poniedziałek, 21 listopada 2022

Beaujolais Nouveau est arrivé...

Wiycie, tak sie miarkuja, co Polôki (a terôzki tyż hneda hned i nasze Ślōnzôki) przijimajōm roztomajte cudze, ałslynderske zwyki nikej swoji. Bali zawdy tak bōło i chichrôł sie ci już ze tego sōm biszof Ignacy Krasicki. Jak miarkujecie mōmy sam u nôs, fajrujymy jak sto dioskōw (jô niy! jô i moje przôciele niy!) jakiesik ichnie „walyntynki” abo tyn côłki „Halloween” skorzij Wszyjskich Świyntych. Terôzki pomaluśku napoczynô sie u nôs juzaś jakisik nowy zwyk. Ale podle raje: Zawdy, kôżdyrok we trzeci szczwortek listopada we Francji u żabojadōw fajrujōm taki „Beaujolais Nouveau est arrivé”, co idzie przetłōmaczyć na nasze jako „nowe (mode) bożole akuratnie przibōło”. Je ci to nôjsrogszy fajer na podzim, kej wszyjskie napoczynajōm słepać blank mode, jesce niy za tela zagerowane wino. Tyn ichni jabol, te cołkie „bożole” to je take gryfne szarłatne wino, kerego sie możno nôjwiyncyj na świycie słepie. Gôdô sie, iże już tak wiela, co chnet moge ci go na świycie niy styknōńć dlô tych wszyjskich, kere majōm rade je słepać. I beztōż tyż terôzki już łod kielanostuch lôt napoczynô sie je ze srogim fajerym, ze szipc paradōm duldać, iże niyftore wōntpiōm eli bydzie łōne dalszij take dobre, eźli niy bydzie łōne skrōny tego gorszyjsze. Ze tym „bożole” to je gynał tak, choby ze modōm dziołchōm, ze świyrgołuszkōm, dlô keryj jeji ristik, jeji szkowroźność je nôjistniyjszōm szykownościōm. Je to po jednych pijōndzach ze dziywczycōm i modym winym, bo ci i jedne, i druge pierōnym wartko dojzdrzywajōm a nôjlepszij podłajżōm kej sōm richtik mode i friszne. To je nojbarzij wywołane wino we krisie Beaujolais (Bożole), kery przinoleżi do Burgundii (Bourgogne) i wszyjskie, ftore chałzyrujōm, wandrujōm po tyj dziydzinie mogōm we tyn razinku dziyń coch skorzij gôdôł nasłepać sie tego wina we Dijon, Nevers, Auxerre, Le Creusot, Chalon-sur-Saône abo Montceau-Les-Mines. Nôjwiyncyj atoli tego wina idzie nojść we Lyonie kaj podowane je we takich dymiōnkach podanie nikej inksze wino, wino łod tych cyzarokōw, ałstrijacki Heuriger, ftore jô sie miôł przileżitość natutać we Wiydniu na Grinzigu. Niy trza tyż za dugo doczkać aże bydzie te wino fertig do słepanio. Już za jakiesik kielanoście miesiyncy je łōne do słepanio. Skuli tego tyż je te wino tōńsze łod inkszych zortōw, kere muszōm lygować gryfnych pora lôt. Wiycie, tam u tych Żabojadōw na łostatek listopada to te burgundzke wino leje sie faskami. Te, ftore sie na winach rozumiōm, ftore miarkujōm, kere je śnich nôjlepszyjsze, to gôdajōm, iże te „bożole” listopadowe je ciynke, ciyrpke i gorzkowate. Niy mô we sia nic, coby szło wymowiać, kej jim leberki bydōm sztinkrować. A u nôs ... a u nôs gynał dwa lata tymu nazôd na drugi dziyń po tym francuskim fajerze ... Tusk i jejigo kamraty zaprzisiynżōne byli u prezidynta. Côłki wteda nowy rzōnd zmachlowali a tyn stary i łoszkliwy łodżynyli łod grotka. To niy moge być przeca cufal, prôwda? Przeca, jakech już sam rzōndziōł, my wszyjskie Poloki i niy-Poloki rade przijimōmy ałslynderske, cudze zwyki, i zawdy tak przecamć bōło. To je ta naszô dziedzina, kaj przijmli sie take duperszwance jak Halloween, kej to dziecka polōm świycki we wydubanych, prōznych baniach, swańdajōm sie po chałpach, stroszajōm sōmsiadōw, chichrajōm sie, larmujōm i zgobiōm wiela sie ino do. Ło tych dioseckich „walyntynkach” już sam ani niy spōmna. Cosik ino mi sie zdo, co – jak wiym mojich landsmanōw – chycōm nasze wszyjsko co ino capi cudzym, ałslynderskim cuchym; chycymy na isto kôżdy belakwaster. I tak cosik mi sie sam zdowo, iże mieli my już sam we Polsce regiyrōngi, rzōndy pod roztomajtymi patrōnatōma, ale jesce nigdy niy mieli my po tela tego, coby Rada Ministrōw Nôjjaśniyjszyj RP patrōnowało jabolowi. Nō, cheba iże mesznymu. Ale, trza sam jesce nōm boczyć, co tyn côłki Tusk do kupy ze naszym Prezidyntym Lechym Aleksandrym poradziyli ci ze sia do kupy wysłepać styry flaszki wina za rajōm. Tōż tyż moga ci sie forsztelować, iże pewnikiym pōjndzie zbajstlować jakiesik nowe świynto państwowe, nowy fajer, bo eźli idzie we takij dwanôścieprocyntowyj launie fyjlernie, fałesznie reskiyrować, to już je grōnt do fajrowaniô. Tela, co bydzie ino potrza jesce dociepnōńć jedyn frajny dziyń do tych dwanostuch, coby te reskiyrujōnce wyflyjgowali sie ze kacynjamra, coby niy wyglōndali niyskorzij jak wypluty kanold, i coby jim we palicach już tak fest niy szuściyło. A cōż sie to bydymy zowiścić ! Prôwda ? Ojgyn z Pnioków

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

ojgyn@interia.pl