Wilijô i... po Wiliji...

Ćmiōło sie już. Ja, przecamć to te nôjkrōtsze terôzki dnioszki i nôjdugsze nocki. Dzisiej Wilijô. Ze bramy, takij autōmatycznie łotwiyranyj fōrty łogrōmnucnyj, miyndzynarōdowyj fyrmy po lekuśku wyjyżdżôł srogachny autok, takô Wiycie lymuzina ze szoferokym. Na zadnim kanapyju siedziôł możno niy taki jece zwiykowany, ale moc usiotany, gyszeftsman. Wele niygo na przednim kanapyju leżôł mantel wywołanego we świycie szwoca, diktatōra mōłdy a na niym leżôł ciepniynty ze łosmolyniym mōłdny pliszhut tyż zôcnyj marki. Tyn „biznesmen” miôł prziwrzite, prziklapniynte łoczy, widać na jego fresie utropa i zmôchanie. Poluzowôł binder, łozepnōł knefel pod karkym... – Kaj sie potraciyli, kaj sie zapodziôli te czasy, kej czowiek niy poradziōł sie doczkać na ta piyrszô wilijnô gwiôzdka? – belōntôł mu sie po gowie taki niy nôjwicniyjszy myślōnek. – Musisz zahaltować wele tego tam, na winklu, zupermarkytu – pedziôł ze takōm ci utropōm do szoferoka. – Musza jece sprawić mojij babeczce jakosik gryfnô i szmektnô flaszecka wina ku wilijnyj wieczerzy. – Na isto niy ma to prôwda, iże czowiek pijynżny, zabrany mô letke życie. To niy do łostatka tak fōnguje – medikowôł dalszij tyn gyszeftsman. – Czowiek blank ci przepōminô, iże je jece familijô i mocka inkszych ważnych zachōw krōm roboty. Trza bydzie przeciepnōńć na bezrok podszrajbowanie kōntraku ze tymi naszymi nowymi kōndmanami, Araberami... W dōma babeczka i cerzicka. Łobiōm przoł jak żôdnymu inkszymu wiyncyj na tym świycie; zrobiōł by dlō nich na isto wszyjsko we swojim życiu... Na prociw tego srogachnego ajnfartu siedziôł na bance jedyn istny. Tak po prôwdzie niy bōło takigo srogigo mroza ale miôł ci łōn na sia łobleczōny stare, zababrane, sflekowane zimōwe kwańty. Na gowie rubô, wôłniannô cyplmyca. Wele niygo zicnōł sie na łogōnie psiok. Wyglōndôł choby taki ze miymiecka mianowany „algymajnysztrasy miszōng”, chocia bōł ci to rasōwy pies. Tyn istny tyż ci miôł na fresie wysztrajchowane wszyjsko, co mu sie we tym jejigo życiu przitrefiōło. Sprôwiôł wrażyni, pobrzmiywało w niym, iże niy zawdy bōł ci łōn bezdōmny, iże przinoleżôł łōn do tyj wyższyjszyj klasy ludzi, i ino jakisik fest niyszczysny cufal sprōwadziōł ci go do takigo stanu. – Cysôrz to mô klawe życie... – niy wieda po jakymu spōmniała ci sie tymu istnymu ta śpiywka, kerô dôwno tymu nazôd śpiywôł Tadeusz Chyła. Zaziyrôł ci tak na ta lymuzina, kerô wyjyżdżała ze bramy tego srogachnego gyszeftu, ale bez zôwiści, ze rułōm jak czowiek, kry sie już do swojij dōli, do swojigo sztelōngu już do łostatka sie przibadôł. Podrôpôł sie po palicy, poprawiōł cyplmyca na gowie, wraziōł gymboko gorzcie do kabzōw mantla... I ino po palicy belōntôł mu sie myślōnek: – Kaj sie potraciyli, zapodziôli te czasy, kej sie czowiek niy poradziōł doczkać na piyrszô wilijnô gwiôzdka? Dobrze chocia tela, iże mi handlyrze ze naszygo targu, już po fajrancie handlowaniô, dali mie i mojimu psiôkowi to, co łōnym tam jece łostało, a niy werciōło sie jim sie smycyć to nazôd do chałpy. Mōmy i wańdzōnygo harynka, i pôra kostyrōw dlô mojigo liplinga, i jakesik ōłbsty, gymizy, i niy blank stary chlyb, i deczko łokrôjkōw ze wilijnego kołocza. Spōmniôł ci mu sie łobrôzek: Synka wyciōngajōm spode autoka, kry ci go na przyjńściu dlô piechciôrzy przejechôł. Dwa lata niyskorzij umrziła mu babeczka. Niy wydolyła tymu moc łoszkliwymu rakowi... Tyn psiôk wele tego istnego, siedziôł sie tam na tym włōśnym chwoście ze rułōm dobrze wytrasyrōwanygo izbetnego psa. Tyż sie już przibadôł do tego nowygo swojigo pōna. Miarkowôł ci łōn gynał, iże pies musi mieć swojigo pōna. Co inkszego je mieć laufpas, a co inkszego trôpić sie ło kôżdydniowe jôdło. Przeca pies niy poradzi łozewrzić kôżdego aszynkibla, kôżdego hasioka abo rubyj papyndeklowyj putni. Polizôł opaternie kracer, szrama po zymbiskach jakigosik rōłtwajlera... I tyż ino po tyj psij palicy belōntali sie roztomajte łobrôzki ze dôwniyjszego życiô, i psi myślōnek: – Kaj sie potraciyli, zapodziôli te czasy, kej sie taki chlebus jak jô, niy poradziōł doczkać na piyrszô wilijnô gwiôzdka? Tela dobrze, iże dobre ludzie byli na targu, kaj jô stopierōńsko môm rôd deptać, bo tam je tela roztomajtych wōniôczek... nō, raj dlô psōw. A i ludzie dali na Wilijô, we gyszynku mojimu pōnowi, mocka szmektnych zachōw. Niy byda miôł dzisiej głōd, pōjńdymy tyż pewnikym kajsik jece na dugi szpacyr. Kejsik, chowany we majoryntnym dōmu, siedziôł godzinōma na rubym i farbistym tepichu. Zatym dzieckōm zmierznōł sie psiôk, ftorego ci sie zawinszowali na gyszynk, nō tōż poszôł raus, łostawiyli go kajsik na ceście i gibko łodjechali, coby za niymi niy pogzuł. I tak łostôł na hulicy, bezpański psiôk... Wartko śleciała łodwieczerz, szło ku dwanôstyj. Babeczka tego gyszeftsmana łoblykła sie szykownie, wysztiglowała swoja cerzicka i poszła do kościoła na Pastyrka. Jeji chop, gyszeftsman, przisnōł na swojim fatersztulu ze glaskōm jakisik whisky we gorzci... niy miôł ci blank chańdzi ani siyły, coby sie tyż na ta pastyrka poklechtać. Tyn istny ze tym jejigo psiokym tyż pokwanckali sie ku kościołowi. Niy wlazowali ale rajn. Tyn istny miarkowôł, iże festelnie capi; niy szpluchtôł sie już cheba ze śtyry tydnie, tōż tyż i ludzie we tym kościele pewnikym niy byliby radzi ze takij asisty. Stanōł wele piyrszego filorka, we kabzi miôł cyjntla, ftorô sie lajstnōł, kej już skalōł ci bōł biksy po piwie wysznupane bez côłki dziyń we hasiokach i srogachnych aszynkiblach. Psiôk styrcôł wele szłapōw swojigo pōna. Miarkowôł, jako wytrasyrōwany pies izbetny, iże łōnymu tyż niy lza wlazować do kościoła, ludzie niy mieli by tego rade. Tōż tyż styrcôł, zatym siednōł sie juzaś na swojim łogōnie i czekôł... A ze kościoła słychać już farorza: „Bōg się rodzi, moc truchleje, Pan niebiosōw obnażony!” Ludzie naobkoło winszujōm sie wesołych świōnt; bożiduda, jorganista grô na côłki karpyntel roztomajte kolyndy, ludzie sie radujōm, iże jak kôżdyrok narodziōł jim sie Pōnbōczek. A światło miesiōnczka spływało takimi strzybnymi sztrajfami nad głôdkōm ajsdekōm, szkoprupōm śniyga. Na tym strzyble kładli sie modrawe ciynie srogich stromōw. Rzyka poblisku nynała pod lodym.