czwartek, 10 stycznia 2013

Starzikowy szpas

Mieli mój starzik Kupny rôd tańcowanie i śpiywanie tela ino, co do kôżdyj śpiywki poradziyli swoji słówecka poskłodać tak, iże juzaś z tego jakisik szpas wylazowôł. Tak jakosik we lutym, we karnawale smówiyli sie te dwie Jego sómsiôdki i napytali go we sobota na tako srogo tańcowaczka we dómu kultury na „Barbarze-Wyzwolyniu”. Jak tam bóło to roztomajcie niyskorzij gôdali, styknie co rzykna, że niy jedyn modziok tela niy nawyrôbił, naskôkôł, natańcowôł sie ze wszyjskimi dziołchami, co nasz starzik. A, iże i pojeść sie miôł rôd, i za szkrawitel tyż niy wylywôł, to ci tyn bal niyskorzij wszyjskie dugo we Chorzowie spóminali. Tak kole szczôrtyj rano, te dwie Jego sómsiôdki wziyni starzika pod parza i ze biydóm, ale zawdy jakosik tam przsmycyli go do chałupy. Starzik – jak to mieli we zwyku – napoczli juzaś sztalować wszyjskie zygary, nacióngać gywichta, turnować te gryfne kukówki, i kiej byli chnet fertik zicnyli sie na zofie i napoczli śpiywać na côłki karpyntel:
„Kiej mi czegoś zabraknie,
Ino luftu, niy światłô.
Bo łoddychać w tyj budzie
To jes sprawa niy łatwô.
Czy wylejza w łomglyniu
Zasuszóny jak kwiat,
Cy z tyj nôgłyj duszności
Z miyjsca trefi mie szlak!”
Tela sómsiady we ta zimowo niydziela usłyszeli jak piyrsze ludzie szli, deptali do „Barbórki” na mszô. Niyskorzij te dziołchy ze kierymi starzik byli na tym biglu, narychtowali pôłny garniec nudelzupy, i poszli do niygo coby sie Kupny po tym rómraju spamiyntali.
Zygary szli, kukówki kukali a starzik na zofie, jesce we ancugu gryfnie nynali ... tak nôjprzodzij wszyjskie medikowali, bo starzik już poszli do Pónboczka, kaj na isto jakisik plac sie do niygo znôlôz, a kaj już przodzij jego kamraty i ze piyrszyj wojny, i ze „Königshütte”, i ze jego côłkigo dugigo życiô już nań niy poradziyli sie doczkać. Do truchły wrajziyli mu móndharmónika na kieryj tyż gryfnie grôł i ku tymu szkatkarty, coby mu sie tam na wiyrchu blank już bez dziołchów niy mierzło, niy ckniyło.
Zrobióło Wóm sie możno markotno, pra? Nale tego by nasz starzik Kupny niy szczimali, coby sam kajsik po niym ftosik ślimtoł. I beztóż jesce po śmiyrci zbajstlowôł taki szpas, ło kierym bez pôrã lôt ludzie sam u nos na Pniokach gôdali. Kiej już ze tego pogrzybu familijo przikwanckała sie nazôd do starzikowygo pomiyszkanio we izbie bóło festelnie gorko (sómsiôdki jak zawdy festelnie nahajcowali we kachloku). Wszyjskie siedli kole stoła, kaj ftorymu przinoleżało, na stole już bół szykowny dzbónek ze bónkafyjym, szykowno halbecka (abo i dwie), bóła zista, futermyjloki i dobre pierniki, znaczy to wszyjsko co starzik mieli radzi jak we powiarce jesce ze siedymnôstego wiyku:
„Fto niy słepie gorzôłki, i łod nij uciekô, tyn niygodziyn skosztować piernika słodkigo”. Nó, i napoczynajóm sie spóminki ło starzikowych wicach, szpasach, błoznach ... i łorôz jak cosik niy prasknie, jak niy drzistnie choby ze kanóny ... wszyjskie sie porwali coby uciekać, ino my ze bracikiym kukli za wertiko kole kachloka. Tam zawdy stoli flaszki ze piwym, kiere starzik warzyli, a kiere już bóło narychtowane na łostatki, na „śledzia”. I te piwo, skuli tego, co bóło tak festelnie nahajcowane we chałpie, wypraskło na côłko izba, bo gerowało już na szlus tego faszingu, tego karnawału. Ludzie, co tam ci sie dziôło. Wszyjsko sie festelnie poklyjmowało, wszyjsko bóło we szuminach, niyftorzi to i ancugi mieli festnie poflekowane, sklabustrowane, łobdrzistane do imyntu. I tak – choby starzik naskwol to wszyjsko zbajstlowali, coby jesce na łostatek jakisik szpas wyłónacyć – zrychtowôł ci tego piwa aże ze śtyruch kilo jynczmiynia, śtyruch kilo cukru, śtyrdziyści deko chmiylu, sto gramów drożdżów i bez dwadziyścia śtyruch litrów wody.
A kiej sie tak ło tym naszym starziku medikuja, to sie go moga forsztelować, moga sie wystawić jak łón przi tyj „stypie” na nôs z wiyrchu gawcół i pewnikiym ze świyntym Pyjtrym chichrali sie choby nôjyci, iże jesce na fajrant swojigo żywota zbajstlowoł szykowny wic côłkij familiji.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

ojgyn@interia.pl