środa, 27 lutego 2013

Łobróńce krziża i ... biblijka.

Deczko to możno stare, ale poczytejcie...

Tak jakosik łod półowy kwiytnia mielichmy srogô haja i rojszpróng we Warszawie (i niy ino) skuli postawiónego tam przi prezidyckim palaście krziża. Naobkoło uplóncło sie mocka łoszkliwców, ftorzi mianowali sie „łobróńcami krziża”, ftorzi bali i niy zważowali na to, co nasze „purpuraty” ło tym miynióm. Łóne, do kupy ze tóm Joannóm łod Kacz ... (co jô gôdóm) łod krziża, zwiykowanóm mamulkóm, ftorô już blank niy boczóła na jakiego pieróna tam styrcała, i tego starzika, ftory nasrôł do krałzy a niyskorzij ciepnół jóm na „poświncónô” tabulka na tym prezidynckim palaście – miarkujóm swoji i tela.
A mie ci niydôwno wlazła w grace ksiónżka Philipa Pullmana pod polskóm tytulkóm: „Dobry człowiek Jezus i łotr Chrystus”. I niy, niy ... niy tropcie sie, jô niy byda sam bereździół i łozprawiôł herezyje. Spómna ino, co ło tym istnym, ło tym Philipie Pullmanie, biszop Canterbury Rowan Williams napisôł, iże jes łón przeca „dobrym i łagódnym cowiekym” chocia jego ksiónżka „niy jes tak dobrô jak Pismo Świynte”. A łón sóm pedziôł pomiyrnie, iże kciôł jedzinie ukôzać pónbóczkowô gyszichta na inkszy szimel. Uczynić śnij szykownistô bôjka i pokôzać jak wiela sprzycznóści i niyzgódności jes driny Ywangelijów.
Co prôwda, to prôwda, iże my same mómy jedzinie „mgliste mniymanie i anóng” ło Biblijce. Eźli ftosik rodzi sie we krześcijóńskij familiji, łod dzieciynctwa uczy sie go, iże Jezus urodziół sie we Gody, przijńszli Go niyskorzij nawiydzić pastyrze i móndroki, iże we masztoliku bół yjzelek, a na niybie blyscała Betelejymskô Gwiôzda. A zatym śleciało pôrã miesiyncy i zniynôgła łostôł Łón wyzdradzóny, bół tórturowany i ukrziżówany, a po trzech dnioszkach môrtwychstôł i wszyjske naobkolo ćkali wielkonocne jajca przi tiszu ugarniyrowanym narcizlami. Rest czasy przetrôwiół na łozprawianiu gyszichtów i uzdrôwianiu niymocnych. I to tak po prôwdzie jes możno wszyjsko, co tyż łó Niym wiymy. I jesce miarkujymy, co ło tym razinku gôdô tyn côłki Nowy
Testamynt.
A beztynczôs Marek gôdô jedne, Mateusz – druge, Łukasz – jesce cosik blank inkszego, a wersjô Jana blank rozeznowo sie łod inkszych, łod tych ci blank piyrwyjszych. Ale przecamć my, bali i bildowane ludzie, ło tym wszyjskim niy wiymy, bo, do pieróna, żôdyn blank niy czytôł, i do terôzka niy czytô Biblijki.
Kiej ustali my to robić? Abo możno – eźli choć kedy tak naprôwdã my ci jóm czytali?
Wiycie, kciôłbych kiejsik przeczytać jakô ksiónżka przedstôwiajóncô historyjô czytania Pisma Świyntygo. Wiliam Tyndale (Tindall abo Tyndall) we piyrszyj półowie szesnôstego wiyku i wczaśne tłómacze ze hebrajskigo i greckigomieli poważne mecyje, byli skôzani na ciyrpiynia, bo Kościół niy winszowôł se, coby te Pismo Świynte trefióło do szyrokigo łodbiórcy. Kościół (i to wszandy we Ojropie) kciôł ino zadziyrżić dlô sia Biblijô, zôwistnie wydziylajónc maluśke kónszczuszki. Yntlich łostała łóna przetłómaczónô, ale Kościół zółwizół niy miôł sie czego twórzić, bo wiynkszóścióm ludzie czytajóm ino powiyrzchównie, łopuszczajónc te fragmynty, te sztikle, kierych niy poradzóm spokopić abo jim sie blank niy widzóm.
Pullman, tyn pisôrz przipóminô se czytanie Pisma Świyntego, kiej dorôstôł we familiji pod wpływym starzika, ichniego kapelónka. I spóminô w niym całbrownego gôwyndziôrza. Suł ci łón anygdótami, gyszichtami ze Biblijki, ło świyntych i dobrych ludziach, kierych znôł. Boczół tyż tyn mody Philip, iże we dzieciyńctwie wysuchiwôł mocki łopowiyści zarazym we kościele jak i poza niym.
U mie tyż tak bóło, tela, co niy łozprawiôł starzik ino starka Klara. A niyskorzij bółech kapistrantym, miôłech fajnistych kapelónków kole siebie łod ftorych tyż żech sie mocka nauczół, chocia wteda Biblijki tyż sie jesce niy czytało. Byli za to inksze ksiónżki, choby ino te łod Zenona Kosidowskigo abo tyż jesce Nikosa Kazantzakisa i – to już niyskorzij – José Saramango i Aleksandry Ripley.
I terôzki niych mi fto rzyknie, iże jes z kim, i ło czym dyszkutjyrówać ze tymi „łobróńcóma krziża” (Pónbóczku łodpuść, tyn grzych), kierym sie przinoleżóm cheba ino ... egzórcyzmy, i dlô ftorych i kardinôła jes za knap, coby już niy spómionać ło prezidyncie.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

ojgyn@interia.pl