gubyrni Kurskij, a we inkszych muzyjach wielkanocne akcynty idzie merknōńć na łobrŏzkach ino chocia Borysa Kustodijewa (ros. Бoрис Михайлович Кустодиев), Matthiasa Grünewalda, Michelangela Merisi da Caravaggio, Rembrandta (Rembrandt Harmenszoon van Rijn) i mocki jesce inkszych. Łoglōndali my ze mojōm Haźbiytkōm szykownistŏ ale chamernŏ „Wiyczerza we Emaus” Rembrandta we paryskim Musée de Louvre, Caravaggia „Słożynie do grōbu” we Watykanie, „Wiyczerzŏ we Emaus” we lōndyńskij National Gallery abo „Pocałunek Judasza” we dublińskij National Gallery. Łōńskigo roku juzaś we kwiytniu zbajstlowali srogŏ wystowka na Kremlu we Moskwie wielkanocnych jajec petersburskigo jubilyrza Petera Carla Fabergé (Петер Карл Фаберже). Łōn ci jajca robiōł ze pōłszlachytnych kamiyni bindowanych ze goldym i strzybłym. Nŏjwiyncyj takich jajec zrobiōł dlŏ carskij familiji. Mieli my tyż przileżitość ze mojōm Haźbiytkōm łobejzdrzeć jajco zrobiōne we 1891r. dlŏ cara Aleksandra III na gyszynk dlŏ jego babeczki Marii Fiodorownej tela, co we moskiywskim muzyjōm uzbrojyniŏ (Оружейная палата). A we biyrkowickim skanzynie, frajlichtmuzyjōm – Muzyjōm Wsi Łopolskij kŏżdyrok łodbywŏ sie wywołany niy ino we Polsce kōnkurs kroszōnkōw. Werci sie tam zajzdrzić skuli szmektnyj przileżitōści do skosztōnku ślōnskigo kołocza. Juzaś ze wiyrnymi Kościoła etiōpskigo mogymy jōńć sie we mszy wieczornyj, ftorŏ poradzi zetwać i do szczwŏrtyj ło szaroku, coby usłyszeć yntlich, iże Krystus Mortwychstŏł. We szwedzkim miyście Mora nałōnczŏs świynta Påsk bydzie interesantnŏ przileżitōść rajzy na mszŏ ugarniyrōwanōm wielkanocnōm łōdkōm. Zatym idzie skusić sie, pomaszkycić krymowych buchtōw „semlor”, roztomajtych kyjksōw, zezworkōw i futermyjlokōw. A po jŏdle juzaś nŏpitek ło mianie, ftore na naszŏ gŏdka tumaczymy jako kukōłka... Je ci to kafyj ze myńszōm, abo srogszōm zawartościōm szwedzkij gorzŏłecki „akvavit”. Wiynkszōściōm na naszych ślōnskich abo polskich tiszach krōm wusztōw, szinkōw, szołdrōw i ćwikli krōlujōm łod pŏruchset lŏt ciŏsta, kołocze, babōwki, mazurki i feferkuchy. Nałōnczŏs kej na przikłŏd Skandinawy we wielkanocne szlustydnie łokupujōm pynzjōnaty i „agroturystyczne gospodarstwa” kajsik na zadupiu – my skupczōmy sie na familijnym fajrowaniu dōma. Nawiydzōmy Grōb Pański, bierymu udziŏł we procesyjach, a niyskorzij jymy, fachlujymy, ćkōmy i ćkōmy na macht. Podanie fajrujōm grekokatoliki i wyznŏwcy prawosławiŏ. Ale tyż mocka śnich nŏjprzodzij reszpektuje srogi post, zatym biere grōmadōm udziŏł we szykownistych nabożyństwach, a zatym mocka czasu przetrŏwi przi tym tiszu świōntecznym. Bulgary zajŏdajōm sie swojimi zwykowymi plackami pieczōnymi naskwol na Wielkanoc. Wiyrch tych ci drōżdżōwych wypiykōw garniyrujōm zimbole religijne i familijne. Rody wajnsztelerōw, ichnich winiŏrzy rzyźbiōm na ciyście winne grōna, wajntrauby i faski, pastyrze pokazujōm cigi i łowiyczki, a muzykanty majōm rade huśle i roztomajte flyjtki. Na Ukrainie i Besarabiji (rum. Basarabia, ukr. Бесарабія) – historicznyj dziedzinie miyndzy Dniestrym a Prutym) jŏdŏ sie wielkanocne korowaje, srogachne pecynki chleba filowane baniōm i flaumusym. Robi sie je durch bez siedym godzin a wszyjske skłŏdniki dosztimowane sōm we siedmiuch proporcjach. A nōm juzaś z Elzōm cypryjskŏ Pascha na zawdy już bydzie sie kuplować ze festelnie szmektnōm citrōłnowōm zupōm „avgolemono”, ftorŏ szynkuje sie na śniŏdanie. Ku tymu zwykowo jŏdŏ sie „kidoni”, znacy sie łowoce pigwy gotowane we cukrzannym zirōpie ze zetrzitymi apluzinowymi skōrkami i zoftym ze szczyrboka (rozyndli). Idzie jesce natrefić na take ci „vazanaki me amigdalo”, kōnfitura ze znanego już u nŏs bakłażana. Italijŏki majōm juzaś mocka zwykowych wielkanocnych wypiykōw, ale gōwnie aszōm sie drōżdżōwym ciŏstym „colomba”. Piykli to już kajsik we dŏwnym strzydniowiyczu a terŏzki je ci to podane na kyjksy we gysztalcie gołymbia. Na Balkanach, a tyż i we Turcji, Armyniji i Azerbyjdżanie, łod dŏwiyn dŏwna bōło znane podane ciŏsto a jego miano wandluje sie łod tureckigo słōwecka „çevrek”, a jesce pod inkszymi mianami idzie je trefić u Madziarōw, we Portugalii, u Ruskich i we kuchyni żydowskij.

sobota, 9 kwietnia 2022

Palmowô niydziela ...

Ło tyj palmowyj niydzieli szłoby sam mocka łozprawiać ale jô ino spōmna przi tyj przileżitości ło jednym gryfnym zwyku, kery mōg być festelnie niyszczysny. Fto kce, to już sie zawczasu lajstnie na targu tako palma, zbajstluje sōm abo sie jōm jesce sprawi na placu przed „Jōzefkōm”. Grōnt, co kôżdy tako palma we chałpie bydzie miôł. Te świyncynie, tyn pokropek palmōw to tyż ci bōł (bōł, i je, bo to zasik je corôzki barzij we mōłdzie) gryfny, szykowny zwyk. Sōmech kejsik widzioł take kwiôtkowane palmy duge na śtyry-piyńć myjtrōw, kiere aże dwiuch chopa musiało do kościoła smyczyć. A mogecie sie forsztelować, jak to za starego piyrwyj bōło, kej przi gryfnyj launie przed kościołym wszyjskie baby, samotne abo wydane, we krasiastych szatach, bufiastych kieckach ze zapaskami, chopy we paradnych jaklach, hajerskich mōndōrach, pōmpiastych galotach i wygutalinowanych, wyglancowanych szczewikach, kôżdo familijô targo swojã palma, coby jōm ksiōndz dobrodziyj pokropiōł. A niyskorzij zasik ludzie szli na pola, na te swoji zôgōny, kaj na winklach wtykali do ziymi kōnski abo côłkie, myńsze palmy, coby jim sie bez lato żôdne chroboki niy plōncli we łobiyli, coby wszyjsko gryfnie rosło, i żôdno tam ulicha, grôd, pierōny jejich dziedziny niy dopôd. Kōnski, abo côłkie, ino maluśkie palymki trzimało sie we chałupach, kajsik na byfyju, na szrancku, we łoknie, coby żôdyn pierōn bez lato we chałpa niy prasknōł, coby sie wszyjsko jak przinoleżi uchowało zdrowo i szczynśnie. We tych palmach byli tyż i kociki, baźki ze łoziny, wiyrzbowe, kiere sie łykało, coby cowiek kucanio, abo tubery niy łapnōł. Możno to i zabobōn ale tak zawdy bōło i szlus. Starszyjsze ludzie we Chorzowie spōmnōm sie szynk ze bilijardym łod staryj Kosmalinyj na Pudlerskij. Miyszkôł ci tyż tam, antryj w antryj, stary Pilawa u kierego zawdy bōło knap ze złotkōma a smacysko na gorzoła abo kufa piwa, miôł zawdy srogie. Prziszoł ci łōn kejsik po sumie ze takōm palmōm do tego szynku, a suszōło go ... nikej sto dioskōw, lynzyk ci miôł nikej starô fuzekla, w gymbie nikej w tryjtku łod Cieślika. Nō, co jô wōm byda sam łōnacyć? Fto słepie, tyn sie to poradzi forsztelować. A w kabzi u niygo wymiecōne do prōzna; rest musiōł jesce we „Barbōrce” wciepnōńć do wacka na żyrdce, do kalytki (tak kejsik zbiyrali na taca), bo kościylny kôżdego miglanca gynał uwachowôł. A, iże bōł taki zwyk, co łykało sie te kociki ze łoziny tak tyż i łōn połobrywôł gorść tych kotkōw i pado do tych, co już tam przodzij byli, eźli sie fto wetnie śniym, iże côłko tako gorść tych cicikōw łoroz łyknie. I jedyn wigyjc, szpasownik sie śniym ło achtlik gorzły wetnōł. Stary Pilawa wciep ta gorść kocikōw do gymby i napocznōl łykać. Łykô tak i łykô, i corôzki barzij sie cerwiōny na fresie robi, napoczynô sie dowić, ślypia mu wylazujōm na wiyrch i aże ci go ciepło na dyliny, łobalōł sie choby go krymfy chyciyli. Gawcyła sie na to za szynkwasym starô Ana Kosmalino i łorôz rycy: – A dyć hilfnijcie go, pomōżcie mu, bo mi sie sam blank przi niydzieli udowi i jesce byda miała łostuda ze policajtōma, i ani stary dochtōr Elke go niy hilfnie, bo sie na niydziela do familije na wieś wykludziōł. A miyszkôł ci we placu (łod Listopada) Jōłzel Świyntek, kery robiōł ci we magistrackij fyrmie za guliktrałchra. Pylnōł sie po niygo Lojzik łod Nowarzinyj. Nō, i dziepiyro Jōłzel ci tego starego Pilawy retnōł, kej mu chyrtōń przetkôł fedrōm do brandzlowaniô haźlikōw. A już przeca za dôwnego piyrwyj mōj Starzik godali: – Niy być chopie przepadzity, jedyn kocik styknie coby łod niymocy hilfnōńć, a i jesce niy łykej na sucho. Nôjprzodzij szluknij deczko gorkigo piwa a niyskorzij łykej na zdrowie!!! Te kociki, to tyż bezmać byli dobre na laksyra, gynał nikej kora serwano we palmowo niydziela ze byrkōw. I trefiōł ci sie taki fal, co to Antek Pikulik przeziōmbnōł i fest ci go kucanie i forskanie chyciyło. Poszôł ci łōn wartko do dochtora, tyn ci mu jakisik tyj przepisôł, wlôz Antek do japtyki, dôł recept, ino co miôł pecha, bo mu dali zamiast tyju na kucanie, kora ze byrki na laksyra. Naparzōł Antek dōma tego tyju. Wysłepôł, nō i tak za jakiesik trzi dni trefiōł tego dochtora u kierego wtynczôs bōł. – I co panie Pikulik, pomōg tyn medikamynt, kerych wōm przepisôł? Kucocie to jesce? – A bo to jô mōm łopowoga sie kucnōńć panie dochtorze? Dyć kej jô ino kucna ... to zarôzki musza galoty seblykać!!!

piątek, 1 kwietnia 2022

Prima Aprilis...

To sie przitrefiyło na policyjnym rewiyrze... i możno to je prôwda... a możno to ino szandary i policajty dlô uciychy łozprawiajōm? Policajt pytô sie jedna starka: – Jakô żeście sōm starô? – Pizło mi 86 lôt. – A mogecie mi to wszyjsko, co sie sam przitrefiyło łopedzieć po swojimu ? – Cupłach sie tak na bance przed chałupōm. Dziwałach sie na szykownô, ciepluśkô łodwieczerz, kej prziszôł sam ku mie jedyn karlus i zicnōł sie blank kole mie. – A wiedzieliście go możno, ja? – Niy, ale bōł moreśny, reszpektny i kamratny. – A co sie stanyło niyskorzij, kej już zicnōł kole wôs? – Napocznōł łociyrać sie ło moja kita, ło moje hudo. – A niy poradziyliście go zahaltować, zadziyrżyć? – Niy, niy szło. – A to po jakiymu? – Bożycku ty mōj, a po jakiymu? – pytô sie zadziwiōnô starka. – Boch miała frojńda, uciycha? Bōło mi tak przijymnie. Żôdyn mi tego niy robiōł łod czasu, kej mōj chopecek kipnōł trzidziyści lôt tymu nazôd. – A co sie niyskorzij stanyło? – Napocznōł głôskać moje cycki... – A niy prōbowali łōni sie prociwić? – Nie, razinku niy ! – A po czamu ? – Bożycku ty mōj, po czamu? Bōło mi tak dobrze, czułach iże prawucko żyja!!! – A co sie jece zatym stanyło? – Nō cōż, łozfaklowôł ci mie do czerwiōności, tożech tyż łozciōngła klepyty i zadrziłach sie: – Bier mie synek, bier mie... a gibko! – Nō, i co? Zrobiōł to, ja? – Niy, niy do dioska! Wrzesknōł ino „Prima Aprilis” I wtynczōs żech tego łochyntola pierōńskigo do imyntu... zapukała, zastrzelōła ze knary po mojim chopie policajcie!!!