Po modziokowymu....

Starość jes – tak wszyjskie miynióm – niymożebnóm zachóm. Przitrefiô sie jednakowóż, i to na isto niyjednymu snôs. A tyż i niyjednyj, ło czym tak ci ta niyjedna i niyjedyn bezmać blank niy wiy, bez zglyndu na postymp mediciny i szyroko pojyntyj „humanistyki”. Nó, klar, w tyj modernyj „humanistyce” blank niymożebny jes... postymp, a wszyjske te juzaś nauki mediczne majóm na cylu ino wyciónganie pijyndzy łod niymocnych i chudobnych, i ku tymu wmôwianie roztomjtych choróbsków zdrowym i pijynżnym. Tak by tak, umrzić modo abo zdziadzieć – taki mómy ino wybór, a tak prôwdóm, to bali i tego wyboru już tyż niy mómy, bo zaobycz decydujóm za nôs przinależitóści, dochtory abo... jake kapelónki. To gynał jak ze halbeckóm gôrzoły. Wszyjske miarkujóm, iże musi sie łóna kiejsik skóńczyć, ale ludzie jake jes zaskóczyni, kiej richtik sie skóńczy. Beztóż tyż we côłkości jes klar, i do wypokopiyniô tyn łobowiónzujóncy nôs kult modości, kiery dozwôlô nóm zaboczyć ło tyj łostudnyj zagwozdce. Przecamć wszyjskie prziłobleczynia sóm narychtowane dlô modych, a zwiykowane noszóm je, coby modzij wyglóndać, i to już blank inakszij niźli kiejsik, kiej to dziecka łoblykali we gyjroki (tużurki), coby już spoważniyli i łozdżaleli, łożyniyli abo wydali i echt wziyni sie do roboty.
Wiecie, prziszôłech na te idy, coby to napisać (nierółz żech już przeca ło starych i modych sam szkryflôł) kiejech przeczytôł artikel Adama Wiedemanna, poyty polskigo ze Krotoszyna we jakimsik cajtóngu.
I jô tyż (podanie jak i łón) we dzieciynctwie miôłech wymiarkowani, gyfil taki, iże ludzie łostali stwórzyni, byli ugróntowane takimi, jakimi sóm terôzki: zwiykowane jako zwiykowane, majoryntne jako majoryntne, dziecka jako dziecka.
Nó, i możno przepómniôł bych ło modziokach. Modzioki tyż ci łostali stwórzyni jako modzioki, i tak mi sie zdôwało ażech na łostatku sóm tak choby wydoroślôł tela, co sztyjc jes tak samo: mój rechtór Richad Depta jes „starym” Deptóm, a jego synek (chocia jes taki stary jak jô) łostanie na zawdy Jorgusiym. Ku tymu tyż wszyjske moje kamraty ze naszyj „Siedymnôstki” łostanóm maluśkimi szkótami, bo sie śniymi już dôwno niy widuja, a kamratki ze licyjóm sóm ciyngiym gryfnistymi dziołchami do wziyńciô, bo na kolyjnych rócznicach matury wyglóndómy i zachowujymy sie gynał tak, jak za dôwnych lôt, ino tym wszyjskim zdżałym cosik sie stanóło, jakosik ci nóm we łoczach lichnóm... eźli by łóne dziadzieli?
Sztimuje mi sam ale taki jedyn fal. Wiycie, sroge morze, ocyan, srogachnô sumeryjô, jakisik ichni tajfun, moderny ausflugszif napoczynô nabiyrać wody, napoczynô sie topić, możebnie zarôzki pójńdzie na dno. Kapitan tego szifa wrzescy na côłki karpyntel:
– Wszyjske baby do szalupów! Ale gibym! Tak jak kôżdô stoji!
Spuściyli szalupa i łóna poszłaaaa... Zarôzki tyż tyn kapitan wrzescy juzaś:
– Wszyjske chopy na tym szifie do szalupów! Gibać sie, gibać!
Szalupy ze chopami poszliiii...
Śleciało tam możno ze pôrã godzin a sam ci na jednyj szykownyj wyspie wszyjske baby. Chopy juzaś pôrã kilomyjtrów dalij grómadóm na inszkyj wyspie. Klara świyci, robi sie corôzki barzij gorko. Te baby już blank sage fyrtajóm po piôsku na tyj plaży, niyftore śnich fachlujóm swojim cycynhaltrami, batkami, i cym tam jesce do tych chopów na tyj drugij wyspie. Chopy juzaś, napolóne jak sto diosków tymi blank sagusiyńkimi babami, przebiyrajóm szłapami a sam woda naobkoło a driny same rykiny...
Te karlusy tak kole dwadzieścia lôt stare, kiej ino uwidzieli te sage baby, wrzeskli wszyjske łorôz:
– Płynymy! Srôł tam te rekiny, możno sie udô?
Te chopy juzaś wele śtyrdziyści lôt stare napoczli wartko rychtować trafty, mataczki i poszli....
Juzaś chopy wele Abrahama wziyni sie to wszyjsko pomaluśku, zbajstlowali kana, coby jim te rykiny niy dobrali sie do rziciów i tyż poszliii...
Łostali ino te, ftore byli take stare jak jô, stare knakry, kukajóm tak na ta drugô wyspa, zaziyrajóm, deczko medikujóm i na łostatku jedyn śnich gôdô słósznie:
– Eee tam, chopy, samstónd tyż przeca blank dobrze... widać!
Wiycie, króm tego kultu modości, ftory łobjôwiô sie doborym modeli ku ryklamóm i wyborym muzyki we radijokowych audycjach, mómy jesce taki „umysłowy ruch”, kiery sprowôdzô sie ku jednymu:
„Niech kôżdy pôrzi sie, dupczy ze włóśnym pokolyniym”,
co tak prôwdóm znacy ino tela:
„Fórt stela, starziki, łod naszych modych dupów!”
Nó, dej jim Pónbóczku nigdy niy zgrzibieć.
We roztomajtych tyż cajtóngach, radijokach i telewizyjach sztyjc i jednym ciyngiym wadzóm sie, nó, możno niy wadzóm sie a dyszkutjyrujóm stare ze modziokami. Lecy kedy jes ci to wywôżónô kritika modziokowego filipa, kierô moge wywołówać wela spiyrków ze myńszym abo srogszym cwekym ze stróny samych modzioków. I możno niy wercióło by sie ło tym sam gôdać, kiejby niy łoszkliwe rółz za kej ryjdy i szpicatô gôdka modzioków, dlô ftorych my sóm ino starymi ciulami, a kierych nasze pouczki poradzóm festelnie zegrzôć, chocia jes ci to ino wiyrszołek góry tego, jak „zjebany” jes nasz polski pomyślónek.
Nôjlepszij to idzie ujzdrzić na tych wszyjskicj internecowych „forach”, kaj tyż pewnikiym mynij jes takich starych knakrów jak jô (nó, możno niy wszandy) ale kaj modość diktyruje patróny i bróni jich do upadniyntego, do côłkowitego... zestarzyniô. Ale niy ma tyż prôwda, co wszyjske stare knakry miynióm, iże modzioki niy miarkujóm piykna ludzkij egzistyncji. Modzioki przecamć same bez sia sóm szykowne i piykne, i majóm tego wymiarkowani, a – jak kiejsik za pierónym starego piyrwyj pisôł Arystoteles – cowiekowi szykownymu procno jes brać na sia naporónczynia moralne, procno stôć ło moralność.
We tym wszyjskim, co starszyjsze pokolyniô moge zrobić, kce zrobić, to upiyknić samtukej to, co już ci jes szykowne, dociepnóńć deczko szykowności do tego piykna (tak możno tym starym sie zdô) ale moge tyż tych modzioków mieć pôłnô rzić a côłki swiat, mody świat, stanie zółwizół po jejich strónie. Bo przecamć, ludzie, kómuż jak niy tymu modymu światu nôjbarzij stoji ło to, coby modzioki łostali wiyrne świyntyj regli: we tydniu idzie sie posztórmować, ale ze soboty na niydziela trza sie porzómnie naprać. I zawdy tyż ci mi, starymu purtowi, zdô sie uciysznóm ta jejich modziokowô łobowiónzkowość ze jakóm te modzioki, bali inteligyntne, wybildowane, przilazujóm do tych jejich klubów, coby napocznóńć te szpicate gôdki – idzie bezmać ło to, coby przeluftować te swoje szare kómórki, kierych gynetycznie uwarónkowanô nadmiara, nie za tela pómôgô myśleć, wiela szteruje i zawôdzô. To gynał jak ze mojimi kamratami jesce ze sztudynckich czasów. Trzech mojich kamratów z kierymi erbli my diplómy Politechniki Ślónskij we Glywicach wykludzióło sie do Miymiec. I tyż zawdy łóne, kiej ino sie tam we tych dôwniyjszym „efie” wyrychtowali, kôżdô sobota niyskoro na łodwieczerz glingali bez telefółn – blank, ale to blank łożarte – dó mie. Bo take bezmać bóło tameszne prawo, regle modości! Ale beztynczôs przeczytôłech kajsik, iże Robert MimsWilson, chnet taki stary jak jô hamerikóński reżiser, łobsadziół we róli szesnôstolytnij dziołchy Lulu ło rok starszyjszô łodymie miymieckô szałszpilerka Angela Winkler. Eźli by to miało znaczyć, co ze Zachódu nadlazuje ku nóm śćmiywek... modości?